De commissie voor Financiën bezocht op maandag 16 juni de Belastingdienst in Den Haag. Bij het werkbezoek is gesproken over actuele dossiers als de complexiteit van het belastingstelsel, grensproblematiek en de hersteloperatie voor box 3. Senatoren Pim van Ballekom, Marjolein van der Linden, Rian Vogels (VVD), Eugène Heijnen, Elly van Wijk (BBB), Gom van Strien (PVV), Martin van Rooijen (50PLUS), Ferd Crone (GroenLinks-PvdA) en Janny Bakker-Klein (CDA) namen deel aan het bezoek.
Peter Smink, directeur-generaal van de Belastingdienst, en Sezen van Wier-Tas, plaatsvervangend directeur-generaal fiscaliteit, heetten de commissie welkom. Zij stonden stil bij de concrete plannen, uitdagingen en ambities voor de Belastingdienst. In 2020 is een ‘nieuwe Belastingdienst’ ontstaan, aldus Smink, door opsplitsing van de dienst in Belastingen, Toeslagen en Douane. De afgelopen jaren is veel aandacht besteed aan verbetering van de dienstverlening, die voorheen reactief was.
De komende vijf jaar wil de Belastingdienst verbinding zoeken met de samenleving, onder meer door een denktank voor jongeren tussen de 15 en 27 jaar in te stellen. De dienst zet in op modernisering van haar ICT en verbetering van dienstverlening en opsporing. Daarnaast wil de Belastingdienst een aantrekkelijke werkgever zijn, ook voor de moeilijk te werven ICT-specialisten. Volgens directeur-generaal Smink bemoeilijkt de stapeling van fiscale regels de uitvoering. De senaat zou volgens hem een rol kunnen spelen bij vereenvoudiging van het stelsel door bij wetsvoorstellen extra te letten op uitvoerbaarheid en de juridische houdbaarheid van de wet- en regelgeving.
Na het plenaire deel spraken de senatoren aan verschillende tafels met medewerkers over een aantal prangende onderwerpen. Eén daarvan betrof de complexiteit van het belastingstelsel. Die heeft tot gevolg dat het voor de ruim 28.000 medewerkers van de Belastingdienst lastig is om de menselijke maat toe te passen. De afgelopen jaren is er flink geïnvesteerd in klantcontacten, ook om mensen tegemoet te komen die moeite hebben met het invullen van hun aangifte. Medewerkers krijgen naast kennisopleidingen ook trainingen in bijvoorbeeld empathie en gesprekstechnieken. De bekende blauwe brieven – de Belastingdienst verstuurt er jaarlijks 140 miljoen – zijn duidelijker verwoord dan voorheen, mede dankzij burgerpanels.
Het toezicht op algemeen nut beogende instellingen (ANBI) plaatst de Belastingdienst voor uitdagingen, zo bleek aan een andere tafel. Giften aan deze ANBI-instellingen zijn aftrekbaar, er gaat 5,3 miljard donatiegeld per jaar in om. De uitdaging is dat toetsing van een ANBI-aanvraag lastig is en er geen afrekenmodel is bij einde van de ANBI-status. De Belastingdienst heeft, omdat Nederland 44.000 goede doelen en familiestichtingen telt, er een apart loket voor ingesteld.
Veel aandacht was er ten slotte voor het rechtsherstel voor box 3. Uit het Kerstarrest van 24 december 2021 van de Hoge Raad, bleek dat de belastingheffing in box 3 sinds 2017 in strijd was met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Het kabinet heeft belastingplichtigen daarom rechtsherstel geboden voor de jaren 2017 tot en met 2022. De Belastingdienst wil bij het rechtsherstel zowel burgers als de dienst ontzien, ook om het werkbaar te houden. De Wet tegenbewijsregeling box 3 (36.706), die op dit moment in behandeling is bij de Eerste Kamer, voorziet in een tijdelijke oplossing. In aanloop naar goedkeuring van deze wet is het formulier Opgave Werkelijk Rendement (OWR) ontwikkeld. Dit formulier zal vanaf 2025 in de aangifte worden geïntegreerd. Vanaf 2028 zal een nieuw stelsel in werking treden.