Beslispunt:
Geeft het verslag van de formele JBZ-Raad van 10 en 11 oktober 2024 de commissies aanleiding tot schriftelijk overleg (desgewenst in samenhang met de inbreng voor schriftelijk overleg over de geannoteerde agenda (zie vorig agendapunt)), of nemen zij deze voor kennisgeving aan?
Toelichting:
In de begeleidende brief bij het verslag van de formele JBZ-Raadbijeenkomst die op 10 en 11 oktober 2024 plaatsvond in Luxemburg, wordt de Kamer voorts geïnformeerd over:
-
-
de gesprekken die de minister van A&M in de marge van deze JBZ-Raad heeft gevoerd over de opt-out (van Europese asiel- en migratieregelgeving wanneer verdragswijziging aan de orde is), conform een gedane toezegging aan het Tweede Kamerlid Eerdmans (JA21);
-
-
de voortgang van de onderhandelingen over het Voorstel voor een Richtlijn tot vaststelling van minimumvoorschriften ter voorkoming en bestrijding van mensensmokkel (COM(2023)755), conform de op 9 april 2024 vastgestelde informatieafpraken met de Eerste Kamer in het kader van een parlementair behandelvoorbehoud. De bespreking van deze update is separaat in deze vergadering geagendeerd onder agendapunt 4, en
-
-
de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan een motie van de Tweede Kamerleden Eerdmans en Wilders over het aanstellen van een rapporteur om partnerlanden in kaart te brengen waarmee opgetrokken kan worden om asielopvang en -procedures naar derde landen te verplaatsen.
-
A)
geprioriteerde onderwerpen uit het verslag voor de commissies I&A/JBZ-Raad en J&V:
-
De Europese Commissie schetste de stand van zaken van de implementatie van de roadmap en in het bijzonder de voortgang van de implementatie van het Entry/Exit Systeem (EES). Met betrekking tot de implementatie van het EES heeft een aantal lidstaten, waaronder Nederland, aangegeven dat gereed melden momenteel niet aan de orde is, onder andere omdat het centrale systeem waarop het EES draait nog niet stabiel genoeg werkt.
De Europese Commissie erkende de complexiteit van de implementatie van het EES en ziet af van de inwerkingtreding van het EES voor alle lidstaten tegelijkertijd per de aanvankelijk beoogde datum 10 november 2024. De Europese Commissie kondigde aan de komende weken in overleg met de lidstaten en eu-LISA, het Europese IT-agentschap, in kaart te zullen brengen of een gefaseerde start van het EES mogelijk is en zo ja, hoe deze vorm moet krijgen, met als einddoel de volledige implementatie van het EES. De lidstaten hebben in de JBZ-Raad steun uitgesproken voor deze aanpak. Het Hongaarse voorzitterschap steunt een gefaseerde start om het systeem efficiënt in gebruik te kunnen nemen en hoopt op een snelle inwerkingtreding van het EES.
NB. In het kader van de behandeling van wetsvoorstel Gebruik biometrie bij automatische grenscontrole in de commissie I&A/JBZ-Raad is op 18 oktober 2024 een commissiebrief gezonden met een verzoek om op korte termijn i) aanvullende informatie te verstrekken over het uitstel van de invoering van het Entry/Exit-systeem (EES) en ii) de Kamer te informeren over de opgaven waarvoor Eurocommissaris Johansson zich gesteld weet om het systeem goed werkend en juridisch kloppend te krijgen. De reactietermijn die voor de beantwoording is gesteld is 8 november 2024.
-
-
De strijd tegen drugshandel en georganiseerde criminaliteit
Het Voorzitterschap, de Europese Commissie en agentschappen Europol, Eurojust en EDEO lichtten het belang van de justitiële aanpak van georganiseerde criminaliteit toe en benoemden een aantal stappen die zijn gezet. De recente lancering van het European Judicial Organised Crime Network, een strategisch samenwerkingsverband van gespecialiseerde aanklagers van de 27 lidstaten, werd uitgelicht als waardevolle stap voor strategische en operationele samenwerking.
-
-
Rekrutering van minderjarigen en jongeren voor criminaliteit via onlineplatforms
Zweden vroeg aandacht voor het fenomeen inhoudende dat veel jongeren online gerekruteerd worden op bijvoorbeeld op gaming platforms, binnen versleutelde berichtgeving, maar daarvoor ook al op het open deel van het internet. Zweden schetste mogelijkheden om hierop in EU-verband verder samen te werken.
-
-
Overige onderwerpen Justitie-dag: EU-VS onderhandelingen inzake e-evidence
De Europese Commissie informeerde de JBZ-Raad over het verloop van de onderhandelingen met de VS over een EU-VS e-evidence overeenkomst, een belangrijk instrument om de Europese Unie te helpen om toegang te krijgen tot electronisch bewijs bij dienstaanbieders in de Verenigde Staten. De onderhandelingen zijn in een cruciale eindfase beland en dat belangrijke openstaande punten de wederkerigheid en de waarborgen betreffen. De volgende ronde van de onderhandelingen zal plaatsvinden op 19 en 20 november a.s. in Brussel.
-
B)
geprioriteerde onderwerpen van de geannoteerde agenda voor de commissie I&A/JBZ:
-
-
Staat van het Schengen gebied: a) Schengenbarometer, b) Uitvoering van de prioriteiten voor de Schengenraadcyclus 2024-2025
De Europese Commissie heeft de Schengenbarometer, met daarin de recente trends in het Schengengebied, gepresenteerd, waarbij de highlights werde toegelicht. Tijdens de tafelronde was onder de lidstaten brede steun voor de weerbaarheid van de buitengrenzen van het Schengengebied, en de daarvoor geïdentificeerde vervolgstappen van het Voorzitterschap. Enkele lidstaten lichtten eigen maatregelen toe, nu er nog steeds sprake is van significante secundaire migratiestromen binnen het Schengengebied.
-
-
Verbetering van de effectiviteit van het EU-terugkeerbeleid
Er bestond brede overeenstemming over de noodzaak om het Europese terugkeerbeleid te verbeteren. Hierbij werd het op korte termijn herzien van de Terugkeerrichtlijn als belangrijke stap benoemd om processen te versimpelen, onttrekking aan het overheidstoezicht tegen te gaan en innovatieve oplossingen mogelijk te maken. In dat kader werd het non-paper dat Nederland samen met Oostenrijk presenteerde, goed ontvangen. Een grote groep lidstaten deed de oproep aan de Commissie tot het verder uitwerken van out-of-the-box oplossingen zoals de terugkeerhub. Ook spraken diverse lidstaten zich uit voor het verbeteren van de terugkeersamenwerking met derde landen, onder andere door middel van een positieve benadering maar ook door het nemen van negatieve maatregelen wanneer de samenwerking ontoereikend is.
-
-
Overige onderwerpen HOME-dag; a) Implementatie van hervormingen op het gebied van asiel en migratie
De Europese Commissie heeft een toelichting gegeven over de implementatie van het Asiel- en Migratiepact, conform het in juni gepresenteerde gezamenlijk implementatieplan (Common implementation plan). Hierbij bood de Europese Commissie assistentie aan, waarbij de deadline van december a.s. werd herhaald. Er vond verder geen discussie plaats.
