De Eerste Kamer heeft op dinsdag 2 oktober na een debat het wetsvoorstel beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters aangenomen. ‘Vangnetters’ zijn mensen die geen werkgever meer hebben, zoals zieke WW-gerechtigden en zieke uitzendkrachten. Ook kan het gaan om werknemers die nog wel een werkgever hebben, maar die een hoog ziekterisico hebben, zoals mensen die orgaantransplantaties hebben ondergaan en zwangere vrouwen. De regering wil met het voorstel deze vangnetters sneller aan het werk krijgen.
Voor het wetsvoorstel stemden VVD, PvdA, CDA, ChristenUnie, SGP en D66; tegen waren PVV, GroenLinks, SP en OSF. De kortingen voor werkenden om hen te prikkelen eerder aan het werk te gaan, worden op verzoek van de PvdA in de Eerste Kamer een jaar uitgesteld - tot 1 januari 2014 - in afwachting van mogelijke alternatieven. In het debat werden kritische vragen gesteld door onder meer de SP en GroenLinks over de financiële gevolgen van het wetsvoorstel voor werkgevers en werknemers.
Financiële prikkels voor werkgevers en werknemers
Werkgevers betalen met het wetsvoorstel vanaf 1 januari 2014 toch een hogere premie als er meer van hun werknemers met een tijdelijk dienstverband in de Ziektewet komen. Na één jaar beoordeelt het UWV dan of deze persoon ander werk kan verrichten. Ook wordt de hoogte en duur van de ziektewetuitkering afhankelijk van het aantal jaren dat iemand heeft gewerkt.
Senator Sent (PvdA) bepleitte in het debat met succes uitstel van de inwerkingtreding van dit laatste onderdeel tot 1 januari 2014. Zij vindt dat de resultaten van nu lopende onderzoeken en de effecten van de andere maatregelen uit het wetsvoorstel moeten worden afgewacht. Staatssecretaris De Krom van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zegde hierop toe dat dit onderdeel niet op 1 januari 2013 maar pas op 1 januari 2014 in werking zal treden. Senator Sent kon hierna instemmen met het wetsvoorstel, omdat zij er "toch een socialer randje aan heeft kunnen geven".
Bezuinigingen
Senator Ruers (SP) benadrukte in het debat dat er zijns inziens bij de behandeling van dit wetsvoorstel te weinig aandacht is besteed aan de bezuinigingsmaatregelen die het behelst. Ruers vroeg aandacht voor de groep van vangnetters met psychosociale problemen, die volgens hem door dit wetsvoorstel ernstig tekort worden gedaan. Hij verwees hierbij onder meer naar het kritische advies van de Raad van State en het rapport van de SCP 'Belemmerd aan het werk'. De uitbreiding van de maximale duur van een proefplaatsing bij een werkgever naar zes maanden, weegt volgens de SP-fractie onvoldoende op tegen de overige sterke beperkingen die vangnetters worden opgelegd.
Senator Vos (GroenLinks) gaf aan sterke twijfels te hebben over de werking van dit wetsvoorstel. Volgens Vos kan het UWV alleen al door de recente bezuinigingen heel weinig voor deze groepen mensen doen en heeft het hier straks nog minder mogelijkheden voor. Ook haalde Vos aan dat de internationale arbeidsorganisatie ILO vindt dat Nederland niet voldoet aan de Europese regelgeving voor arbeidsbescherming van mensen die minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn. Vos benadrukte dat juist mensen zonder vaste werkgever extra begeleiding nodig hebben van het UWV.
Senator Terpstra (CDA) vroeg in het debat of dit wetsvoorstel het verschil tussen de sectoren met veel flexwerkers en sectoren met veel mensen in vaste dienst groter maakt. Volgens staatssecretaris De Krom worden de verschillen onder werkgevers kleiner en blijven de verschillen onder werknemers gelijk of worden iets groter. De staatssecretaris benadrukte in het debat dat relatief veel mensen zonder vaste werkgever in de Ziektewet komen, terwijl de gezondheidsituatie daar geen reden voor is.
Deel dit item: