MFK-voorstellen op het domein van Financiën



Voorstellen voor een programma ter ondersteuning van de hervorming en een investeringsstabilisatiefunctie om de economische en monetaire unie van Europa te versterken (d.d. 31 mei 2018)

COM(2018)387 - Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de instelling van een Europese stabilisatiefunctie voor investeringen:

In deze ontwerpverordening initieert de Commissie de instelling van de Europese stabilisatiefunctie voor investeringen (EISF) om de effecten van asymmetrische schokken te helpen verzachten en het risico van negatieve overloopeffecten te voorkomen. Volgens het voorstel krijgt de Commissie de bevoegdheid om financiële steun te verlenen aan lidstaten die te maken hebben met een grote asymmetrische schok, door leningen op te nemen op de financiële markten of bij financiële actoren teneinde deze middelen door te lenen ter ondersteuning van de betrokken lidstaat en zo de in aanmerking komende overheidsinvesteringen in stand te houden. Daarnaast wordt voorzien in een rentesubsidie die de rentekosten op de verstrekte lening voor de begunstigde lidstaat moet dekken. De criteria om deze steun te activeren zijn gebaseerd op een dubbele werkloosheidsdrempel. Het voorstel is aangevuld met een bijlage waarin de methoden en de criteria voor de evaluatie van hun systemen en praktijken voor beheer van overheidsinvesteringen, zodat kan worden bepaald waar deze moeten worden versterkt om het effect van de overheidsinvesteringen en de mogelijke steun in het kader van de stabilisatiefunctie. In bijgaande impact-assessment heeft de Commissie drie opties voor een stabilisatiefunctie onderzocht.

BNC-fiche COM(2018)387):

Zoals ook verwoord in het regeerakkoord is het kabinet geen voorstander van een stabilisatiemechanisme voor de eurozone om de gevolgen van economische schokken op te vangen. Lidstaten kunnen deze schokken volgens de regering opvangen door gebruik te maken van eigen budgettaire buffers en zogenoemde automatische stabilisatoren in nationale begrotingen. De regering beoordeelt de subsidiariteit van het voorstel als deels positief en deels negatief. Het ondersteunen van publieke investeringen vanuit de Unie wordt in principe in lijn met het subsidiariteitsbeginsel geacht, waarbij wordt verwezen naar het de bestaande Europese Structuur en Investeringsfondsen (ESI) en hett Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI). De regering acht lidstaten echter zelf in staat om vrijwel alle schokken te effenen met behulp van automatische stabilisa-toren in nationale begrotingen. De regering beoordeelt de proportionaliteit van het voorstel als negatief. De begrotingsregels uit het SGP kunnen ook zorgen voor buffers op nationaal niveau die kunnen worden aangewend voor stabilisatie in tijden van economische tegenspoed. 

COM(2018)391 - Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van het steunprogramma voor hervormingen:

De Europese Commissie constateert dat het doorvoeren van structurele hervormingen in verschillende lidstaten traag en ongelijk verlopen en de uitvoering niet voor alle beleidsterreinen even bevredigend is. Daarom stelt de Commissie een nieuw steunprogramma voor hervormingen voor dat drie afzonderlijke complementaire instrumenten bevat: i) het hervormingsinstrument, in de vorm van een instrument voor financiële ondersteuning; ii) een vervolgprogramma voor het SRSP, in de vorm van een instrument voor technische ondersteuning; en iii) een convergentiefaciliteit, om specifieke en gerichte ondersteuning te bieden aan lidstaten buiten de eurozone (ook "convergentiefaciliteit" genoemd).

BNC-fiche COM(2018)391:

De regering beoordeelt de subsidiariteit van dit voorstel positief. Het staat lidstaten vrij om de instrumenten binnen dit programma op vrijwillige basis te gebruiken, waardoor de verantwoordelijkheid van lidstaten voor het implementeren van structurele hervormingen blijft behouden. De regering beoordeelt de proportionaliteit van dit voorstel deels positief en deels negatief. Het voorgestelde programma als geheel is op vrijwillige basis en gaat in dat opzicht naar mening van de regering niet verder dan noodzakelijk om de beoogde doelstellingen te behalen. Het instrument voor financiële assistentie kan lidstaten verder stimuleren tot het doorvoeren van hervormingen zoals geïdentificeerd in het Europees Semester. De regering ziet echter bij voorkeur dat dit wordt vormgegeven door een vorm van directe koppeling van de ESI-fondsen met structurele hervormingen. De regering plaatst tevens vraagtekens bij de noodzaak tot een extra convergentiefaciliteit voor extra financiële en technische assistentie aan potentiële eurozonetoetreders.

COM(2018)369 - Voorstel voor een verordening tot vaststelling van een programma inzake uitwisselingen, bijstand en opleiding voor de bescherming van de euro tegen valsemunterij voor de periode 2021-2027 (het'programma Pericles IV'): 

Sinds de invoering van de euro als gemeenschappelijke munt wordt de euro op EU-niveau tegen valsemunterij beschermd met het programma Pericles 2020. Dit programma is gericht op de bescherming van eurobankbiljetten en -munten tegen valsemunterij. Het onderhavige voorstel betreft het initiatief om het programma Pericles 2020 na 2020 voort te zetten.

COM(2018)371 Voorstel voor een verordening tot uitbreiding tot de niet-deelnemende lidstaten van de toepassing van Verordening (EU) nr. .../2018 tot vaststelling van een programma inzake uitwisselingen, bijstand en opleiding voor de bescherming van de euro tegen valsemunterij voor de periode 2021- 2027 (het programma "Pericles IV"):

Het Periclesprogramma is een programma voor uitwisselingen, bijstand en opleiding voor de bescherming van de euro tegen valsemunterij. Voorliggend voorstel beoogt het programma uit te breiden tot de lidstaten van de Europese Unie die de euro nog niet als munteenheid gebruiken.

BNC-fiche COM(2018)369 en COM(2018)371:

Nederland staat positief tegenover de verlenging van het Pericles programma (COM(2018)369) en de voorgestelde wijzigingen (COM(2018)371). Deze wijzigingen bevorderen volgens de regering de effectiviteit van Pericles en dragen eraan bij dat het programma doelgericht wordt ingezet. Het programma wordt als nuttig en effectief ervaren. Het oordeel ten aanzien van de subsidiariteit van dit voorstel is positief. De euro heeft immers een duidelijke transnationale dimensie. Het oordeel van Nederland ten aanzien van de proportionaliteit is ten opzichte van beide voorstellen positief. 

Betere samenwerking op het gebied van belastingen en douane (d.d. 8 juni 2018)

COM(2018)443 - Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van het Fiscalis-programma voor samenwerking op het gebied van belastingen

De Commissie constateert dat het de Unie en de nationale belastingautoriteiten nog altijd ontbreekt aan voldoende middelen en zij nog altijd niet genoeg samenwerken,  zowel binnen de EU als met derde landen, om hun taken effectief en efficiënt uit te voeren. Om deze autoriteiten in de gelegenheid te stellen om een snel en gezamenlijk antwoord kunnen bieden op opkomende problemen zoals belastingfraude, belastingontduiking en belastingontwijking, de digitalisering en nieuwe bedrijfsmodellen en onnodige administratieve lasten, stelt de Commissie (een versterking van) het Fiscalis-programma voor. Dit programma zou de instrumenten en de middelen moeten krijgen om het fiscale beleid en de belastingautoriteiten te ondersteunen door middel van activiteiten ten behoeve van bestuurlijke en IT-capaciteitsopbouw en operationele samenwerking. De belastingen waarop het voorstel betrekking heeft, zijn belastingen over de toegevoegde waarde, accijnzen op alcohol- en tabaksproducten, belastingen op energieproducten en elektriciteit en andere belastingen en rechten voor zover zij van belang zijn voor de interne markt.

BNC-fiche COM(2018)443

Nederland neemt momenteel, binnen het lopende Fiscalis 2020-programma, deel aan een reeks  van activiteiten. De Nederlandse inzet is erop gericht om samenwerking met belastingautoriteiten van andere lidstaten binnen de EU te behouden en te versterken. Nederland kan het vervolg van het Fiscalis 2020-programma ondersteunen en is van mening dat het programma een goede bijdrage levert aan de doelstellingen van de EU op het terrein van fiscale samenwerking. De subsidiariteit van dit voorstel wordt door de regering dan ook positief beoordeeld. De proportionaliteit van dit voorstel wordt door de regering als positief met een kanttekening beoordeeld: "De voorgestelde inhoud staat in beginsel in evenredige verhouding tot het na te streven doel, maar Nederland steunt het voorstel van de Commissie om, in verband met administratieve besparingen, meerjarige (in plaats van jaarlijkse) werkprogramma's vast te stellen niet. In dat opzicht geeft het voorstel minder ruimte aan de lidstaten om de Commissie bij te sturen en gaat het voorstel volgens Nederland verder dan strikt genomen noodzakelijk is."

COM(2018)442 - Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van het Douane-programma voor samenwerking op het gebied van douane: 

De Commissie doet een voorstel voor een nieuw douane-programma. Dit programma zal de werkzaamheden van en de samenwerking tussen de douaneautoriteiten ondersteunen. Het programma loopt van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2027. Het betreft een vervolgprogramma voor het reeds bestaande samenwerkingsprogramma Douane 2020, dat startte in 2013 en op 31 december 2020 zal aflopen. Ten opzichte van het lopende Douane 2020-programma is er een aantal nieuwe punten opgenomen in het Commissievoorstel. Nieuw is bijvoor-beeld dat in het Douane-programma acties zijn opgenomen ter ondersteuning van de doelstellingen van het nieuw gecreëerde instrument voor douanecontroleapparatuur (COM(2018)474). Ook neemt de Europese Commissie in het voorstel een ruimer gebruik van eenheidskosten op. Ook stelt de Commissie voor om, in verband met administratieve besparingen, meerjarige werkprogramma's vast te stellen. Voor de uitvoering van het programma wordt voor de totale periode een budget van 950 miljoen euro voorgesteld.

BNC-fiche COM(2018)442:

Nederland kan het vervolg van het Douane 2020-programma ondersteunen en is van mening dat deze een goede bijdrage levert aan de doelstellingen van de EU. De regering beoordeelt de subsidiariteit van het voorstel als positief, de proprotionaliteit als positief met een kanttekening: "De voorgestelde inhoud staat in beginsel in evenredige verhouding tot het na te streven doel, maar Nederland steunt het voorstel van de Commissie om, in verband met administratieve besparingen, meerjarige (in plaats van jaarlijkse) werkprogramma's vast te stellen niet. In dat opzicht geeft het voorstel minder ruimte aan de lidstaten om de Commissie bij te sturen en gaat het voorstel volgens het kabinet dan ook verder dan noodzakelijk is."

Vaststelling fraudebestrijdingsprogramma EU (d.d. 30 mei 2018)

COM(2018)386 - Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van het fraudebestrijdingsprogramma van de EU: 

Het optreden van de EU om haar financiële belangen te beschermen wordt vormgegeven door een aantal operationele activiteiten. Deze verordening beoogt de activiteiten van de bestaande programma's Hercules III, AFIS (Anti Fraud Infor-mation System) en IMS (Irregularity Management System) samen te voegen en op enkele punten te verbeteren. De drie doelstellingen van het programma zijn: het voorkomen en bestrijden van fraude, corruptie en andere onwettige activiteiten die de financiële belangen van de EU schaden / de ondersteuning van de melding van deze activiteiten en  het verstrekken van instrumenten voor het uitwisselen van informatie en ondersteunen van operationele activiteiten op het gebied van wederzijdse administratieve bijstand in douane en landbouw. In het kader van het volgende MFK moet een programma worden vastgesteld dat de bescherming van de financiële belangen van de EU en de wederzijdse administratieve bijstand tussen douane autoriteiten ondersteunt. Het volgende MFK wordt uitgevoerd tegen de achtergrond van significante veranderingen in het wetgevende en institutionele karakter voor de bescherming van de financiële belangen van de Unie (zoals EOM, en de PIF-richtlijn 2017/1371).

BNC-fiche COM(2018)386:     

De Nederlandse regering geeft in het BNC-fiche aan het voorstel grotendeels te kunnen steunen. Nederland is echter kritisch ten aanzien van enkele aspecten:

  • Het beschikbare budget voor deze programma's. De budgetten stijgen ten opzichte van de budgetten voor de huidige periode 2014 - 2020: Hercules III krijgt 114 miljoen euro (was 105 miljoen euro) AFIS krijgt 60 miljoen euro (was 49 miljoen euro). De noodzaak van stijging van de budgetten wordt volgens de regering onvoldoende in het voorstel aangetoond. Ook is het onduidelijk hoe deze budgetten zich verhouden ten opzichte van het EOM en de daarin neergelegde verplichting om te werken met een Case Management Systeem.
  • Het voorstel is volgens de regering onvoldoende duidelijk over het percentage cofinanciering wat gevraagd wordt van de lidstaten die gebruik maken van de middelen uit het programma.
  • Voorts lijkt het voorstel niet mee te nemen dat de inzet van EU-middelen ter bestrijding van fraude gericht is op de plekken waar de frauderisico's het grootst zijn.

De beoordeling van de subsidiraiteit, alsmede van de proportionaliteit van het voorstel door de Nederlandse regering is positief.