Vijf vragen aan Fred de Graaf en Anouchka van Miltenburg



Vijf vragen aan de Voorzitter van de Eerste Kamer, Fred de Graaf, en de Voorzitter van de Tweede Kamer, Anouchka van Miltenburg, over de beëdiging en inhuldiging op 30 april aanstaande.

  • 1. 
    Waar was u in 1980 bij de inhuldiging van Koningin Beatrix?

De Graaf :"Ik zat die dag aan de buis gekluisterd. Samen met mijn echtgenote, onze dochtertjes van drie en van zeven maanden op schoot, mocht ik getuige zijn van de plechtige ceremonie in de Nieuwe Kerk in het besef dat een tijdperk van onze monarchie werd afgesloten en een nieuw tijdperk een aanvang nam. Dat tegelijkertijd het geweld op straat een ongekende vorm aannam heeft ons destijds diep geschokt en met gemengde gevoelens achter gelaten."

Van Miltenburg :"Ik was 13 jaar en vond het machtig interessant. Natuurlijk de inhuldiging op TV, die ik samen met mijn ouders op de bank heb bekeken, maar ook de rellen die uitbraken. Daardoor was het aan de ene kant een prachtige dag, met een bijzondere plechtige huldiging, maar tegelijkertijd kan ik mij ook heel goed herinneren dat ik al die woede op straat niet goed begreep. Ik was als kind ook best boos dat zo’n bijzondere dag op die manier toch een beetje werd verpest."

  • 2. 
    Waarom vindt de inhuldiging en beëdiging plaats in een Verenigde Vergadering?

De Graaf :"Dat staat zo in artikel 32 van de Grondwet: “Nadat de Koning de uitoefening van het koninklijk gezag heeft aangevangen, wordt hij zodra mogelijk beëdigd en ingehuldigd in de hoofdstad Amsterdam en in een openbare verenigde vergadering van de Staten-Generaal.” Wat dat verenigde betreft: de Staten-Generaal, dat zijn de Eerste Kamer en de Tweede Kamer. Overigens bepaalt de Inhuldigingswet dat ook leden van de Staten van Aruba, Curaçao en Sint Maarten aanwezig zijn. De Koning richt zich met zijn eed of belofte immers tot het hele Koninkrijk, ook het Caribisch deel."

Van Miltenburg :"Een Verenigde Vergadering – dus een gezamenlijke vergadering van de Eerste en de Tweede Kamer, wordt alleen op bijzondere momenten gehouden. De Voorzitter van de Eerste Kamer zit deze vergadering voor. Volgens de Grondwet wordt er bijvoorbeeld een Verenigde Vergadering gehouden als een lid van het Koninklijk Huis toestemming vraagt voor een huwelijk, of bij de inhuldiging van een nieuwe Koning. De meest bekende Verenigde Vergadering is jaarlijks op Prinsjesdag, als de Troonrede wordt uitgesproken. De Verenigde Vergadering op 30 april is bedoeld om de nieuwe Koning en de parlementsleden de eed of belofte af te laten leggen. Eigenlijk kun je dat zien als het bevestigen van het vertrouwen tussen de Koning en het parlement, en daarmee tussen de Koning en het volk."

  • 3. 
    Wat houden de voorbereidingen voor deze vergadering nou in?

De Graaf :"Vooral het organiseren van de verenigde vergadering zelf en het afstemmen met partijen die daarbij nauw betrokken zijn. De Koning is onze gast, dus er is nauw contact met het Koninklijk Huis. Het gebeurt in Amsterdam, dus we overleggen met de gemeente. Ook vindt afstemming met het kabinet plaats, er komen ook de nodige buitenlandse gasten. Er komt heel veel bij kijken: het vaststellen van de uitnodigingen, vervoeren en placeren van de gasten, de aankleding van de Nieuwe Kerk, de muzikale omlijsting, het mediabeleid, veiligheid, het uitnodigen van burgers uit brede lagen van de samenleving. Veel zaken doe je uiteraard in nauw overleg met andere partijen. Maar als voorzitter van de Verenigde Vergadering- en dat is de voorzitter van de Eerste Kamer - ben je uiteindelijk eindverantwoordelijk dat het een plechtige en gedenkwaardige bijeenkomst wordt."

Van Miltenburg :"Een troonswisseling maken we natuurlijk niet vaak mee. Sterker nog, niemand zal er vermoedelijk in functie meer dan één meemaken. Reden te meer om er voor te zorgen dat iedereen goed weet wat die dag het protocol is, en ieders rol daarin. De logistiek moet worden bedacht en er moet worden nagedacht over de uitnodigingen (helaas passen er geen 16 mln mensen in de Nieuwe Kerk….). Natuurlijk moet iedereen de plechtigheid op tv, radio of internet kunnen volgen, dus moeten wij zorgen dat de vergadering goed in beeld wordt gebracht. En zo zijn er vele zaken te regelen en voor te bereiden!"

  • 4. 
    Bent u tijdens de voorbereidingen achter feiten gekomen die u helemaal niet wist over de beëdiging en inhuldiging?

De Graaf :"Ik probeer de hele voorbereiding zo ontspannen mogelijk te benaderen. Ik ben dertig jaar burgemeester geweest, heb in die periode veel grote evenementen en ook incidenten meegemaakt, je weet wel zo’n beetje wat er op je afkomt. Het is zaak om gericht naar een doel toe te werken, maar honderd procent voorspelbaar is het nooit."

Van Miltenburg :"Ja hoor, en ik denk dat dat voor veel mensen geldt. Nogmaals, het is zo’n uitzonderlijke gebeurtenis! Wat ik bijvoorbeeld niet scherp voor ogen had was dat niet alleen de Koningin en de nieuwe Koning, maar ook bijvoorbeeld de beide Voorzitters van de Kamers de abdicatie als getuige ondertekenen."

  • 5. 
    Wanneer is voor u 30 april 2013 geslaagd?

De Graaf :"Als de gehele dag – dus niet alleen de Verenigde Vergadering – feestelijk en waardig en veilig is verlopen. Van de abdicatie tot de afsluiting op Het IJ. Tot slot: ik ben een voorstander van het instandhouden van waardevolle tradities en zou het dus mooi vinden als heel veel mensen het belang daarvan voor onze samenleving na 30 april beamen."

Van Miltenburg :"De dag is voor mij geslaagd als de Verenigde Vergadering goed verloopt, en als iedereen – in de kerk en daarbuiten - van deze bijzondere gebeurtenis heeft kunnen genieten."


Deel dit item: