E230001
  ruit icoon
Laatste revisie: 28-03-2024

E230001 - Voorstel voor een verordening Interoperabel Europa



Dit voorstel van de Europese Commissie introduceert een samenwerkingskader voor digitale overheidsdiensten. Dit zou de digitale transformatie van de Europese overheidssector moeten versnellen.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

nationaal

Op 18 april 2023 besloot de commissie de brief van 11 april 2023 voor kennisgeving aan te nemen.

Europees

Op 22 maart 2024 werd de Verordening (EU) 2024/903PDF-document gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie en treedt op 11 april 2024 in werking. Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasbaar in elke lidstaat.


Kerngegevens

volledige titel

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van maatregelen voor een hoog niveau van interoperabiliteit van de overheidssector in de Unie (verordening Interoperabel Europa)

document Europese Commissie

COM(2022)720PDF-document, d.d. 18 november 2022

rechtsgrondslag

artikel 172 VWEU

commissies Eerste Kamer

beleidsterreinen

verwant dossier


Implementatie

Op 22 maart 2024 werd de Verordening (EU) 2024/903PDF-document gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie en treedt op 11 april 2024 in werking. Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasbaar in elke lidstaat.


Behandeling Eerste Kamer

Op 18 april 2023 besloot de commissie de brief van 11 april 2023 voor kennisgeving aan te nemen.

De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stuurde op 11 april 2023 een antwoord. Op 12 april 2023 werd het verslag van een schriftelijk overleg (EK, A) vastgesteld.

Op 14 maart 2023 is de brief met vragen verzonden aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Op 7 maart 2023 leverde de fractie van de VVD inbreng voor schriftelijk overleg.

Op 31 januari 2023 besprak de commissie het BNC-fiche. Zij besloot op 7 maart 2023 gelegenheid te bieden tot het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg met de regering en/of de Europese Commissie.

Op 20 januari 2023 ontving de Kamer het BNC-fiche.

Op 6 december 2022 besloot de commissie het BNC-fiche af te wachten, alvorens te besluiten het voorstel verder in behandeling te nemen.


Behandeling Tweede Kamer

De commissie Digitale Zaken leverde op 14 februari 2023 inbreng voor schriftelijk overleg over het BNC-fiche. Op 24 april 2023 stuurde de minister van BZK een antwoord. Het verslag van een schriftelijk overleg (22.112, 3656) werd op 25 april 2023 vastgesteld. Op 10 mei 2023 besloot de commissie het antwoord van de minister te agenderen voor het commissiedebat op 30 mei 2023 ter voorbereiding op de Telecomraad van 1-2 juni 2023.


Standpunt Nederlandse regering

Op 20 januari 2023 ontving de Kamer het BNC-fiche met daarin het standpunt van de regering over het voorstel. Het kabinet steunt het initiatief van de Europese Commissie. Het kabinet hoopt dat hiermee grensoverschrijdende interoperabiliteitsvraagstukken beter afgestemd kunnen worden tussen lidstaten en op alle lagen van de overheid.

Het kabinet zet onder meer in op versterking van de consistentie van interoperabiliteitsbeoordelingen en het opstellen van een Europees centraal dienstenregister om de vindbaarheid van beoordelingen te verbeteren. Daarnaast is voor het kabinet belangrijk dat er concreet wordt gemaakt onder welke criteria deelname aan de testomgeving voor regelgeving mogelijk is.

Het kabinet heeft een positief oordeel over de bevoegdheid, subsidiariteit en proportionaliteit van het voorstel. Het kabinet kan zich vinden in de rechtsgrondslag (artikel 172, 171 lid 1, 170 en artikel 4 lid 2 onder h, VWEU). Volgens het kabinet is een EU-aanpak nodig vanwege de grens- en sectoroverschrijdende aard van het onderwerp. De effectiviteit van de EU als geheel op dit terrein is volgens het kabinet effectiever dan die van de lidstaten afzonderlijk. Het voorstel gaat volgens het kabinet niet verder dan noodzakelijk, omdat het focust op het bewerkstelligen van samenwerking, in plaats van nieuw te ontwikkelen standaarden.

Naar verwachting van het kabinet zullen de EU-lidstaten positief zijn over het voorstel. Aandachtspunten van de meeste lidstaten gaan vooral over de mate van verplichtingen die het voorstel met zich meebrengt en de kosten van de operabiliteitsbeoordeling. De positie van het Europees Parlement is op moment van schrijven van het BNC-fiche nog onbekend.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Het voorstelPDF-document voor een verordening Interoperabel Europa en de begeleidende mededelingPDF-document zijn op 8 november 2022 gepubliceerd.

Bij interoperabiliteit gaat het erom samen gemeenschappelijke doelen te bereiken, ondanks verschillen in sectoren, organisatiestructuren of landen.

Op basis van het huidige Europese interoperabiliteitskader (EIF) is in de afgelopen jaren veel samenwerking tot stand gekomen. Uit evaluatie is gebleken dat de mogelijkheden van dit vrijwillige uitwisselingskader echter onvoldoende zijn. De EU-lidstaten en EU-burgers benadrukken het belang van een versterking van de Europese interoperabiliteitssamenwerking.

Het voorstel introduceert een samenwerkingskader voor digitale overheidsdiensten. Dit zou de digitale transformatie van de Europese overheidssector moeten versnellen. Het idee is dat het gevormde netwerk een veilige grensoverschrijdende uitwisseling van gegevens tot stand brengt, waardoor het de EU en haar lidstaten zal helpen om betere diensten te verlenen aan burgers en bedrijven.

Het voorstel gaat ook in op het delen van 'IT oplossingen'. De oplossingen zouden via het Interoperabel Europe Portal kunnen worden gedeeld en hergebruikt. Hierbij kun je denken aan software, richtsnoeren en checklists. Bovendien stimuleert de samenwerking innovatie. Het voorstel introduceert ook verschillende innovatie- en ondersteuningsmaatregelen.

De Europese Commissie stelt voor dat het toekomstige samenwerkingskader zal worden bestuurd door de Interoperable Europe Board. Zij zouden dan onder andere het Europees interoperabiliteitskader (EIF) actualiseren met bijvoorbeeld nieuwe steun -en innovatiemaatregelen of, door iedereen te gebruiken, nieuwe IT oplossingen.

Door de intensieve samenwerking worden juridische, organisatorische en technische belemmeringen, weggenomen. Bovendien blijkt uit onderzoek dat interoperabiliteit een positief effect heeft op het vertrouwen van burgers in de overheid.


Behandeling Raad

Op 13 november 2023 bereikten de Raad van de Europese Unie en het Europees Parlement een voorlopig politiek akkoord. Er zullen nog een aantal bijeenkomsten plaatsvinden om tot een definitief akkoord te komen.

Tijdens de Telecomraad van 2 juni 2023 presenteerde het Zweedse voorzitterschap de voortgangsrapportage en gaf aan dat er de afgelopen maanden veel voortgang is geboekt in de onderhandelingen. Nederland riep op tot een snelle afronding en vroeg verder aandacht voor een betere vindbaarheid van interoperabiliteitsoplossingen.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

Op 6 februari 2024 nam het Europees Parlement een wetgevingsresolutiePDF-document aan, waarmee het instemde met het eerder bereikte voorlopig akkoord van 13 november 2023.

Op 13 november 2023 bereikten de Raad van de Europese Unie en het Europees Parlement een voorlopig politiek akkoord. Er zullen nog een aantal bijeenkomsten plaatsvinden om tot een difinitief akkoord te komen.

Op 27 juli 2023 bracht de commissie ITRE het verslag uit voor het voorstel voor plenaire behandeling in eerste lezing.

Op 19 juli 2023 stemde de commissie ITRE in met het openen van de onderhandelingen tussen de EU-instellingen.

Op 30 juni 2023 bracht de commissie IMCO een opiniePDF-document uit over het voorstel.

Op 29 juni 2023 publiceerde de commissie LIBE een opiniePDF-document over het voorstel.

Op 28 maart 2023 bracht de commissie ITRE het ontwerpverslagPDF-document uit over het voorstel.

De commissie voor Industrie, onderzoek en energie (ITRE) van het Europees Parlement behandelt het voorstel. De commissies voor Begroting (BUDG), Regionale ontwikkeling (REGI), Interne markt en consumentenbescherming (IMCO) en Burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (LIBE) zijn aangesteld als adviescommissies. De commissie BUDG besloot geen advies uit te brengen.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

Op 13 april 2023 deelde de commissie Europese Zaken van de Oostenrijkse Nationale Raad haar standpuntPDF-document met de Europese Commissie in het kader van de politieke dialoog.

De deadline voor het indienen van een subsidiariteitsbezwaar was op 8 februari 2023.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Reacties Derden

Op 13 januari 2023 publiceerde de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming (EDPS) een adviesPDF-document over het voorstel.


Alle bronnen