E170032
Laatste revisie: 03-08-2021

E170032 - Voorstellen van de Europese Commissie om het Schengengebied te handhaven en te versterken



Op 27 september 2017 publiceerde de Europese Commissie drie voorstellen voor een Commissiemededeling, verordening en aanbeveling om het Schengengebied te handhaven en te versterken.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: dit E-dossier wordt momenteel NIET ambtelijk geactualiseerd.

nationaal

Op 23 januari 2018 besloot het lid Van Hattem (PVV) af te zien van schriftelijk overleg naar aanleiding van de Europese voorstellen om het Schengengebied te handhaven en te versterken.

Europees

De Europese Commissie heeft het voorstel ingetrokken. Op 14 december 2021 publiceerde de Europese Commissie een nieuw voorstel voor aanpassing van de Schengengrenscode (zie behandeling in dossier E210033).


Kerngegevens

volledige titel

Voorstellen van de Europese Commissie om het Schengengebied te handhaven en te versterken

document Europese Commissie

COM(2017)571PDF-document, d.d. 27 september 2017

rechtsgrondslag

Artikel 77, lid 2e, VWEU

commissie Eerste Kamer


Behandeling Eerste Kamer

Op 23 januari 2018 besloot het lid Van Hattem (PVV) af te zien van schriftelijk overleg naar aanleiding van de Europese voorstellen om het Schengengebied te handhaven en te versterken.

De commissie I&A/JBZ besloot op 16 januari 2018 het agendapunt, over de mogelijkheid om in schriftelijk overleg te treden met de Europese Commissie of de Nederlandse regering, aan te houden tot 23 januari 2018.

Het lid Overbeek (SP) gaf op 12 december 2017 een mondelinge terugkoppeling van de technische briefing inzake het Schengenpakket, dat op 28 november 2017 in de Tweede Kamer heeft plaatsgevonden. Op verzoek van het lid Van Hattem (PVV) besloot de commissie inbreng voor schriftelijk overleg inzake Schengen aan te houden tot 16 januari 2018.

Op 14 november 2017 besloot de commissie de datum voor inbreng van schriftelijk overleg aan te houden tot 12 december 2017. De commissie verzocht de staf na te gaan of deelname aan de technische briefing over het Schengenpakket in de Tweede Kamer mogelijk is, welke naar verwachting begin december plaatsvindt.

Op 24 oktober 2017 besloot de commissie I&A/JBZ het leveren van inbreng aan te houden in afwachting van het BNC-fiche.

Op 3 oktober 2017 gaf het lid Van Hattem (PVV) aan voornemens te zijn om inbreng te leveren over het pakket aan maatregelen van de Europese Commissie om het Schengengebied te handhaven en te versterken.


Behandeling Tweede Kamer

Op 28 november 2017 vond in de Tweede Kamer een technische briefing plaats over het Schengenpakket waar enkele leden van de commissie I&A/JBZ aan hebben deelgenomen.

Het verslag van een schriftelijk overleg over onder andere de geannoteerde agenda JBZ-Raad 12 en 13 oktober 2017 te Luxemburg en voortgangsoverzicht JBZ-dossiers 3e kwartaal is op 16 oktober 2017 (32.317, 495) vastgesteld.

Op 11 oktober 2017 besloot de commissie V&J van de Tweede Kamer de Commissiemededeling over handhaving en versterking van Schengen (COM(2017)570) te betrekken bij het schriftelijke overleg over de JBZ-Raad op 12 en 13 oktober 2017 en de minister van V&J te verzoeken een technische briefing te organiseren over het gehele Schengenpakket.


Standpunt Nederlandse regering

In het BNC-fiche van 10 november 2017 geeft het kabinet zijn visie over het verordeningsvoorstel inzake de gemeenschappelijke regels inzake de tijdelijke herinvoering van het grenstoezicht aan de binnengrenzen in uitzonderlijke omstandigheden en de Mededeling met aanbevelingen over de uitvoering van de bepalingen van de Schengengrenscode. Het kabinet acht de rechtsbasis voor het verordeningsvoorstel juist en geeft aan dat op het terrein van Schengen de EU een gedeelde bevoegdheid heeft met de lidstaten. De subsidiariteit van zowel de verordening als de mededeling beoordeelt het kabinet als positief. Net als de Europese Commissie ziet het kabinet het herinvoeren van controles aan de binnengrenzen als de finale oplossing en moeten hierover op Europees niveau afspraken worden gemaakt. Het kabinet is positief over de proportionaliteit van de aanpassing van de Schengengrenscode waar het voorstel voorziet in een verruiming van de termijnen voor de invoering van de binnengrenscontrole in geval van langdurige dreiging van de nationale veiligheid en openbare orde. Ook heeft hij een positieve grondhouding ten aanzien van de proportionaliteit van de mededeling met richtsnoeren voor de toepassing van de bestaande Schengenregels. Het kabinet is daarentegen niet positief over het onderdeel rond het besluitvormingsproces en vindt dat het voorstel te ver gaat en dat het huidige systeem goed functioneert. Schengenlidstaten hebben namelijk momenteel de mogelijkheid zelf in te schatten of het noodzakelijk is om maatregelen te nemen om de openbare orde en binnenlandse veiligheid voor een ernstige en acute dreiging te behoeden en de Commissie en dienen andere lidstaten hierover te informeren.

Op 23 oktober 2017 stuurde de minister van V&J een uitstelbrief met betrekking tot de BNC-fiches aangaande de Europese migratieagenda (E170030) en de voorstellen om het Schengengebied te handhaven en te versterken.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Op 27 september 2017 publiceerde de Europese Commissie drie voorstellen om het Schengengebied te handhaven en te versterken.

Commissiemededeling over handhaving en versterking van Schengen - COM(2017)570

In de mededeling wordt de Raad van de EU ertoe opgeroepen om Bulgarije en Roemenië volledig in het Schengengebied op te nemen en om Kroatië volwaardig lid te laten worden zodra het aan alle voorwaarden voldoet. Zo kunnen de Schengengrenscode en andere Schengenregels beter gezamenlijk worden toegepast, aldus de Europese Commissie.

Voorstel voor een verordening tot wijziging van de regels voor de tijdelijke herinvoering van controles aan de binnengrenzen (herziening Schengengrenscode) - COM(2017)571

Het voorstel omvat onder andere de mogelijkheid tot verlenging van de termijnen voor controles aan de binnengrenzen, wat gepaard moet gaan met striktere procedurele waarborgen.

Aanbeveling betreffende de uitvoering van de bepalingen van de Schengengrenscode inzake de tijdelijke herinvoering van controles aan de binnengrenzen in het Schengengebied - C(2017)6560

In afwachting van de goedkeuring van bovenstaande wetswijziging heeft de Europese Commissie richtsnoeren gepubliceerd voor de manier waarop de lidstaten de bestaande Schengenregels beter kunnen toepassen.


Behandeling Raad

Op 27 februari 2018 heeft de Raad van de Europese Unie een posterPDF-document uitgebracht met een overzicht van het totale Schengengebied.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

In de tweede kwartaalrapportage 2021 van JBZ-dossiers (32.317, MP bijlage), geeft de regering aan dat de onderhandelingen over COM(2017)571 met het Europees Parlement vastzitten. Naar verwachting komt de nieuwe Europese Commissie met een nieuw voorstel in december 2021.

Op 14 december 2021 publiceerde de Europese Commissie een voorstel voor aanpassing van de Schengengrenscode (COM(2021)891PDF-document).

In de tweede kwartaalrapportage 2020 van JBZ-dossiers (32.317, LG bijlagePDF-document), geeft de regering aan dat de onderhandelingen over COM(2017)571 met het Europees Parlement vastzitten. Naar verwachting komt de nieuwe Europese Commissie met een nieuw voorstel in 2020.

Op 4 april 2019 nam de plenaire vergadering van het Europees Parlement een wetgevingsresolutiePDF-document aan over het voorstel voor een verordening betreffende de regels die van toepassing zijn op de tijdelijke herinvoering van het grenstoezicht aan de binnengrenzen.

Op 29 oktober 2018 werd het verslag van de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) aangenomen in een plenaire vergadering van het Europees Parlement. Het Europees Parlement nam hierbij een resolutiePDF-document aan met een standpunt in eerste lezing.

Op 12 april 2018 bracht de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) van het Europees Parlement een ontwerpverslagPDF-document uit met betrekking tot de ontwerpverordening.

Het voorstel wordt behandeld door de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) van het Europees Parlement.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

Op 2 februari 2018 stuurde de Kamer van Afgevaardigden van de Tsjechische Republiek een briefPDF-document aan de Europese Commissie met daarin bijgevoegd een resolutie, gedateerd 31 januari 2018, waarin zij het het voorstel in lijn acht met het subsidiariteitsbeginsel.

De deadline voor het indienen van een subsidiariteitsbezwaar op de conceptverordening tot wijziging van Verordening (EU) 2016/399 wat betreft de regels die van toepassing zijn op de tijdelijke herinvoering van het grenstoezicht aan de binnengrenzen was 20 december 2017.

Op 20 december 2017 heeft het Parlement van Portugal een resolutie aangenomen waarin zij het voorstel in lijn acht met het subsidiariteitsbeginsel.

De Cortes Generales van Spanje heeft op 13 december 2017 een resolutie aangenomen waarin zij het voorstel in lijn acht met het subsidiariteitsbeginsel.

Op 6 december 2017 heeft de Senaat van Tsjechië middels een resolutiePDF-document een standpunt ingenomen over het voorstel.

Tijdens een gezamenlijke zitting van de commissies voor Europese Zaken en Publiek bestuur, Openbare Orde en Justitie heeft het Griekse Parlement de subsidiariteit van de verodening goedgekeurd, maar plaatst kanttekeningen bij de proportionaliteit van het voorstel (standpunt Grieks Parlement COM(2017)571PDF-document).

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen