Plenair Raven bij voortzetting beleidsdebat over alle extrabudgettaire financiering via fondsen en andere initiatieven



Verslag van de vergadering van 4 april 2023 (2022/2023 nr. 25)

Status: gecorrigeerd

Aanvang: 16.21 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

De heer Raven i (OSF):

Dank, voorzitter. Dank ook aan de ministers voor de uitgebreide, deskundige beantwoording. Naar aanleiding van de discussie vandaag blijven er bij mij twee thema's hangen: wat gaan we nou doen, bezuinigen of reshuffelen? Ik heb op de achterkant van een bierviltje berekend dat het niet gaat over 100 miljard. Ik denk dat het gaat over minstens 150 miljard. Wanneer je in overweging neemt wat de minister van Financiën aangaf, dat het Gemeentefonds en het Provinciefonds ook tot de fondsen behoren — logisch dat voor die benadering gekozen wordt wanneer je het woord "fonds" gebruikt — dan hebben we het dus over 150 miljard. Daarbij stijgt de rente. Ik zag dat er vandaag een staatsobligatie is uitgegeven van 2,5%. Dat zijn de effectieve kosten. De inflatie ligt rond de 5%. De afgelopen maand was ze gelukkig iets minder, maar ze zal niet veel minder worden. Als je het dan hebt over een bedrag van ongeveer 150 miljard, dan praten we vandaag simpelweg over een bezuinigingstaakstelling van rond de 10 tot 15 miljard euro. Dat moet goed gemaakt worden. De ministers hebben aangegeven dat het voor een groot gedeelte uit de potten zelf komt en dat de fondsen bijdragen in de inflatiecorrectie en eventuele rentetoeslagen. Dat betekent simpelweg dat je minder effectief te besteden hebt uit die fondsen. Dat is volgens mij niet de bedoeling van het kabinet. U heeft veel moeite gedaan om een kabinet bij elkaar te halen op grond van een aantal beleidsmatige zaken die de partijen willen uitvoeren. Als je zo'n 10 tot 15 miljard minder te besteden hebt in die fondsen, betekent dat dat je elders geld moet gaan zoeken om dit op te lossen. Het is wel een uitdagend probleem voor de minister van Financiën om voor september met een oplossing voor dit verhaal te komen: bezuinigen of reshuffelen? Ik neem niet aan dat het in een extra belasting zit. Het is een vraag die ik in deze termijn aan de ministers wil stellen, met name aan de minister van Financiën. Hoe lossen we dit op? Als 10 tot 15 miljard bij benadering een redelijk bedrag aan bezuinigingen zou zijn, dan ligt er een forse opgave.

Wat ik nog meer aan deze discussie overhoud, is dat de Kamer vraagt om meer houvast en meer grip en om een eenduidiger systematiek over de fondsen en over de wijze waarop er gerapporteerd wordt. Hoe de Kamer meer grip krijgt, is een belangrijk thema, denk ik. Dat regel je niet in een dag. Dat regel je ook niet in vier jaar. De minister heeft aangegeven dat het Gemeentefonds al 100 jaar loopt. Ik moet er wel bij zeggen dat vanaf 1995 de criteria zijn ingesteld, dus dat is nog niet zo heel erg lang geleden. Ik stel voor om een eenduidiger systematiek te bedenken voor al die fondsen en voor de rapportages, zodat de Kamer duidelijker een eenvoudiger kan meepraten en haar budgetrecht daadwerkelijk kan uitvoeren.

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Raven. Dan is het woord aan de heer Schalk namens de SGP.