Tijdens een korte bijeenkomst heeft Eerste Kamervoorzitter Jan Anthonie Bruijn samen met Lieve Meulenbeld, restaurator van het Nationaal Archief, de Grondwet van 1848 onthuld. De Eerste Kamer heeft de Grondwet tijdelijk in bruikleen van het Nationaal Archief, omdat het dit najaar 175 jaar geleden is dat de grondwetsherziening in werking trad. Op Open Monumentendag, aanstaande zaterdag, kunnen bezoekers in het gebouw van de Eerste Kamer de Grondwet bekijken.
Jan Anthonie Bruijn zei bij de onthulling dat hij verheugd was dat het handgeschreven manuscript te bezichtigen is in de tijdelijke huisvesting van de Eerste Kamer. Hij wees op de handtekening van Koning Willem II die daarmee afstand deed van veel bevoegdheden, zoals het benoemen van de leden van de Eerste Kamer. Ook zei Bruijn dat het bijzonder is dat de Grondwet nu in Huis Huguetan te bewonderen is, waar in de 19e eeuw - toen nog - kroonprins Willem woonde.
Met de Grondwetherziening van 1848 werd de basis gelegd voor de parlementaire democratie zoals we die nog steeds kennen. De Grondwetswijziging betekende dat de Tweede Kamer voortaan rechtstreeks gekozen werd en de Eerste Kamer getrapt via de Provinciale Staten. Ook werd de ministeriële verantwoordelijkheid en daarmee de onschendbaarheid van de Koning vastgelegd.
Een andere wijziging voor de Eerste Kamer betrof de openbaarheid van vergadering. Om dit mogelijk te maken verhuisde de Eerste Kamer van de Trêveszaal naar de voormalige vergaderzaal van de Staten van Holland en West-Friesland.
Op de stukken die in de Eerste Kamer te zien zijn, staat behalve de handtekening van Koning Willem II verder de handtekening van Donker Curtius, de tijdelijke minister van Justitie. Hij pleitte destijds voor handhaving van de Eerste Kamer met de uitspraak dat het nut van de senaat 'meer gelegen is in het voorkomen van het kwaad dan in het stichten van het goede'.
Lieve Meulenbeld, bij het Nationaal Archief onder meer verantwoordelijk voor het conserveren van de Grondwet, vertelde over de manier waarop het document wordt bewaard en welke uitdagingen er zijn bij het in een zo goed mogelijke staat behouden van documenten zoals deze Grondwet. Het document is daarom na 175 jaar nog altijd goed leesbaar. Het Nationaal Archief is van mening dat het belangrijk is dat mensen de originele stukken kunnen blijven raadplegen en bewonderen, aldus Meulenbeld.
Zelf komen kijken? Op zaterdag 9 september is de Eerste Kamer van 10.00 tot 17.00 uur geopend in het kader van Open Monumentendag.
Deel dit item: