Van 29 tot en met 31 juli 2025 werd in Genève de vijfjaarlijkse parlementaire wereldtop gehouden. Parlementsvoorzitters uit meer dan 120 landen kwamen bijeen om te bespreken hoe parlementen wereldwijd kunnen bijdragen aan het versterken van democratie, het bevorderen van vrede en veiligheid en het versnellen van klimaatmaatregelen. De organisatie was in handen van de Interparlementaire Unie en de Verenigde Naties.
De conferentie werd gehouden in Palais des Nations, het kantoor van de Verenigde Naties. Een bijzondere locatie want ooit kwam daar de Volkenbond bijeen. Het gebouw is dan ook een symbool van het belang van internationale dialoog voor vrede en veiligheid. Het driedaagse programma stond in het teken van thema’s als democratie, mensenrechten, gelijke vertegenwoordiging en de digitalisering van parlementaire processen, maar vooral vrede en veiligheid stonden centraal. Acteur, regisseur en producent Michael Douglas was uitgenodigd als keynote-speaker. Hij sprak over het betrekken van jongeren bij politiek en openbaar bestuur en drukte de aanwezigen op het hart vooral ook met andersdenkenden te spreken.
Senator Hendrik-Jan Talsma (ChristenUnie) nam aan de conferentie deel namens de Eerste Kamer. In zijn toespraak legde hij de nadruk op diplomatieke oplossingen en samenwerking nu het mondiale landschap wordt gekenmerkt door gewapende conflicten en democratische achteruitgang. Duurzame vrede, economische veerkracht en de bescherming van mensenrechten kunnen volgens Talsma niet los van elkaar worden gezien. ‘In deze turbulente tijden dragen onze parlementaire instellingen een bijzondere verantwoordelijkheid. Parlementariërs moeten naar voren treden, om het vertrouwen van het publiek in internationale samenwerking te versterken.’ Nu vertrouwen in instellingen niet langer vanzelfsprekend is, moet dat vertrouwen worden verdiend, zei Talsma. ‘Dit kan door consistent optreden en toewijding, vooral wanneer de politieke wind ongunstig waait.’
Hoewel parlementaire diplomatie volgens Talsma niet elke crisis kan oplossen, zorgen dit soort interparlementaire bijeenkomsten wel voor meer verbondenheid en wederzijds begrip. ‘De oorlog in Oekraïne lijkt voor Nederlanders soms ver weg, maar als je aan tafel zit met parlementsleden uit Estland, Letland en Litouwen, of Noorwegen, Zweden en Finland, dan wordt de dagelijkse realiteit van de dreiging en agressie vanuit Rusland ondubbelzinnig duidelijk.’ Voor Nederland zijn het belang van de internationale rechtsorde en het opkomen voor mensenrechten momenteel de meest urgente onderwerpen, zei Talsma. ‘Neem het Israëlisch-Palestijns conflict: beide groepen zijn hier vertegenwoordigd. Vandaag hoorden we zowel indrukwekkend betogen over het lot van de Israëlische gijzelaars als aangrijpende aanklachten tegen het ondraaglijk menselijk lijden in Gaza. Dat is een pijnlijke realiteit waarin ook van het Nederlandse parlement in toenemende mate gevraagd wordt een positie in te nemen.’
Na drie dagen van debat en onderhandelingen namen de parlementariërs een slotverklaring aan. Daarin werd benadrukt dat er meer samenwerking en politieke wil nodig is om kwesties als klimaatverandering, gewapende conflicten, economische instabiliteit en digitale transformatie aan te pakken. De parlementaire leiders onderstreepten dat mondiale uitdagingen een gecoördineerde aanpak en solidariteit tussen landen vereisen. Veiligheid mag daarbij niet uitsluitend vanuit een militair oogpunt worden bekeken. Een bredere aanpak van onderliggende oorzaken van onveiligheid is nodig, van armoede en ongelijkheid tot achteruitgang van het milieu.