Het begon allemaal met de 'Conferentie van parlementsleden van de NAVO-landen' op het NAVO-hoofdkwartier in Parijs van 18 tot 22 juli 1955, volgende maand zeventig jaar geleden. Delegatieleiders uit 25 NAVO-lidstaten, onder wie vijftien parlementsvoorzitters, kwamen vrijdag 20 juni bijeen in de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers om stil te staan bij zeven decennia geallieerde parlementaire diplomatie. Ook is in Brussel uitvoerig gesproken over de aanstaande NAVO-top van regeringsleiders in Den Haag. Namens het Nederlandse parlement was Eerste Kamervoorzitter Jan Anthonie Bruijn aanwezig.
Democratische fundamenten
De Voorzitter van de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers, Peter De Roover, en Vincent Blondel, Voorzitter van de Belgische Senaat, verwelkomden de deelnemers. De Roover zei: 'Juist in deze onrustige tijden is het goed om vrienden te hebben. Een zekerheid dat we niet alleen zijn en dat gelijkgestemde naties - met respect voor elkaars autonomie en alle meningsverschillen die er natuurlijk zijn - aan hetzelfde zeil zullen trekken als het er echt op aankomt.'
NAVO PA President Marcos Perestrello verwees in zijn openingswoord naar de oprichters in 1955: 'Zij kwamen samen met één vaste overtuiging: NAVO's engagement voor collectieve verdediging moet stevig verankerd zijn in de democratische fundamenten van het bondgenootschap. Dit vereist de actieve betrokkenheid van geallieerde burgers via hun gekozen vertegenwoordigers.' Hij vervolgde: 'Al 70 jaar draagt deze Vergadering de stem van de geallieerde burgers uit en helpt zij ons NAVO-bondgenootschap te versterken. Al 70 jaar maken we onze burgers duidelijk dat de NAVO het essentiële fundament is voor de veiligheid van Europa en Noord-Amerika.'
Waarschuwing van Max van der Stoel
Eerste Kamervoorzitter Jan Anthonie Bruijn refereerde in zijn toespraak aan Max van der Stoel, een van de meest illustere ministers van Buitenlandse Zaken van Nederland en oud-Eerste Kamerlid.
Bruijn zei: 'In 1961 waarschuwde Van der Stoel tijdens een debat over de defensiebegroting al voor het expansieve karakter van de Sovjet-Unie en haar bondgenoten. Ook uitte hij zijn zorgen over het groeiende anti-NAVO-sentiment in Nederland. Tot slot riep hij de Nederlandse regering op om de geloofwaardigheid van het bondgenootschap te verdedigen. En hier zijn we dan, 64 jaar later. De onderwerpen die Van der Stoel noemde zijn nog nooit zo urgent geweest als nu. De oorlog in Oekraïne heeft ons allemaal geschokt. Europa bevindt zich nu in het hart van brute agressie.'
Volgens Bruijn is de Parlementaire Assemblee van de NAVO van cruciaal belang, omdat parlementaire controle in zaken van oorlog en vrede essentieel is. Hij verwees naar actieve Nederlandse parlementsleden in de Assemblee, zoals Bert Koenders die in de periode 2006-2007 NAVO PA President was, die mede vorm hebben gegeven aan wat de Assemblee nu is: een parlementair forum gegrondvest in vrijheid, veiligheid en solidariteit. 'Een bewijs dat de NAVO PA vandaag de dag nog net zo belangrijk is als zeventig jaar geleden,' aldus Bruijn.
Een dag voor de conferentie, op donderdag 19 juni 2025, werden de parlementsvoorzitters ontvangen op het NAVO-hoofdkantoor voor een netwerkevenement waarbij werd vooruitgeblikt naar de NAVO-top in Den Haag.