Verslag van de vergadering van 14 oktober 2025 (2025/2026 nr. 04)
Status: ongecorrigeerd
Aanvang: 14.17 uur
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
De heer Panman i (BBB):
Voorzitter, dank u wel. Ik zal beginnen met de vragen die de heer Van Hattem stelde aan alle kandidaten. Hoeveel ruimte geef je in het debat? We hebben natuurlijk afspraken over hoe we met een debat omgaan. Dat is allemaal keurig gedocumenteerd. Daarbuiten is het natuurlijk afhankelijk van de situatie. De richtlijn is zoals we die hebben afgesproken en verder zal ik daarmee omgaan naar gelang het debat verloopt.
Dan de vraag over de functie in relatie tot nevenfuncties. Ik beschouw het Eerste Kamerlidmaatschap als een cadeautje dat op mijn levenspad is gekomen. Normaal gesproken doe ik interim-managementwerk. Dat is een activiteit die 40, misschien wel 50 uur in de week beslaat. Zoals de heer Dittrich al aangaf, weten we allemaal dat de Eerste Kamer veel meer tijd vergt dan één dag in de week. Ik heb daarom mijn andere nevenfunctiewerkzaamheden op een heel laag pitje gezet. Dat betekent dat ik geen volwaardige interim klussen aanneem op dit moment, maar alleen hand- en spandiensten verleen bij andere interim-managers die actief zijn. Ik heb dus alle ruimte vrijgemaakt voor deze Kamer.
Dat sluit ook aan op de vraag van de heer Van Hattem hoe ik het buiten de dinsdag om zie. Buiten de dinsdag probeer ik zo veel mogelijk deze Kamer te vertegenwoordigen, ook als individueel Kamerlid, als senator. Dat betekent dat ik naar de Waalsdorpervlakte ben geweest waar op maandagochtend een bezoek was. Ik werd ook plotseling een halfuur van tevoren gebeld met de vraag of ik kon aanschuiven bij een delegatie van Zuid-Korea die deze Kamer bezocht. Voor de rest probeer ik zo veel mogelijk in het netwerk hier in Den Haag en ook daarbuiten aanwezig te zijn om deze Kamer en ons als Eerste Kamerleden te vertegenwoordigen.
De heer Van Hattem had ook een vraag over mijn parlementaire ervaring. Ik heb geen parlementaire ervaring in de zin dat ik aan het Nederlandse parlement heb deelgenomen, zoals u allen weet. Ik ben geen Tweede Kamerlid geweest. Mijn Eerste Kamerwerkzaamheden hebben zich inderdaad beperkt tot de afgelopen twee jaar. Wel ben ik al mijn hele leven geïnteresseerd in en betrokken bij de politiek. Toen ik jong was, was ik voorzitter van de JOVD in de provincie Flevoland. Dat ben ik een zestal jaren geweest. Daarnaast ben ik ook lid geweest van politieke partijen. Ik heb dus wel politieke betrokkenheid, als het daarom gaat. De andere ervaringen die van toepassing zijn op het voorzitterschap zijn voorzitterschappen en teamleiding in het bedrijfsleven.
De heer Van Hattem had ook een vraag over het zijn van een teamplayer. Zonder een teamplayer te zijn, gaat het niet lukken. Dan gaat het niet lukken in het bedrijfsleven, dan gaat het niet lukken in publieke organisaties en dan gaat het hier ook niet lukken, dus dat is essentieel en bijna een vanzelfsprekendheid.
De heer Walenkamp had nog een vraag over de ondersteuning van kleine fracties. Die heeft hij inderdaad ook vorige week gesteld. Dat heeft mij getriggerd om afgelopen week te kijken hoe dat ook alweer zit. Ik zag dat daar in het handboek, in bijlage 2, artikel 3, het een en ander over is opgenomen. U heeft ook meegekregen vanuit mijn bijdrage in mijn speech zojuist dat ik een hart heb voor alle fracties en alle Kamerleden in deze Eerste Kamer. Dat geldt uiteraard dus ook voor de kleine fracties. De heer Walenkamp moet weten dat ik hem daarin steun.
De heer Van Hattem i (PVV):
Ik hoor de heer Panman zeggen dat de kwaliteiten van een teamplayer essentieel zijn, maar mijn vraag was eigenlijk: welke kwaliteiten heeft u zelf om een teamplayer te kunnen zijn? Bent u een echte teamplayer en heeft u ook die kwaliteiten? Kunt u daar iets meer over vertellen?
De heer Panman (BBB):
Ja. Teamplayer zijn betekent dat je onderdeel bent van een team. Dat betekent dat iedereen een rol heeft. Dat is een rol die je soms pakt en soms ook overlaat aan anderen. Dit doe je in afstemming. Gezamenlijk ga je ervoor. Je zorgt ervoor dat je gezamenlijk een doel hebt waar je naartoe werkt en dat alle neuzen dezelfde kant op staan. Als dat niet zo is — in ieder team is er weleens wat — moet je ervoor zorgen dat dat wordt opgelost en dat je met elkaar ... "Koffiedrinken" is een populair woord, maar wat ik daarmee bedoel, is dat je dingen bespreekt, dat je je ook kwetsbaar opstelt en dat je zorgt voor oplossingen.
De laatste vraag van de heer Walenkamp ging over een inspiratiebron. We hebben allemaal vele inspiratiebronnen. Ik denk aan Nelson Mandela, Gandhi, noem maar op. Maar ik heb niet één inspiratiebron voor het voorzitterschap, omdat ik zie dat het om een mix van kwaliteiten gaat en er verschillende voorbeelden zijn van mensen die daar een bijdrage aan kunnen leveren.
Daar wil ik het bij laten. Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel. Dan geef ik nu graag het woord aan de heer Rietkerk.