Verslag van de vergadering van 24 mei 2022 (2021/2022 nr. 29)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 16.18 uur
Mevrouw Faber-Van de Klashorst i (PVV):
Goed, voorzitter. Het paternalisme en de groene dwang kennen geen grenzen. Laffe politici verschuilen zich dikwijls achter de Europese Unie, die voor hen de door hen begeerde politieke agenda uitrolt. Het is dan ook niet voor niets dat dezelfde politici die dwepen met de Europese Unie, de ruimte die de Europese Unie wel biedt niet benutten. Zij zijn roomser dan de paus en zetten de regels dikwijls nog strakker. Deze groene zelfkastijding leidt niet alleen tot een peperdure energievoorziening, maar leidt ook naar de situatie dat leveringszekerheid niet meer vanzelfsprekend is.
Voorzitter. Voor 2022 moest Nederland streven naar een verbruik van 14% energie uit hernieuwbare bronnen. Deze opgave bleek in de praktijk een onmogelijke opgave te zijn. Dan maar een peperdure boekhoudkundige truc toepassen. Op papier moest het kost wat kost kloppen. En het mocht wat kosten! Denemarken leverde blijmoedig voor maar liefst 170 miljoen aan groene certificaten en verder helemaal niets. De vraag aan de minister is of hij nog meer van die instellingen kent die tientallen miljoenen weggeven zonder tegenprestatie. Graag een reactie.
En zo waren wij 170 miljoen belastinggeld lichter voor een goed, politiek correct gevoel dat er ergens, waarschijnlijk in Denemarken, ruim 13 terawatt aan hernieuwbare energie was opgewekt. Maar ja, op papier klopte alles en het streefcijfer van 14%, een percentage waar je enkel naar moet streven, was gehaald. Maar streven is iets anders dan daadwerkelijk moeten realiseren. De vraag aan de minister is dan ook: moest dit percentage van 14% daadwerkelijk gehaald worden? Wat zouden de consequenties zijn geweest als dat niet gelukt was?
Voor 2030 gelden nieuwe regels. Wellicht in het kader van de ever closer union gaat er voor de Europese Unie in 2030 een gezamenlijk, bindend streefpercentage gelden van 32%. Vooral de combinatie "bindend streefpercentage" is bijzonder. Je bent dan gebonden om je best te doen en dan zien we wel waar we uitkomen. Dergelijke stellingen kun je toch niet serieus nemen? Maar ondertussen worden er wel miljarden euro's gepompt in dit groene circus. Om het niet al te klef te maken, bepalen lidstaten zelf op basis van de Europese verordening een indicatieve bijdrage voor 2030. Voor Nederland geldt dan een bijdrage van 26%. Maar om een potje flink te doen, heeft het kabinet de lat nog hoger gelegd en het streven gesteld op 27%. Het Planbureau voor de Leefomgeving jubelt dat de uitvoering van het Klimaatakkoord boven op bestaand en voorgenomen beleid zelfs kan leiden tot 30% tot 32% hernieuwbare energie in 2030. De vraag aan de minister is: moet dat percentage van 26% daadwerkelijk gehaald worden en wat zijn de consequenties als het niet gehaald wordt?
Door een gezamenlijk Europees streefpercentage te stellen, wordt de handel in certificaten gestimuleerd. Deze certificaten betreffen onder andere garanties van oorsprong, die een hoeveelheid hernieuwbare energie vertegenwoordigen. In Nederland worden deze garanties al uitgegeven voor elektriciteit, elektriciteit opgewekt in een installatie voor hoogrenderende warmtekrachtkoppeling en groen gas. Aan dit rijtje wordt door middel van het voorliggende voorstel toegevoegd: gas, niet zijnde groen gas, maar gas geproduceerd uit of met gebruikmaking van energie uit hernieuwbare bronnen. Dit betreft bijvoorbeeld waterstof en biosyngas.
Onder het mom van volledige openheid, oftewel full disclosure, zijn er, naast garanties van oorsprong, ook certificaten van oorsprong gecreëerd. Deze certificaten vertegenwoordigen energie afkomstig van fossiele brandstoffen, zoals kolen en gas. Deze worden geregistreerd en vervolgens verhandeld. Hoppa, nog een extra postenkost voor de consument! Alsof de energierekening nu al niet de pan uitrijst.
Om het stroometiket te onderbouwen, gebruiken leveranciers certificaten en garanties van oorsprong die worden uitgegeven door de staatsbedrijven CertiQ, Vertogas en andere Europese uitgifte-instanties. De uitgegeven certificaten en garanties vertegenwoordigen een waarde die niet eenduidig is vast te stellen door een buitenstaander. Deze papierhandel komt namelijk grotendeels onderhands tot stand. De uitgifte-instanties maken geen onderdeel uit van handelsovereenkomsten noch zijn zij op de hoogte van de inhoud ervan. De minister heeft dan ook geen flauw idee hoeveel euro's er rondgaan in deze markt, met als gevolg dat hij ook geen flauw idee heeft van de omvang van de extra kosten die uiteindelijk op het bordje komen van de consument.
Weet de minister eigenlijk wel waar hij mee bezig is? Het kan toch niet zo zijn dat de minister de consumenten opzadelt met extra kosten zonder een flauw benul te hebben van de hoogte van die extra kosten? Het is niet voor niets dat de minister niet meer wil horen dat zijn klimaatplannen haalbaar en betaalbaar moeten zijn, want hij weet het gewoon niet. Daar wil hij liever niet mee geconfronteerd worden. Maar de PVV wil wel de discussie aangaan over haalbaar en betaalbaar. Wij willen dus ook duidelijkheid hebben over de extra kosten. Graag een reactie van de minister.
De minister schermt er ook mee dat er voor hernieuwbare energie een hogere betalingsbereidheid zou bestaan, maar waar is dat op gebaseerd? Een hogere betalingsbereidheid, door wie? U gelooft toch niet dat de reeds 550.000 uitgemergelde gezinnen die hun energierekening nu al niet meer kunnen betalen, warmlopen om nog meer te gaan betalen? Of is dit elitair wensdenken? Graag een reactie van de minister.
Voorzitter. Om het volk mee te krijgen in de groene waan draait de propagandamachine op volle toeren, niet alleen in de media, maar ook binnen bedrijven, het onderwijs en op de energienota. Consumenten moeten volgens dit kabinet opgevoed worden. Nadat je eerst even moet gaan liggen als je weer een alsmaar stijgende energierekening onder ogen hebt gekregen en deze even moet verwerken, tracht de leverancier de consument een beetje op te beuren. Dit door te vermelden hoe goed de leverancier en ook jij bezig zouden zijn. De factuur toont niet alleen de hoeveelheid energie die de consument heeft gebruikt, maar pronkt ook met de hoeveelheid energie die ergens is opgewekt uit hernieuwbare bronnen en die jij gebruikt zou hebben. Het is gewoon een papieren werkelijkheid. Het is namelijk helemaal geen garantie dat diezelfde consument die hoeveelheid energie uit hernieuwbare bronnen daadwerkelijk heeft gebruikt. Het is toch bizar dat consumenten worden gedwongen om voor iets te betalen waarvan niet vaststaat of het daadwerkelijk aan hen is geleverd? Het is gewoon misleiding. Graag een reactie van de minister.
Voorzitter. Ik rond af. Er wordt een papieren werkelijkheid opgetuigd die gebaseerd is op een systeem van handel in certificaten en garanties van oorsprong, waarmee gewoon extra inkomsten worden gegenereerd voor de leveranciers om de rentabiliteit van hernieuwbare energieprojecten op te krikken. Vervolgens kan het kabinet goede sier maken doordat duurzame energie steeds minder of geen subsidie meer slurpt. In feite wordt de consument gewoon belazerd. Dit terwijl er nu al 550.000 huishoudens in energiearmoede leven, en niet alleen de minimuminkomens, maar ook de modale inkomens moeite hebben om aan het einde van de maand rond te komen. Maar volgens de minister zouden de consumenten graag willen betalen voor deze garanties van oorsprong. De PVV-fractie vraagt zich af of die huishoudens die in de kou zitten, werkelijk warmlopen voor deze groene misleiding.
Tot zover. Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Faber. Dan is het woord aan de heer Atsma namens het CDA.