Plenair Perin-Gopie bij behandeling Tijdelijke wet onderzoeken AIVD en MIVD naar landen met een offensief cyberprogramma, bulkdatasets en overige specifieke voorzieningen



Verslag van de vergadering van 5 maart 2024 (2023/2024 nr. 22)

Status: gecorrigeerd

Aanvang: 22.05 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

Mevrouw Perin-Gopie i (Volt):

Dank u wel, voorzitter. Ik moet zeggen dat ik heel blij ben met een aantal antwoorden van de minister. Ik stond hier in eerste termijn met heel veel zorgen. Een aantal zorgen zijn weggenomen, waaronder de zorg over het gebruik van Amerikaanse servers door de veiligheidsdiensten. Die zorg is weggenomen. Mijn zorg over de vrijheid van journalisten en de mate waarin hun vrijheid nog steeds gegarandeerd wordt, werd weggenomen, totdat meneer Janssen daar vragen over stelde. Die vragen gingen over versleutelde data en de mogelijkheid dat daar data van journalisten in zit. Toen raakte ik toch weer wat bezorgd. Ik zou daar dus graag van de minister iets meer duidelijkheid over willen hebben. Wat als in die versleutelde data ook de data van journalisten zitten? En vooral: hoe gaat de minister om met de bronbescherming van journalisten? Kunnen dergelijke versleutelde data met die informatie van de journalist ook in buitenlandse handen terechtkomen? Als dat zo is, ben ik nog steeds heel erg bezorgd.

Voorzitter. Ik hoorde de minister zeggen dat hij niet aanwezig was bij de conceptie van dit wetsvoorstel, niet in de rol waarin hij zich nu bevindt. Ik moest daar een beetje om lachen. Ik was daar ook niet bij in de rol waarin ik mij nu bevind. Deze wet werd in 2016-2017 gemaakt. Daar was maatschappelijk heel veel om te doen. Ik had gehoopt dat we daar vandaag meer het debat over konden voeren bij de wet die nu voorligt, namelijk over de impact die dit kan hebben op burgers. Het was onder andere op initiatief van D66 dat toen een referendum is gehouden. De zorg ging toen onder andere over het zo gericht mogelijk gaan verkennen, hoewel dat onderzoeksgericht was. Daar waren allerlei verschillende bewoordingen voor. Nu is het toch weer het gerichtheidscriterium dat heel ingewikkeld is. Daarmee is de zorg die er toen was en die door de samenleving werd geuit in het referendum in ieder geval bij mij weer terug. Ik zou graag van de minister een reflectie willen horen op de vraag hoe de wijziging die we nu met de tijdelijke wet voorstellen, zich verhoudt tot het maatschappelijke debat dat toen werd gehouden over het gerichtheidscriterium.

Voorzitter. Volt vindt het heel belangrijk dat de veiligheidsdiensten snel en wendbaar kunnen handelen. Ik vraag me alleen af of de methode die met deze wet wordt voorgesteld ook de beste manier is, en of dat de enige manier is om hiervoor te zorgen. Het kat-en-muisspel waar de heer Van den Berg het over had, deed mij denken aan toen ik zelf nog een kat had. Als de kat iets zag bewegen, stond daarna het hele huis op z'n kop. Ik begreep dus wel een beetje wat meneer Nicolaï zei over de sleepwet. Ik denk dan: hoe voorkom je dat je zo min mogelijk schade aanricht om juist het goede te doen? Zijn er geen andere opties om die snelheid en wendbaarheid van de diensten te kunnen faciliteren? Ik ben benieuwd wat de minister daarvan vindt.

Daarmee ben ik aan het eind van mijn tweede termijn.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Perin-Gopie. Het woord is dan aan mevrouw Aerdts namens D66.