Dinsdag 18 november 2025, commissie Immigratie & Asiel / JBZ-Raad (I&A/JBZ)

Beslispunt

Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 3 november 2025 met de de minister van A&M in nader schriftelijk overleg te treden?

Toelichting

Op 20 mei 2025 heeft de Europese Commissie het voorstel gepubliceerd voor een verordening over de toepassing van het concept 'veilig derde land' (Proposal for a Regulation amending Regulation (EU) 2024/1348 as regards the application of the 'safe third country' concept). Het lid Karimi (GroenLinks-PvdA) heeft in de vergadering van de commissie BDO van 27 mei 2025 verzocht om agendering van het voorstel in deze commissie. De commissie besloot daarop het voorstel in behandeling te nemen en dit opnieuw voor procedure te agenderen wanneer de Nederlandse vertaling en het BNC-fiche beschikbaar zijn, opdat een inbrengdatum voor schriftelijk overleg met de regering en/of de Europese Commissie kon worden vastgesteld. De commissie besloot op 1 juli 2025 om op 23 september 2025 gelegenheid te bieden voor het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg met de regering en/of de Europese Commissie. Bij uitgaande brief van 1 oktober 2025 zijn vragen aan de regering gesteld, gebaseerd op de inbreng van de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, D66 en de ChristenUnie. De antwoordbrief van de minister van 3 november jl. is heden ter bespreking bijgevoegd.

In het kader van de politieke dialoog heeft de commissie ook vragen (van de leden van de fractie van GroenLinks-PvdA) voorgelegd aan de Europese Commissie. De uitgaande commissiebrief van 3 oktober jl. is nog niet beantwoord.

Beslispunt

• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 6 november 2025 met de minister voor A&M in nader schriftelijk overleg te treden?
• - 

  Kan de commissie ermee instemmen toezegging T04001 als voldaan aan te merken?

Toelichting

Bij de behandeling van de Begrotingsstaten Asiel en Migratie 2025 (36600 XX) heeft de toenmalige minister van Asiel en Migratie aan de Kamer toezegging Onderzoek misstanden Nidos (36.600 XX) (T04001) gedaan. De volledige toezegging luidt:

De minister van Asiel en Migratie zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Karimi (GroenLinks-PvdA), toe haar de uitkomsten van het onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd naar de misstanden bij het Nidos te doen toekomen, met daarbij tevens haar beleidsreactie daarop.

Met haar brief van 16 juli 2025 geeft de minister voor Asiel en Migratie invulling aan deze toezegging. In haar vergadering van 9 september jl. besloot de commissie de status van toezegging T04001 ongewijzigd (openstaand) te laten en op 7 oktober 2025 gelegenheid te bieden voor het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg. De uitgaande commissiebrief van 15 oktober 2025 is op 6 november door de minister beantwoord.

Beslispunt

• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 14 november 2025 met de verantwoordelijke bewindslieden in nader schriftelijk overleg te treden?
• - 

  Wenst de commissie de status van toezegging T04000 te wijzigen?

Toelichting

Bij brief van 11 juli 2025 informeerden de minister voor A&M (Keijzer), de minister van VRO en de staatssecretaris P&I de Kamer over het zogenoemde samenhangend pakket. Dit pakket dient ter uitwerking van hoofdstuk 2 van het hoofdlijnenakkoord ('Grip op asiel en migratie') en ziet op de huisvesting en participatie van statushouders. De brief met het samenhangend pakket werd al aangekondigd in een brief van de minister-president van 25 oktober vorig jaar aan de Tweede Kamer. Ook in de Eerste Kamer is enkele malen naar het aangekondigde pakket verwezen. Dit gebeurde in het bijzonder bij de behandeling van de Begrotingsstaten Asiel en Migratie 2025 (36600 XX) op 18 maart 2025, toen de toenmalige minister van A&M de Kamer toezegde de brief over het samenhangend pakket ook naar de Eerste Kamer te sturen (toezegging T04000; zie tekst hieronder). Bij de behandeling van de Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (XXII) voor het jaar 2025 (36725 XXII) heeft de minister van VRO, tevens minister voor A&M, dit herhaald.

Toezegging T04000 - Toezegging Huisvesting statushouder en doorstroomlocaties

De minister van Asiel en Migratie zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van de leden Van Toorenburg (CDA), Visseren-Hamakers (PvdD) en Van Rooijen (50PLUS), toe haar per brief te informeren over de mogelijkheden voor een gemeente om invulling te geven aan het budget voor de realisatie van doorstroomlocaties van €30.000 per statushouder om het woningvolume te vergroten. Daarbij zal de minister ook ingaan op het beleid van de verschillende ministers ten aanzien van de doorstroomwoningen, alsmede een integrale aanpak om de problemen van stikstof, woningnood, asielopvang en woningen voor statushouders in samenhang op te lossen. (huidige status: openstaand)

In haar vergadering van 9 september jl. besloot de commissie deze toezegging als openstaand te blijven beschouwen en gelegenheid te bieden voor het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg. De uitgaande commissiebrief van 1 oktober 2025 is op 14 november 2025 beantwoord.

Beslispunt

Stelt de commissie de Kamer voor om:

• 1. 

  het instemmingsverzoek te honoreren en bijgevoegde conceptbrief ter besluitvorming door te geleiden naar de plenaire vergadering van 25 november 2025 of
• 2. 

  het instemmingsverzoek niet te honoreren, omdat de commissie bijvoorbeeld nog vragen wil stellen over het voorstel?

NB. In het tweede geval zal een brief worden doorgeleid naar de plenaire vergadering ter besluitvorming over de onthouding van instemming. Overigens kan de commissie ook besluiten in te stemmen en separaat vragen ter verheldering te stellen.

Toelichting

Bij brief van 13 november 2025 heeft de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid de Kamer gevraagd in te stemmen met medewerking van de Nederlandse regering aan de totstandkoming van een Raadsbesluit tot het niet maken van bezwaar tegen de toetreding van El Salvador tot het Haags Alimentatieverdrag 2007 (HAV 2007). Op grond van artikel 113 van het Reglement van Orde van de Eerste Kamer der Staten-Generaal besluit de Kamer op voorstel van deze commissie over het verlenen van instemming met ontwerpen van besluiten die beogen het Koninkrijk te binden als bedoeld in artikel 3 van de Rijkswet houdende goedkeuring van het Verdrag van Lissabon. Van een dergelijk besluit is hier sprake.

Raadsbesluit t.a.v. El Salvador - Toetreding

• - 

  De Nederlandse inzet is sinds jaar en dag gericht op een zo groot mogelijk bereik van het HAV 2007. Dit is in het belang van alle alimentatiegerechtigden die recht hebben op betaling van alimentatie vanuit een andere verdragsstaat.
• - 

  El Salvador heeft op 6 februari 2025 medegedeeld dat het wil toetreden tot het HAV 2007.
• - 

  Uit de informatie van de Europese Commissie volgen geen bezwaren tegen de toetreding van El Salvador bij het verdrag. NB. De Europese Commissie heeft recent onderzoek gedaan naar El Salvador met betrekking tot de "rule of law", fundamentele rechten en het rechtssysteem ten behoeve van de toetreding tot het Haags Kinderbeschermingsverdrag 1996. Mede op basis van dit onderzoek hebben beide Kamers in februari van dit jaar ingestemd met het aangaan van een verdragsrelatie met El Salvador onder het Haags Kinderbeschermingsverdrag 1996 (zie voor de Eerste Kamer de commissiebrief van 12 februari 2025; deze is op 18 februari als hamerstuk afgedaan). Gelet op dit recente onderzoek is door de Europese Commissie ten behoeve van de toetreding door El Salvador tot het HAV 2007 alleen gekeken naar de implementatie van dit verdrag en is daarnaast een korte update gegeven van de "rule of law" in het land.
• - 

  Besluitvorming over het al dan niet bezwaar maken tegen de toetreding van El Salvador tot het HAV 2007 is ook binnen Europa nog in voorbereiding. Een (ontwerp)besluit is daarom nog niet openbaar beschikbaar. Het is voor het Nederlandse parlement wel in te zien via het delegates portal . Ook is dit Limité document besloten bijgevoegd aan dit agendapunt.

Procedure bij de Eerste Kamer

• - 

  De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid heeft de Kamer(s) op 13 november 2025 gevraagd in te stemmen met medewerking van de Nederlandse regering aan de totstandkoming van een Raadsbesluit tot het niet maken van bezwaar tegen de toetreding van El Salvador tot het HAV 2007.
• - 

  Er geldt een termijn van vijftien kalenderdagen vanaf het moment waarop het ontwerp-Raadsbesluit aan de Kamer is voorgelegd. Deze termijn loopt tot en met 28 november 2025.
• - 

  Er dient plenair te worden besloten inzake het al dan niet verlenen van instemming. Indien de commissie instemt, zal zij middels een brief aan de Voorzitter de Kamer verzoeken het instemmingsverzoek op 25 november a.s. plenair af te handelen.
• - 

  Als de Kamer niet binnen de vijftien-dagentermijn op het verzoek heeft gereageerd, is de gevraagde instemming stilzwijgend verleend.

Rechtsbasis instemmingsrecht

Beide Kamers van de Staten-Generaal hebben een instemmingsrecht ter zake van een beperkt aantal EU-besluiten. Dit instemmingsrecht geldt op grond van artikel 3 van de Rijkswet goedkeuring Verdrag van Lissabon juncto artikel 81 lid 3 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie ook voor maatregelen betreffende het familierecht met grensoverschrijdende gevolgen, tenzij de Raad op voorstel van de commissie bepaalde aspecten van het familierecht met grensoverschrijdende gevolgen heeft aangewezen waarvoor de gewone wetgevingsprocedure kan worden gevolgd.

Limité document

Bijgevoegd vindt u besloten een Europees document met een limité markering. De documenten (of gedeelten ervan) kunt u niet delen met derden, noch kunt u eruit citeren in een eventuele openbare gedachtewisseling met de regering.

Tweede Kamer

De Tweede Kamer heeft de onderstaande brief geagendeerd voor de procedurevergadering van de commissie J&V op 27 november 2025, nog zonder behandelvoorstel.

Beslispunt

• - 

  Wenst de commissie een technische briefing van het ministerie te ontvangen?
• - 

  Zo ja, kan de commissie dan instemmen met de door de minister voorgestelde opzet en inhoud?

Toelichting

In de commissievergadering van 4 november is bij de rondvraag melding gemaakt van een mogelijke technische briefing door het ministerie van A&M. De precieze inhoud van het aanbod was echter onduidelijk. De commissie besloot daarop als volgt:

Bij de volgende vergadering zal een mogelijke technische briefing vanuit het ministerie van Asiel en Migratie geagendeerd worden. De griffie gaat bij het ministerie na wat de opzet en inhoud van de aangeboden briefing zijn.

Bij brief van 14 november 2025 heeft de minister het aanbod nader toegelicht. Hij stelt voor de technische briefing te organiseren nadat de Kamer de nota’s naar aanleiding van het verslag heeft ontvangen met betrekking tot de twee asielwetsvoorstellen. Een indicatie wanneer dat het geval zal zijn, geeft hij echter niet. De Novelle aanpassing strafbaarstelling illegaal verblijf noemt de minister niet in de brief. Deze novelle (Kamerstukken 36855) is 12 november jl. bij de Tweede Kamer ingediend.

In genoemde commissievergadering is ook gevraagd naar de relatie tussen de twee asielwetsvoorstellen en het Asiel- en migratiepact, dat op 12 juni volgend jaar in werking treedt. De minister noemt dit onderwerp ook in zijn brief. De griffie wijst in dit verband op het recente advies van de Raad van State over het voorstel voor de Uitvoerings- en implementatiewet Asiel- en migratiepact 2026: Uitvoerings- en implementatiewet Asiel- en migratiepact 2026. - Raad van State. In het advies gaat de Raad van State ook in op de verhouding met de Asielnoodmaatregelenwet en de Wet invoering tweestatusstelsel. De Raad schrijft onder meer:

"Het Asiel- en migratiepact schrijft veel regels dwingend voor, maar laat op een aantal punten ook ruimte voor nationale invulling. Bij deze invulling kiest de regering ervoor om aan te sluiten bij de maatregelen die ook onderdeel uitmaken van de voorstellen voor de Asielnoodmaatregelenwet en de Wet invoering tweestatusstelsel. Voorbeelden zijn de invoering van een tweestatusstelsel, de aanscherping van de voorwaarden voor nareis, het verkorten van de geldigheidsduur van de verblijfstitel en het afschaffen van de verblijfsvergunning asiel voor onbepaalde tijd.

Net als in die wetsvoorstellen wordt ook in het voorstel voor de uitvoering en implementatie van het Asiel- en migratiepact gekozen voor onmiddellijke werking van de maatregelen. Deze nationale invulling en de onmiddellijke werking ervan volgen niet dwingend uit het Asiel- en migratiepact en kunnen leiden tot extra lasten voor de uitvoering en de rechtspraak. Omdat de uitvoeringslasten van de invoering van het pact op zichzelf al aanzienlijk zijn, verdienen keuzes die tot aanvullende lasten leiden een expliciete en toereikende onderbouwing. Hierbij wijst de Afdeling ook op de opmerkingen en bezwaren die zij in dit opzicht eerder heeft geuit bij de voorstellen voor de Asielnoodmaatregelenwet en de Wet invoering tweestatusstelsel."

Europees asiel- en migratieverslag 2025

Op 11 november 2025 publiceerde de Europese Commissie haar eerste jaarlijkse verslag over asiel en migratie, dat onderdeel is van de implementatie van het Asiel- en Migratiepact. Het verslag geeft een overzicht van de asiel- en migratiesituatie in de EU-lidstaten en stelt vast welke lidstaten volgens de Commissie onder verhoogde migratiedruk staan. U vindt het verslag (COM(2025)795) in de wekelijkse lijst met nieuwe Commissievoorstellen, die hieronder als bijlage is toegevoegd.