E060100
Laatste revisie: 22-05-2008

E060100 - Mededeling- Het thematisch programma "Niet-overheidsactoren en lokale autoriteiten in het ontwikkelingsproces"



In het kader van de financiële vooruitzichten 2007-2013 heeft de Europese Commissie op 25 januari 2006 een pakket van zeven thematische programma's gepresenteerd voor het ontwikkelingsbeleid. Deze nieuwe thematische programma's zijn ter aanvulling op de geografische programma's voor ontwikkelingsbeleid en hebben ten doel het huidige wettelijke kader voor extern beleid van de EU te rationaliseren en te vereenvoudigen. Hiermee beoogt de Europese Commissie meer effectiviteit en efficiëntie te realiseren. De rechtsgrondslag van dit pakket aan thematische programma's wordt gevormd door zes nieuwe instrumenten die de Europese Commissie invoert die de bestaande thematische verordeningen zullen vervangen. Deze zes instrumenten zijn het instrument voor humanitaire hulp (bestaand instrument), het stabiliteitsinstrument (zie dossier E040241), het instrument voor macrofinanciële bijstand (bestaand instrument), het instrument voor pretoetredingssteun (IPA; zie dossier E040238)), het Europees nabuurschaps- en partnerschapsinstrument (ENPI; zie dossier E040239)) en het instrument voor economische samenwerking en ontwikkelingssamenwerking (DCECI; zie dossier E040240)).

Alle voorgestelde thematische programma's zijn in lijn met de Europese Consensus-aanpak voor ontwikkelingssamenwerking (zie dossier E050113).

De Europese Commissie zal voor elk thematische programma naar aanleiding van een meerjarenplanning, jaarlijkse actieprogramma's opzetten voor de periode 2007-2010 en 2011-2013. Tussendoor zal de Europese Commissie rapporteren over de voortgang.

Het voorgestelde pakket bestaat uit de volgende thematische programma's die middels mededelingen worden aangeboden door de Europese Commissie:

  • het thematische programma voor menselijke en sociale ontwikkeling (zie dossier E060095);
  • het thematische programma voor de samenwerking met derde landen op het gebied van migratie en asiel (zie dossier E060096);
  • het thematische programma voor het milieu en het duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen met inbegrip van energie (zie dossier E060097);
  • het thematische programma voor voedselzekerheid (zie dossier E060098);
  • het thematische programma voor samenwerking met industrielanden en andere landen met een hoog inkomen (die dossier E060099);
  • het thematische programma voor niet-overheidsactoren en lokale autoriteiten in het ontwikkelingsproces;
  • het thematische programma voor de bevordering van mensenrechten en democratie (zie dossier E060101).

Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.


Kerngegevens

document Europese Commissie

COM(2006)19PDF-document, d.d. 25 januari 2006

commissie Eerste Kamer

beleidsterreinen

verwante dossiers


Behandeling Eerste Kamer

De commissie voor Europese Samenwerkingsorganisaties heeft tijdens de vergadering op 10 oktober 2006 besloten de onderhavige mededeling onder de aandacht te brengen van de commissie voor Ontwikkelingssamenwerking.

Op 28 november 2006 besloot de commissie voor Ontwikkelingssamenwerking dat zij een aantal schriftelijke vragen aan de minister voor Ontwikkelingssamenwerking wil voorleggen. Deze brief werd op 4 december 2006 verstuurd.

De reactie (plus bijlage) van de minister van Ontwikkelingssamenwerking werd besproken tijdens een commissievergadering van de commissie voor Ontwikkelingssamenwerking op 30 januari 2007. Besloten werd de onderhavige mededeling te betrekken bij een komend beleidsdebat.

  • korte aantekening commissie voor ontwikkelingssamenwerking - 37121/J/LA
    30 januari 2007
  • brief Ministerie van Buitenlandse Zaken - DIE-48/2007
    19 januari 2007
  • brief Bijlage: overzicht instrumenten Ministerie van Buitenlandse Zaken - DIE-48/2007
    19 januari 2007
  • brief commissie voor ontwikkelingssamenwerking - 136793U
    4 december 2006
  • korte aantekening commissie voor ontwikkelingssamenwerking - 36972/J/GW
    28 november 2006
  • korte aantekening commissie voor ontwikkelingssamenwerking - 36933/J/GW
    21 november 2006
  • korte aantekening Commissie voor Europese Samenwerkingsorganisaties - 36765/KvD
    10 oktober 2006

Standpunt Nederlandse regering

In fiche zes zet de regering een aantal vraagtekens bij deze mededeling. Ten aanzien van de subsidiariteit en proportionaliteit is zij positief. De regering geeft aan dat het hier een stroomlijning van de NGO medefinanciering budgetlijn en de gedecentraliseerde budgetlijn betreft en dat dit nodig is om effectiviteit van het ontwikkelingsbeleid te blijven waarborgen. De regering waarschuwt daarentegen voor het gevaar van het verrichten van dubbelwerk met betrekking tot andere programma's. Hiernaast onderschrijft de regering de doelstelling van dit programma om het maatschappelijk middenveld te versterken. De regering stelt dat een mededeling het juiste middel is voor de presentatie van een thematisch programma zodat het rigide keurslijf van een verordening ontweken wordt.

De regering is daarentegen kritisch ten opzichte van de voorliggende mededeling, omdat zij te algemeen is op een aantal terreinen, zoals de criteria voor subsidieverlening. De regering stelt dat de algemene richtsnoeren van deze mededeling verdere uitwerking vereisen voordat zij ermee in kan stemmen. Tevens zet de regering vraagtekens bij het samenvoegen van niet-overheidsactoren en de lokale overheid in één programma. De regering vindt namelijk dat lokale overheden binnen de geografische programma's moeten vallen. Tenslotte kaart de regering het standpunt van de Europese Commissie aan dat er eventueel regels aangepast moeten worden om de betrokkenheid van de nieuwe lidstaten te vergroten. De regering waarschuwt dat dit niet tot een te grote versoepeling van de regels moet leiden om in aanmerking te kunnen komen voor subsidie.

  • bnc-fiche Ministerie van Buitenlandse Zaken - 22.112, 443[6]
    24 mei 2006

Samenvatting voorstel Europese Commissie

In COM(2006)19PDF-document presenteert de Europese Commissie haar thematische programma voor niet-overheidsactoren en lokale autoriteiten in het ontwikkelingsproces. Dit thematische programma valt in het kader van de financiële vooruitzichten 2007-2013 en zal bijdragen aan het behalen van de Millenniumdoelen (MDG's). Tevens past dit thematische programma in de Europese Consenus-aanpak voor ontwikkeling. De Europese Commissie geeft aan dat dit thematische programma ter aanvulling is op de geografische programma's en op andere thematische programma's zoals het programma inzake democratie en mensenrechten (zie dossier E060101).In de voorliggende mededeling zet de Europese Commissie algemene doelen en toepassingscriteria uiteen die nader uitgewerkt zullen worden in toekomstige strategiedocumenten.

In de eerste plaats beoogt dit programma het maatschappelijk middenveld te versterken als belangrijk speler die zich inzet voor de burger alsook een rol speelt in het beleidsproces. Tevens beoogt dit programma de lokale autoriteiten te versterken omdat zij het beste in kunnen springen op lokale omstandigheden. De Europese Commissie beoogt met name om de actieve betrokkenheid van burgers te bevorderen.

Dit thematische programma ondersteunt individuele projecten door middel van subsidie in de landen die onder de DCECI- en ENPI-instrumenten vallen (het instrument voor economische samenwerking en ontwikkelingssamenwerking en het Europees Nabuurschaps- en partnerinstrument). Een groot aantal organisaties zonder winstoogmerk van binnen en buiten de EU kunnen een subsidieaanvraag doen. In het strategiedocument zal tevens een analyse opgenomen worden van de steun die verleend wordt aan verschillende regio's vanuit andere ondersteuningsprogramma's en de EU-begrotingslijnen.

De verschillende soorten projecten die volgens de Europese Commissie voor subsidie in aanmerking komen zijn projecten die de burger kunnen betrekken in het ontwikkelingsproces. Projecten binnen de EU die voor subsidie in aanmerking komen, zijn uitsluitend projecten voor bewustmaking en onderwijs van het grote publiek. Tevens komen projecten in aanmerking die de coördinatie en communicatie willen verbeteren tussen maatschappelijke organisaties onderling en lokale autoriteiten binnen de EU.

De Europese Commissie zal op basis van een meerjarenprogramma, vastgesteld via de comitologieprocedure voor de periodes 2007-2010 en 2011-2013, jaarlijkse actieplannen opzetten. Tussentijds zal de Commissie de voortgang evalueren. Het uit te voeren programma zal in overeenstemming zijn met de hervorming van het bestuur van de externe bijstand van 2000. Hiervoor zal de Europese Commissie een definitie van een NGO opstellen (Non-gouvernementele organisatie) en zal zij een NGO-databank opzetten.

  • PDF-document commissievoorstel Europese Commissie - COM(2006)19
    25 januari 2006

Behandeling Raad

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

Op 15 maart 2007 nam het Europees Parlement een resolutie aan over de rol van lokale overheden in ontwikkelingssamenwerking.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen