21.427 nr. 164

Notitie Staatkundige, bestuurlijke en staatsrechtelijke vernieuwing



In deze notitie zet de minister van Binnenlandse Zaken in het kader van de staatkundige vernieuwing zijn standpunt uiteen ten aanzien van de positie van de Eerste Kamer. De notitie dient als basis voor een verdere gedachtenwisseling.

Op grond van sinds 1983 te constateren ontwikkelingen overweegt de regering terugkeer naar het vroegere verkiezingsstelsel voor de Eerste Kamer, waarbij de verkiezing van de Kamer in gedeelten plaatsvond. Er wordt niet gedacht aan het verlenen van een terugzendrecht aan de Eerste Kamer.


Stand van zaken

Op Prinsjesdag 1999 heeft het kabinet aangekondigd met een notitie over de positie van de Eerste Kamer te komen. De Eerste Kamer heeft op 18 januari 2000 de notitie Reflecties over de positie van de Eerste Kamer" (26.976) ontvangen.


Hoofdlijnen

  • Na de Grondwetsherziening van 1983 bestaat de kans dat de Eerste Kamer een actuelere afspiegeling geeft van de opvattingen van de bevolking dan de Tweede Kamer.
  • Bovendien werken verschuivingen bij de verkiezingen voor Provinciale Staten direct door in de samenstelling van de Eerste Kamer.
  • De commissie-De Koning achtte het stelsel van verkiezing in gedeelten, zoals dat vóór 1983 bestond, passender voor de Eerste Kamer.
  • Er is na 1983 sprake van enige toename van het aantal verwerpingen, van intrekking van wetsvoorstellen onder druk van de Eerste Kamer en van inhoudelijke novelles.
  • Met name het laatste betekent dat de Eerste Kamer feitelijk een verkapt recht van amendement heeft, hetgeen vanuit constitutioneel oogpunt en gelet op de vertraging in de wetgeving als onbevredigend wordt beschouwd.

  • Er is geen doeltreffende regeling voor oplossing van conflicten tussen Tweede en Eerste Kamer.
  • Van de alternatieven die bestaan voor de verkiezing van de Eerste Kamer (directe verkiezing, gelijktijdige verkiezing van beide Kamers) acht de regering terugkeer naar het stelsel van vóór 1983 de beste.
  • Tegen invoering van een terugzendrecht bestaan diverse bezwaren. Zo zou dat tot verdere vertraging kunnen leiden in het wetgevingsproces en kan het bovendien tot een doublure in de behandeling leiden.

Kerngegevens

begonnen

1 mei 1997

titel

Staatkundige, bestuurlijke en staatsrechtelijke vernieuwing

schriftelijke voorbereiding

inbreng geleverd door

ondertekening


Documenten

0

Er zijn geen documenten gevonden.