Behandelfase Eerste Kamer: voorstel aanvaard in Europa.

nationaal

Op 17 november 2011 heeft de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken het verslag van Raad Buitenlandse Zaken/Ontwikkelingssamenwerking van 14 november 2011 aan de Eerste Kamer gestuurd. In dit verslag beantwoordt de staatssecretaris ook de vragen van leden van de Eerste Kamer d.d 8 november 2011. Op 6 december 2011 heeft de commissie een kennismakingsgesprek gehad met de staatssecretaris van BZ waarbij desgewenst dit dossier kon worden betrokken.

Europees

Op verzoek van Nederland en 16 andere lidstaten werd de mededeling besproken tijdens de Raad Buitenlandse Zaken / Ontwikkelingssamenwerking (RBZ/OS) op 28 mei 2013. De discussie richtte zich op de implementatie van de "Agenda voor Verandering" in verband met de programmering van de ontwikkelingshulp van de EU in de komende jaren.

volledige titel

Europese Commissiemededeling: Het effect van het EU-ontwikkelingsbeleid vergroten: een agenda voor verandering

document Europese Commissie

COM(2011)637, d.d. 13 oktober 2011

commissie Eerste Kamer

beleidsterreinen

verwant dossier

De commissie BDO heeft op 22 november 2011 besloten om de brief van de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken met het verslag van de Raad Buitenlandse Zaken/Ontwikkelingssamenwerking van 14 november 2011 en met de beantwoording van vragen van diverse fracties over onderhavige mededeling mee te nemen in het kennismakingsgesprek met de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken. Dit kennismakingsgesprek vond plaats op 6 december 2011 .

De staatssecretaris van Buitenlandse Zaken heeft op 17 november 2011 het verslag van de Raad Buitenlandse Zaken/ Ontwikkelingssamenwerking aan de Eerste Kamer gestuurd. In het verslag beantwoordt hij eveneens de vragen die verschillende fracties hebben gesteld over de mededeling inzake het vergroten van het effect van het EU-ontwikkelingsbeleid (zie voor het verslag Raad ).

Op 10 november 2011 heeft de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken gereageerd op de brief van de commissie BDO van 8 november 2011. Hij geeft aan de inbreng van de leden te betrekken bij de inzet van de regering tijdens de Raad Buitenlandse Zaken/ Ontwikkelingssamenwerking die plaatsvindt op 14 november 2011. In het verslag over de Raad dat de Eerste Kamer te zijner tijd zal ontvangen zal de staatssecretaris terugkomen op specifieke vragen van de verschillende fracties.

De commissie BDO heeft op 8 november 2011 een brief gestuurd aan de minister van Buitenlandse Zaken met vragen van de leden van de fracties van de PvdA, GroenLinks, SP en het CDA over de mededeling over het vergroten van het effect van het EU-ontwikkelingsbeleid. De leden van de PvdA-fractie, de GroenLinks-fractie en de ChristenUnie-fractie steunen de vragen van de leden van de CDA-fractie en de SP-fractie op hoofdlijnen. De regering wordt onder meer gevraagd om duidelijk te maken aan welke landen de Europese Unie begrotingssteun geeft en aan welke landen Nederland zelf begrotingssteun geeft.

De commissie voor Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking (BDO) heeft op 1 november 2011 besloten de mededeling in behandeling te nemen en inbreng te leveren voor een brief aan de minister van Buitenlandse Zaken.

Naar verwachting bespreekt de commissie voor Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking (BDO) op 1 november 2011 de procedure van de mededeling.

De commissie BDO heeft het initiatief van de Europese Commissie inzake de modernisering van het EU-ontwikkelingsbeleid als prioritair geselecteerd uit het Wetgevings- en Werkprogramma 2011.

Op 23 mei 2013 is onderhavige mededeling besproken tijdens een algemeen overleg over Raad Buitenlandse Zaken / Ontwikkelingssamenwerking. Er werd onder andere gesproken of er in de Agenda voor Verandering wel genoeg ruimte is voor economische groei. Volgens de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking is dit zeker het geval.

De mededeling betreffende de herziening van het EU-ontwikkelingsbeleid is besproken tijdens het algemeen overleg van de Raad Buitenlandse Zaken op 9 november 2011.

De commissie voor Buitenlandse Zaken heeft het initiatief inzake de modernisering van het EU-ontwikkelingsbeleid inclusief de flankerende beleidsmaatregelen waaronder voorstellen volgend op het Groenboek EU-begrotingssteun als prioritair geselecteerd.

Op 4 november 2011 heeft de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken de geannoteerde agenda van de Raad Buitenlandse Zaken aan de Eerste Kamer gestuurd. De Raad zal gaan over ontwikkelingssamenwerking. De mededeling over het vergroten van het effect van EU-ontwikkelingsbeleid staat op de agenda. De staatssecretaris geeft aan dat deze uitgebreide geannoteerde agenda in de plaats komt van een BNC-fiche.

Uit de geannoteerde agenda blijkt dat de medeeling met een Agenda voor Verandering in grote mate de Nederlandse verlangens reflecteert. Het kabinet verwelkomt de nieuwe richting die de EU inslaat en zal in de Raad van 14 november krachtige steun uitspreken voor de hervormingsvoorstellen. De Raad Buitenlandse Zaken / Ontwikkelingssamenwerking die onder Deens voorzitterschap plaatsvindt (eerste helft 2012) zal Raadsconclusies aannemen over het toekomstig EU-ontwikkelingsbeleid. In het vervolgtraject zal Nederland ervoor waken dat de zo gewenste focus die nu in het EU-ontwikkelingsbeleid is aangebracht, gehandhaafd blijft. Dit is geen eenvoudige opgave: vanuit verschillende lidstaten en belangengroepen zal druk worden uitgeoefend om thema's en landen toe te voegen. Daarnaast is het van belang dat de hervormingen in het ontwikkelingsbeleid hun weerslag vinden in de financiële instrumenten voor het extern beleid, die in het Meerjarig Financieel Kader (MFK) (2014-2020) worden opgenomen (zie dossiers E110035a enE110035b). Beleid en instrumenten moeten met elkaar in de pas blijven lopen, anders blijft de Agenda voor Verandering een papieren exercitie. Hier zal Nederland de komende periode scherp op toezien.

Daarnaast zal het kabinet blijven aandringen op het onder de begroting brengen ('budgetteren') van het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF). Door het EOF te 'budgetteren' worden de middelen onder de democratische controle van het Europese Parlement gebracht. De meningen binnen de Raad lopen over dit onderwerp echter tot mijn spijt uiteen. Vooral het Verenigd Koninkrijk en de Commissie wijzen op de risico's van budgettering. Ook een aantal Zuidelijke lidstaten is tegen budgetteren.

In de geannoteerde agenda wordt tevens een appreciatie gegeven van de mededeling over de toekomstige strategie van EU-begrotingssteun (COM(2011)638) aan derde landen.

De Europese Unie is wereldwijd de grootste donor van ontwikkelingshulp. Van de 53,8 miljard euro die de EU landen in 2010 aan ontwikkelingshulp besteedden, was de Europese Commissie verantwoordelijk voor 11 miljard euro. Op 13 oktober 2011 heeft de Commissie een "Agenda voor Verandering" voor het ontwikkelingsbeleid van de EU gepresenteerd. De agenda is niet zozeer bedoeld om de basisbeginselen van dat beleid te herschrijven, maar om flexibeler in te spelen op veranderende behoeften, capaciteiten en prestaties van partnerlanden. Het doel is armoede efficiënter te bestrijden en zo bij te dragen aan het bereiken van de millenniumdoelstellingen.

In de mededeling stelt de Commissie voor haar prioriteiten voor ontwikkelingshulp te heroriënteren. Volgens de Commissie zou hulp voornamelijk moeten gaan naar die landen waar bijdrages ook echt een verschil kunnen maken en waar partnerlanden positief engagement vertonen. De EU, zo wordt voorgesteld, zou zich voornamelijk moeten richten op het stimuleren van duurzame, inclusieve economische groei en op het stimuleren van kernaspecten van goed bestuur: mensenrechten, democratie, de gelijkheid van man en vrouw, corruptiebestrijding en het stimuleren van het maatschappelijk middenveld. Hiertoe zou meer ruimte dienen te komen voor gedifferentieerde ontwikkelingspartnerschappen. Daarnaast wil de Commissie, om versnippering en wildgroei van steun tegen te gaan, de algehele EU-steun beter coördineren en er zorg voor dragen dat het ontwikkelingsbeleid meer samenhang gaat vertonen met de rest van het EU-beleid.

Aangezien een aanzienlijk deel van de EU-hulp wordt verleend in de vorm van begrotingssteun, hangt deze mededeling samen met een EU mededeling waarin een nieuw beleid voor begrotingssteun wordt voorgesteld (COM(2011)638). Daarin staat het meer gericht toewijzen van financiële middelen voor ontwikkelingshulp centraal.

Op 28 mei 2013 werd de mededeling besproken tijdens de Raad Buitenlandse Zaken / Ontwikkelingssamenwerking (RBZ/OS). De discussie richtte zich op de implementatie van de "Agenda voor Verandering" in verband met de programmering van de ontwikkelingshulp van de EU in de komende jaren. Uit het verslag van de Raad van de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking bleek onder andere dat de Eurocommisaris voor Ontwikkelingssamenwerking de uitvoering van de Agenda voor Verandering serieus ter hand neemt. De Eurocommissaris gaf aan de vraag van de lidstaten om een resultaatgericht ontwikkelingsbeleid te voeren heel duidelijk te hebben begrepen, en kondigde aan in juli aanstaande een resultatenraamwerk te zullen presenteren. Bovendien werd het belang van een gedifferentieerde benadering onderstreept: hulp moet ten goed komen aan de armste mensen in de armste landen. De noden en capaciteiten van landen moeten bepalend zijn voor de allocaties - de Europese Commissie wil hierbij transparant te werk gaan en zal bij de bepaling van de afzonderlijke landenenveloppes uitgaan van een nul-scenario en niet op basis van historische allocaties te werk gaan.

Op verzoek van Nederland en 16 andere lidstaten zal de mededeling worden besproken tijdens de Raad Buitenlandse Zaken / Ontwikkelingssamenwerking (RBZ/OS) op 28 mei 2013. In de geannoteerde agenda van de Raad geeft de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking onder andere aan dat, nu de EU aan de vooravond staat van nieuwe vastleggingen voor de volgende begrotingscyclus, het van belang is dat de uitvoering van de Agenda voor Verandering krachtig ter hand wordt genomen en dat de EU niet vervalt in business as usual. Verder geeft de minister onder andere aan dat zij tijdens de Raad zal pleiten dat de zo gewenste focus die met de Agenda voor Verandering in het EU-ontwikkelingsbeleid is aangebracht, bij de uitvoering van het beleid gehandhaafd blijft. Dit betreft niet alleen de beperking door de EU van het aantal sectoren waarin zij actief is (maximaal drie), maar tevens de gedifferentieerde aanpak die de Agenda voor Verandering voorstaat. Landen die hun eigen ontwikkeling kunnen financieren, dienen geen aanspraak meer te maken op bilaterale EU-steun.

Tijdens de Raad Buitenlandse Zaken / Ontwikkelingssamenwerking (RBZ/OS) van 14 mei 2012 heeft de Raad conclusies aangenomen over de mededeling inzake het vergroten van het effect van het EU-ontwikkelingsbeleid.

De staatssecretaris van Buitenlandse Zaken heeft op 17 november 2011 het verslag van de Raad Buitenlandse Zaken/ Ontwikkelingssamenwerking aan de Eerste Kamer gestuurd. In het verslag beantwoordt hij eveneens de vragen die verschillende fracties in de Eerste Kamer hebben gesteld over de mededeling inzake het vergroten van het effect van het EU-ontwikkelingsbeleid.

Tijdens de Raad Buitenlandse Zaken / Ontwikkelingssamenwerking (RBZ/OS) van 14 november 2011 zal een eerste gedachtewisseling plaatsvinden over de toekomst van het Europese ontwikkelingsbeleid (zie voor de geannoteerde agenda van de Raad Nederlandse regering) .

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.