Verslag van de vergadering van 23 september 2025 (2025/2026 nr. 01)
Status: ongecorrigeerd
Aanvang: 17.59 uur
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
De heer Kemperman i (FVD):
Dank u wel, voorzitter. De staatssecretaris vroeg of ik een voetbalsupporter ben. Jazeker, ik mag mijn leven lang al de trotse koploper in de eredivisie steunen en dan weet u natuurlijk allemaal dat Feyenoord ongeslagen bovenaan staat. Dit terzijde.
Voorzitter. Maatwerk, barmhartigheid, meer vertrouwen, de menselijke maat en beleidsruimte: het is vandaag allemaal voorbijgekomen in een gerepareerde wet, meer beleid en een debat over normbedragen, kaders en richtlijnen. Een debat over excessen in de leefwereld van onze samenleving, de oplossing is er eentje uit het systeemdenken. De voorbeelden, de individuele schrijnende voorbeelden, zijn typerend voor een haperend sociaal beleid. Een beleid dat is vertaald naar systemen, procedures, kaders en wetten. De systeemwereld levert geen oplossing voor excessen in de leefwereld. Het is alsof we debatteren over een "handboek lachen" om de somberheid van onze jeugd op te lossen. Het is dezelfde reflex als de roep om meer en strengere straffen wanneer onvrede zich uit in geweld en onrust.
Voorzitter. Wat is de oorzaak? Waarom kunnen mensen in onze samenleving niet mee? Immers, in een samenleving waar verbinding is en die niet geatomiseerd is, zouden sociale cohesie en vertrouwen het uitgangspunt moeten zijn en niet het intrinsieke wantrouwen dat steeds vaker het uitgangspunt is bij het mensbeeld van onze institutionele overheid. We zien dit continu bevestigd in de rapporten en analyses van verschillende onderzoekscommissies: herstel en reparatie in plaats van preventie.
Het gaat ook om politieke keuzes. Miljarden gaan naar massa-immigratie in plaats van naar cultuur, onderwijs en ondernemers. Miljarden gaan naar klimaatbeleid in plaats van naar het helpen van mensen in armoede en uitzichtloosheid. Miljarden gaan naar wapens in plaats van naar een grondige herziening van het vastgelopen sociale stelsel.
Voorzitter, alles overziend. Deze gerepareerde Participatiewet gaat niet uit van de fundamentele visie van Forum voor Democratie op een vitale samenleving en hoe je die bereikt. Het is mager en het is dunnetjes. Wij hebben concreet gewaarschuwd voor ongewenste effecten in de uitvoering.
Maar, voorzitter, de intentie is goed. Het is een begin en we hopen op meer in de verdere uitwerking. Daar wensen wij de staatssecretaris succes en lef bij. Ik hoorde net: kleur eens buiten een lijntje. Ik dank de staatssecretaris voor dit debat. Ik zal mijn fractie ook in overweging geven deze wet toch te steunen. En tegen een aantal collega's van andere fracties zeg ik: denk bij uw moties ook eens aan uw collega van Forum, die ook deelneemt aan dit debat. Het zou zomaar een heel verrassend effect kunnen opleveren.
Dank u, voorzitter.
De voorzitter:
Dank u wel. Dan geef ik tot slot graag het woord aan de heer Schalk van de SGP.