Beslispunt

Wenst de commissie:

• - 

  een datum te bepalen voor het leveren van inbreng voor een verslag of
• - 

  een andere procedure te bepalen?

Toelichting

De commissie besloot in haar vergadering van 8 juli 2025 het agendapunt aan te houden en te wachten op het door de regering gevraagde advies van de Raad van State over het artikel over de strafbaarstelling van illegaliteit (artikel 108a) van het wetsvoorstel.

De commissie besloot tevens op 9 september 2025 opnieuw de procedure te agenderen (bij ontvangst van het advies van de Raad van State), dan wel de stand van zaken te bespreken (indien nog geen advies is ontvangen).

Stand van zaken

Het wetsvoorstel is door de Tweede Kamer na een hoofdelijke stemming aangenomen (94-56). Een belangrijk discussiepunt waren de consequenties van een aangenomen amendement over de strafbaarstelling van illegaal verblijf (aangenomen met 72 tegen 69 stemmen). Bij brief van 11 juli 2025 heeft de minister van A&M de Kamer een afschrift gestuurd van het door hem gedane verzoek om voorlichting aan de Afdeling advisering van de Raad van State over dit amendement. De vraag van de minister is "of een aanmerkelijke kans bestaat dat naast de specifieke gedraging als bedoeld in het amendement ook individuele gedragingen van derden uit menselijkheid of humanitaire hulp kunnen worden aangemerkt als medeplegen of medeplichtigheid en daardoor strafbaar kunnen zijn". De minister heeft voorts verzocht daarbij te betrekken welke criteria of gezichtspunten relevant kunnen zijn als het gaat om strafbaarheid wegens medeplegen en medeplichtigheid aan dit strafbare feit.

De voorlichting is op 27 augustus 2025 vastgesteld en op 29 augustus 2025 gepubliceerd. Zie daarvoor Voorlichting over amendement over reikwijdte van strafbaarstelling illegaal verblijf - Raad van State.

Bij brief van 29 augustus jl. heeft de minister van A&M de Kamer over de verstrekte voorlichting geïnformeerd. De minister schrijft onder meer:

De strafbaarstelling van illegaal verblijf kan bijdragen aan een betere grip op migratie. Iemand die geen recht heeft op verblijf hoort hier niet thuis en zal moeten vertrekken naar het land van herkomst. Dat staat voor mij buiten kijf. Eerder in deze brief wees ik u al op de discussie of hulp van derden strafbaar is. Uit de voorlichting van de Raad van State blijkt dat dat inderdaad een reëele mogelijkheid is. Dat brengt mij tot de conclusie dat ik een wijziging op de wet ga schrijven in de vorm van een novelle. Alles afwegende, inclusief de voorlichting van de Raad van State, kies ik ervoor dat hulpverlening niet strafbaar zal zijn door zowel medeplegen als medeplichtigheid uit te sluiten. De strafbaarstelling van illegaliteit zelf, houd ik in stand.

Ten aanzien van het tijdpad van de novelle merkt de minister slechts op dat deze 'zo spoedig mogelijk' in consultatie wordt gebracht.

Internetconsultatie en uitvoeringstoetsen

Cf. de notitie Uitvoerbaarheid, handhaafbaarheid en doenvermogen burgers treft u hieronder een overzicht met links naar de internetconsultatie en uitvoeringstoetsen.

36704

Er heeft geen internetconsultatie plaatsgevonden.

Er zijn geen uitvoeringstoetsen.

In de memorie van toelichting wordt aangegeven dat er ex ante uitvoeringstoetsen zullen plaatsvinden (TK, 3: hoofdstuk 5 advies en consultatie). Ook zijn er enkele adviezen en reacties van ketenpartners beschikbaar (TK, 3 met bijlage) en heeft de Tweede Kamercommissie voor Asiel en Migratie een reactie gevraagd van de Inspectie Justitie en Veiligheid op onderhavig wetsvoorstel en wetsvoorstel 36703 met als aandachtspunt het gesignaleerde risico op grondrechtenschendingen door uitvoeringsproblemen. De Inspectie heeft op 23 mei 2025 een reactie gegeven. Daarnaast heeft de tijdelijke Tweede Kamercommissie Grondrechten en constitutionele toetsing op 16 april 2025 een adviesrapport uitgebracht over onderhavig wetsvoorstel (TK, 11).

Beslispunt

Wenst de commissie:

• - 

  een datum te bepalen voor het leveren van inbreng voor een verslag of
• - 

  een andere procedure te bepalen?

Toelichting

De commissie besloot in haar vergadering van 8 juli jl. het agendapunt aan te houden tot 9 september 2025.

Internetconsultatie en uitvoeringstoetsen

Cf. de notitie Uitvoerbaarheid, handhaafbaarheid en doenvermogen burgers treft u hieronder een overzicht met links naar de internetconsultatie en uitvoeringstoetsen.

36703

Er heeft geen internetconsultatie plaatsgevonden

Er zijn geen uitvoeringstoetsen

In de memorie van toelichting wordt aangegeven dat er wel een impactanalyse is gedaan (TK, 3: hoofdstuk 4. financiële- en uitvoeringsgevolgen). Ook zijn er enkele adviezen en reacties van ketenpartners beschikbaar (TK, 3 bijlage) en heeft de Tweede Kamercommissie voor Asiel en Migratie een reactie gevraagd van de Inspectie Justitie en Veiligheid op onderhavig wetsvoorstel en wetsvoorstel 36704 met als aandachtspunt het gesignaleerde risico op grondrechtenschendingen door uitvoeringsproblemen. De Inspectie heeft op 23 mei 2025 een reactie gegeven. Daarnaast heeft de tijdelijke Tweede Kamercommissie Grondrechten en constitutionele toetsing op 16 april 2025 een adviesrapport uitgebracht over onderhavig wetsvoorstel (TK, 21).

Beslispunten

• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 11 juli 2025 met de regering in overleg te treden?
• - 

  Hoe wenst de commissie te oordelen over de status van toezegging T04000?

Toelichting

Bij brief van 11 juli 2025 informeren de minister voor A&M (Keijzer), de minister van VRO en de staatssecretaris P&I de Kamer over het zogenoemde samenhangend pakket. Dit pakket dient ter uitwerking van hoofdstuk 2 van het hoofdlijnenakkoord ('Grip op asiel en migratie') en ziet op de huisvesting en participatie van statushouders. De brief met het samenhangend pakket werd al aangekondigd in een brief van de minister-president van 25 oktober vorig jaar aan de Tweede Kamer. Ook in de Eerste Kamer is enkele malen naar het aangekondigde pakket verwezen. Dit gebeurde in het bijzonder bij de behandeling van de Begrotingsstaten Asiel en Migratie 2025 (36600 XX) op 18 maart 2025, toen de toenmalige minister van A&M de Kamer toezegde de brief over het samenhangend pakket ook naar de Eerste Kamer te sturen (toezegging T04000; zie tekst hieronder). Bij de behandeling van de Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (XXII) voor het jaar 2025 (36725 XXII) heeft de minister van VRO, tevens minister voor A&M, dit herhaald.

Toezegging T04000 - Toezegging Huisvesting statushouder en doorstroomlocaties

De minister van Asiel en Migratie zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van de leden Van Toorenburg (CDA), Visseren-Hamakers (PvdD) en Van Rooijen (50PLUS), toe haar per brief te informeren over de mogelijkheden voor een gemeente om invulling te geven aan het budget voor de realisatie van doorstroomlocaties van €30.000 per statushouder om het woningvolume te vergroten. Daarbij zal de minister ook ingaan op het beleid van de verschillende ministers ten aanzien van de doorstroomwoningen, alsmede een integrale aanpak om de problemen van stikstof, woningnood, asielopvang en woningen voor statushouders in samenhang op te lossen. (huidige status: openstaand)

Ambtelijk voorstel: mogelijk kan de toezegging met de door de regering gegeven informatie als deels voldaan worden aangemerkt. Niet alle elementen van de toezegging komen in de brief terug (bijvoorbeeld niet het element van het budget voor de realisatie van doorstroomlocaties).

Beslispunten

• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 11 juli 2025 met de regering in overleg te treden?
• - 

  Hoe wenst de commissie te oordelen over de status van toezegging T03851?

Toelichting

Bij brief van 11 juli 2025 heeft de minister voor A&M de Kamer een afschrift aangeboden van haar brief aan de Tweede Kamer inzake de incidentenmonitor van het WODC. Hiermee komt de minister tegemoet aan toezegging T03851, gedaan tijdens de plenaire behandeling van het voorstel voor de Wet gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen (36333):

De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Van Hattem (PVV), toe dat hij de rapportage met betrekking tot geweldsincidenten in AZC’s jaarlijks met de Kamers deelt.

Ambtelijk voorstel: met de toezending van de incidentenmonitor kan de toezegging ofwel als voldaan worden aangemerkt ofwel - nu het om een jaarlijkse monitor gaat - als een doorlopende toezegging (legisprudentie) worden aangemerkt.

Beslispunten

• - 

  wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 16 juli 2025 met de minister van A&M in overleg te treden?
• - 

  kan de commissie ermee instemmen toezegging T04001 als voldaan aan te merken?

Toelichting

Bij de behandeling van de Begrotingsstaten Asiel en Migratie 2025 (36600 XX) heeft de toenmalige minister van Asiel en Migratie aan de Kamer toezegging Onderzoek misstanden Nidos (36.600 XX) (T04001) gedaan. De volledige toezegging luidt:

De minister van Asiel en Migratie zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Karimi (GroenLinks-PvdA), toe haar de uitkomsten van het onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd naar de misstanden bij het Nidos te doen toekomen, met daarbij tevens haar beleidsreactie daarop.

Met haar brief van 16 juli 2025 doet de minister voor Asiel en Migratie deze toezegging gestand. De link naar het rapport in de brief geeft een foutmelding. Het rapport is daarom bijgevoegd.

Beslispunt

Wenst de commissie de deskundigenbijeenkomst te verkorten of aanvullende sprekers uit te nodigen?

Toelichting

De commissie houdt op dinsdag 30 september 2025 een deskundigenbijeenkomst over het op 11 maart 2025 gepubliceerde voorstel voor een Terugkeerverordening. Voor deze bijeenkomst zijn commissiekamer 1 en het tijdvak 19:00-21:00 uur gereserveerd. Op basis van input vanuit de commissie heeft de staf verschillende sprekers benaderd. Een aantal van hen heeft toegezegd te komen, terwijl anderen hebben laten weten verhinderd te zijn. In elk geval aanwezig zijn:

• 1. 

  Germa Lourens, Nidos;
• 2. 

  Galina Cornelissen, hoogleraar Courts and Transnational Justice aan de VU;
• 3. 

  Michele LeVoy, directeur van PICUM (Engelstalig)

Met slechts drie sprekers zou de bijeenkomst kunnen worden ingekort tot een uur of anderhalf uur. De commissie kan er ook voor kiezen aanvullende sprekers uit te nodigen. Enkele suggesties staan in het besloten deel van de toelichting. Het is gebruikelijk het uitnodigen van personen in beslotenheid te bespreken.

De sprekers die verhinderd zijn, zijn eveneens in het besloten deel van de toelichting genoemd.

Overige activiteiten rondom de Terugkeerverordening

Op 10 juni heeft de Kamer een parlementair behandelvoorbehoud bij het voorstel geplaatst. Vervolgens heeft de commissie hierover een mondeling overleg met de minister van A&M gehad, waarin nadere informatieafspraken zijn gemaakt. De brief waarin deze afspraken zijn vastgelegd en waarmee het behandelvoorbehoud weer wordt opgeheven is op 9 september 2025 plenair geagendeerd als hamerstuk.

Op 23 september 2025 verzorgen ambtenaren van de Europese Commissie een technische briefing over de Terugkeerverordening. Deze briefing vindt van 16:15 tot 17:15 uur plaats.

Stand van zaken uitvoeringstoets wetsvoorstel 36 332

Bij brief van 11 juli 2025 informeert de minister voor A&M de Kamer over de door de commissie op 5 juni 2025 verzochte uitvoeringstoets bij wetsvoorstel 36 332 (herziene Europese blauwe kaart). De minister schrijft dat een volledige uitvoeringstoets door de betrokken uitvoeringsinstanties, het UWV en de IND binnen de door de Kamer verzochte termijn (voor 27 juni 2025) niet mogelijk is, ook omdat de invulling van de delegatiebepaling nog wordt onderzocht. De Kamer zal na het reces nader worden geïnformeerd. Wel ontvangt de Kamer reeds de ex-ante uitvoeringstoets (EAUT) van februari 2023.

Nota van wijziging ingediend bij wetsvoorstel 35 501

Bij de Eerste Kamer is al sinds 2018 aanhangig het voorstel voor de Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring (34.309). In 2020 werd met betrekking tot dit voorstel de Novelle maatregelen ten aanzien van overlastgevende vreemdelingen (35.501) ingediend. Dit voorstel is nog altijd aanhangig bij de Tweede Kamer. Bij brief van 28 augustus 2025 informeert de minister van Asiel en Migratie de Kamer over de indiening van een nota van wijziging bij de novelle.

Petitieaanbiedingen

Op dinsdag 9 september vinden vanaf 12:00 uur twee petitieaanbiedingen plaats betreffende de bij de Kamer aanhangige asielwetsvoorstellen (zie de agendapunten 2 en 3). Leden van de commissie wordt vriendelijk verzocht bij deze aanbiedingen op het voorplein van de Kamer aanwezig te zijn.

Ter herinnering: overzicht openstaande correspondentie