Verslag van de vergadering van 16 juni 2025 (2024/2025 nr. 33)
Status: ongecorrigeerd
Aanvang: 19.34 uur
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
Mevrouw Van Toorenburg i (CDA):
Voorzitter. Als je stukken leest ter voorbereiding van een debat, zijn er altijd van die zinnetjes die in je hoofd blijven doorzoemen. Hier las ik ook weer zo'n zinnetje. "In de jaren na de Koude Oorlog werd fors op de krijgsmacht bezuinigd, maar bleef tegelijkertijd de ambitie om deel te nemen aan internationale crisisbeheersingsoperaties zeer groot. Deze combinatie leidde tot een uitputtingsslag." Ik herken dit volledig. Ik herinner me nog in de Tweede Kamer al die sessies, zelfs departementale sessies, om zo hard mogelijk te bezuinigen. Iedereen riep toen in koor: bezuinigen op Defensie. En tegelijkertijd, als ik daaraan terugdenk, hadden we aan de overkant interessante debatten over hoe we zouden kunnen deelnemen aan al die internationale missies — Afghanistan, Mali en noem maar op. Dat kan natuurlijk eigenlijk niet. Eindelijk nemen we vandaag de verantwoordelijkheid om ergens een bodem in te leggen, om ervoor te zorgen dat het wellicht wel uitvoerbaar is. Het is dus heel goed dat we nu met drie argumenten verankeren hoe we de veiligheid en de verplichtingen jegens onze inwoners, defensie en onze bondgenoten gestand doen. Dat is: een stabiele adequate krijgsmacht, een signaal aan de bondgenoten en het voorkomt ondoordachte bezuinigingen.
We hebben slechts twee vragen. De ene is dat de kracht van onze internationale inzet voor vrede en veiligheid nog altijd die 3D-aanpak is die staat voor een efficiënte en effectieve combinatie van defensie, ontwikkelingssamenwerking en diplomatie. En dan gaat het om ontwikkelingssamenwerking in brede zin. Ik denk dan aan mijn eigen uitzending naar Kosovo die diende ter ondersteuning van UNMIK. Het was vanuit het gevangeniswezen, maar het diende Defensie. Telt zoiets nou mee? Telt dat nou mee binnen de 2%? Of is dat de discussie over de 3,5% en 1,5%? Graag een duiding van wellicht de minister of anders van de initiatiefnemers.
De tweede korte vraag is een vraag aan de minister. We hebben vervroegde verkiezingen. Als dit wetsvoorstel wordt aangenomen, zou dan direct bij de Voorjaarsnota van 2026 al moeten worden vastgesteld welke bedragen minimaal voor 2026 en de daaropvolgende jaren beschikbaar zouden moeten worden gesteld? Eigenlijk zou er daarna, en zelfs al in dit kalenderjaar, een strategische monitor en een defensievisie moeten worden opgesteld. Wij horen dat graag, want dan kunnen wij onze taak als Eerste Kamer, en straks ook als Tweede Kamer, serieus nemen. Wij hebben daarover dus deze twee vragen.
Ik dank u voor de coulance, voorzitter.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Van Toorenburg. Dan is het woord aan de heer Hartog namens Volt.