Het Europees Parlement,

–   gelet op de artikelen 16 en 218 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, artikel 6 van het EU-Verdrag, het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, inzonderheid artikel 8, en het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden, inzonderheid de artikelen 6, 8 en 13,

–   gelet op het fundamentele recht op vrij verkeer, dat gewaarborgd wordt door artikel 12 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten,

–   onder verwijzing naar zijn vorige resoluties over het EU-VS PNR-vraagstuk, met name zijn resoluties van 13 maart 2003 over de overdracht van persoonsgegevens door luchtvaartmaatschappijen bij transatlantische vluchten(1), van 9 oktober 2003 over de overdracht van persoonsgegevens door luchtvaartmaatschappijen bij transatlantische vluchten: de stand van zaken bij de onderhandelingen met de VS(2), en van 31 maart 2004 over het ontwerpbesluit van de Commissie ter vaststelling van een passend beschermingsniveau voor gegevens van persoonlijke aard in de bestanden van vliegtuigpassagiers (PNR) die naar het Bureau douane en grensbescherming van de Verenigde Staten worden doorgezonden(3), zijn aanbeveling van 7 september 2006 aan de Raad betreffende de onderhandelingen over een overeenkomst met de Verenigde Staten van Amerika inzake het gebruik van persoonsgegevens van passagiers (Passenger Name Records − PNR) voor het voorkomen en bestrijden van terrorisme en grensoverschrijdende criminaliteit, met inbegrip van georganiseerde criminaliteit(4), zijn resolutie van 14 februari 2007 over SWIFT, de PNR-overeenkomst en de transatlantische dialoog over deze kwesties(5), en zijn resolutie van 12 juli 2007 over de PNR-overeenkomst met de Verenigde Staten van Amerika(6),

–   onder verwijzing naar zijn aanbeveling aan de Raad van 22 oktober 2008 betreffende de sluiting van de overeenkomst tussen de Europese Unie en Australië inzake de verwerking en overdracht van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) uit de Europese Unie door luchtvaartmaatschappijen aan de Australische douane(7),

–   onder verwijzing naar zijn wetgevingsresolutie van 7 juli 2005 over het voorstel voor een besluit van de Raad betreffende de sluiting van de overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en de regering van Canada inzake de verwerking van op voorhand af te geven passagiersgegevens (Advance Passenger Information − API) en persoonsgegevens van passagiers (Passenger Name Record − PNR)(8),

–   onder verwijzing naar zijn resolutie van 20 november 2008 over het voorstel voor een kaderbesluit van de Raad over het gebruik van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) voor wetshandhavingsdoeleinden(9),

–   gezien het arrest van 30 mei 2006 van het Hof van Justitie in gevoegde zaken C-317/04 en C-318/04,

–   gezien de brief van 27 juni 2007 van de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming aan de heer Schäuble, fungerend voorzitter, over de nieuwe PNR-overeenkomst met de VS,

–   gezien het advies van de Groep voor de bescherming van personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens, overeenkomstig artikel 29 van de richtlijn betreffende gegevensbescherming (artikel 29 Groep) over de toekomstige PNR-overeenkomst,

–   gezien het advies van de Juridische Dienst van het Europees Parlement,

–   gelet op Richtlijn 2004/82/EG betreffende de verplichting voor vervoerders om passagiersgegevens door te geven (API-richtlijn)(10),

–   gezien de gezamenlijke herziening van 2005 van de overeenkomst tussen de EU en de VS,

–   gezien de gezamenlijke herziening van 2010 van de overeenkomst tussen de EU en de VS,

–   gezien de overeenkomst uit 2009 tussen de EU en Canada,

–   gezien het verzoek om goedkeuring van de sluiting van de Overeenkomst tussen de EU en de VS inzake de verwerking en overdracht van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) door luchtvaartmaatschappijen aan het ministerie van Binnenlandse Veiligheid van de Verenigde Staten van Amerika(11) en van de sluiting van de Overeenkomst tussen de EU en Australië inzake de verwerking en overdracht van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) uit de EU door luchtvaartmaatschappijen aan de Australische douane(12),

–   onder verwijzing naar zijn resolutie van 25 november 2009 over de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad - Een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht ten dienste van de burger – programma van Stockholm(13),

–   onder verwijzing naar zijn resolutie van 17 september 2009 over de voorgenomen internationale overeenkomst inzake het beschikbaar stellen van gegevens over het betalingsverkeer aan het Ministerie van Financiën van de Verenigde Staten voor de preventie en bestrijding van terrorisme en van de financiering ervan(14),

–   gezien de gezamenlijke verklaring over luchtvaartveiligheid die de EU en de VS op 21 januari 2010 te Toledo hebben afgelegd,

–   gelet op artikel 110, lid 2, van zijn Reglement,

A.   overwegende dat het Verdrag van Lissabon tot wijziging van het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap op 1 december 2009 in werking is getreden,

B.   overwegende dat vanwege de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon, het Parlement wordt verzocht de overeenkomsten van de EU met de VS en met Australië over de overdracht van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) goed te keuren, met het oog op de sluiting van deze overeenkomsten,

C.   overwegende dat de overeenkomst tussen de EU en Canada over de overdracht van PNR-gegevens niet langer geldig is, vanwege het aflopen van de beschikking betreffende passende bescherming in september 2009, en dat de overdracht van PNR-gegevens sindsdien heeft plaatsgevonden op basis van unilaterale verplichtingen door Canada aan de lidstaten,

D.   overwegende dat andere landen reeds om de overdracht van PNR-gegevens hebben verzocht of hebben aangekondigd dit op korte termijn te zullen doen,

E.   overwegende dat de Raad de Commissie heeft verzocht een voorstel in te dienen voor een PNR-systeem in de EU, hetgeen zij op 17 november 2007 heeft gedaan,

F.   overwegende dat in het huidige digitale tijdperk, gegevensbescherming, het recht op eigen beeldvorming, persoonsrechten en het recht op privacy, waarden zijn geworden die een steeds belangrijker rol spelen en dat deze dan ook met bijzondere aandacht moeten worden beschermd,

G.   overwegende dat in onze wereld, die in hoge mate wordt gekenmerkt door mobiliteit, verhoogde veiligheid en verbeterde criminaliteitsbestrijding hand in hand moeten gaan met een meer doeltreffende, doelgerichte en snellere uitwisseling van gegevens in Europa en in de wereld,

1.   bevestigt nogmaals dat het het terrorisme en de georganiseerde en grensoverschrijdende criminaliteit vastberaden wil bestrijden en dat het er tegelijkertijd vast van overtuigd is de burgerlijke vrijheden en grondrechten, en dat het recht op privacy, eigen beeldvorming en gegevensbescherming optimaal moet worden geëerbiedigd; bevestigt nogmaals dat noodzaak en evenredigheid grondbeginselen zijn zonder welke terrorismebestrijding nooit doeltreffend zal zijn;

2.   wijst er met klem op dat de Europese Unie stoelt op de beginselen van de rechtsstaat en dat elke overdracht van persoonsgegevens uit de EU en de lidstaten aan derde landen voor veiligheidsdoeleinden, moet zijn gebaseerd op internationale overeenkomsten met de status van wetgevingshandelingen, om de nodige bescherming aan de EU-burgers te bieden, gepaard moet gaan met procedurele waarborgen en recht op verdediging, en in overeenstemming moet zijn met de gegevensbeschermingswetgeving op nationaal en Europees niveau;

3.   verzoekt de Europese Commissie, overeenkomstig artikel 218 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, aan het Parlement alle nuttige informatie en achtergronddocumenten te verschaffen, in het bijzonder de specifieke informatie waarom het heeft verzocht in bovengenoemde EU-PNR-resolutie;

4.   besluit om de stemming over het verzoek om goedkeuring van de overeenkomsten met de VS en Australië uit te stellen totdat het de mogelijkheden heeft onderzocht van overeenkomsten over het gebruik van PNR-gegevens die het EU-recht naleven en tegemoet komen aan de zorgen die het Parlement in eerdere resoluties over PNR-gegevens heeft geuit;

5.   is van mening dat elk nieuw wetgevingsinstrument moet worden voorafgegaan door een effectbeoordeling betreffende privacy en een evenredigheidstest die aantoont dat de bestaande wetgevingsinstrumenten niet toereikend zijn; verzoekt in het bijzonder om een onderzoek naar:

6.   is van mening dat nieuwe overeenkomsten moeten voorzien in gepaste mechanismen voor onafhankelijke herziening, gerechtelijk toezicht en democratische controle;

7.   verzoekt om een coherente aanpak van het gebruik van PNR-gegevens voor rechtshandhavings- en veiligheidsdoeleinden, door de vaststelling van een reeks beginselen die als basis dienen voor overeenkomsten met derde landen; verzoekt de Commissie om voor medio juli 2010, een voorstel in te dienen voor een dergelijk uniform model en een ontwerpmandaat voor onderhandelingen met derde landen;

8.   verzoekt de Commissie zo spoedig mogelijk het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten te verzoeken om een gedetailleerd advies over de grondrechtelijke dimensie van nieuwe PNR-overeenkomsten;

9.   is van mening dat het model aan de volgende minimumvereisten moet voldoen:

10.   benadrukt het belang van rechtszekerheid voor EU-burgers en -luchtvaartmaatschappijen, alsook de behoefte aan geharmoniseerde normen voor laatstgenoemden;

11.   verzoekt de Commissie en het voorzitterschap ervoor te zorgen dat het Parlement overeenkomstig artikel 218, lid 10 van het VWEU volledige toegang krijgt tot de onderhandelingsstukken en –richtsnoeren in alle stadia van de procedure et dat de nationale parlementen op verzoek toegang krijgen;

12.   verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de regeringen en parlementen van de lidstaten en de kandidaat-lidstaten, alsook aan de regering van de Verenigde Staten en de twee kamers van het Congres, de regering van Australië en de twee kamers van het parlement en de regering van Canada en de twee kamers van het parlement.

(1) PB C 61 E van 10.3.2004, blz. 381. (2) PB C 81 E van 31.3.2004, blz. 105. (3) PB C 103 E van 29.4.2004, blz. 665. (4) PB C 305 E van 14.12.2006, blz. 250. (5) PB C 287 E van 29.11.2007, blz. 349. (6) Aangenomen teksten, P6_TA(2007)0347. (7) Aangenomen teksten, P6_TA(2008)0512. (8) PB C 157 E van 6.7.2006, blz. 464. (9) PB C 16 E van 22.1.2010, blz. 44. (10) PB L 261 van 6.8.2004, blz. 24. (11) Voorstel voor een besluit van de Raad inzake de sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika inzake de verwerking en overdracht van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) door luchtvaartmaatschappijen aan het ministerie van Binnenlandse Veiligheid van de Verenigde Staten van Amerika (PNR-overeenkomst 2007) (COM(2009)0702). (12) Voorstel voor een besluit van de Raad inzake de sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en Australië inzake de verwerking en overdracht van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) uit de EU door luchtvaartmaatschappijen aan de Australische douane (COM(2009)0701). (13) Aangenomen teksten, P7_TA(2009)0090. (14) Aangenomen teksten, P7_TA(2009)0016. (15) PB L 164 van 22.6.2002, blz. 3. (16) PB L 190 van 18.7.2002, blz. 1.