Van 25 tot en met 29 juni waren zeven leden namens de Staten-Generaal bij de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa in Straatsburg. Het betrof de Eerste Kamerleden Mart van de Ven (VVD; delegatieleider), Reina de Bruijn-Wezeman (VVD), Tiny Kox (SP), Ria Oomen-Ruijten (CDA), Henk Overbeek (SP) en Tineke Strik (GroenLinks). Pieter Omtzigt (CDA) was vanuit de Tweede Kamer aanwezig. Petra Stienen (D66), ook lid van de delegatie, was verhinderd in verband met haar deelname aan de verkiezingswaarneming in Turkije. En marge van de vergadering sprak de delegatie met de secretaris-generaal van de Raad van Europa, Thorbjorn Jagland, over de algemene staat van deze organisatie en de uitkomsten van de recente ministeriële top in Elsinore.
Migratiedeals met derde landen
Op woensdag heeft Tineke Strik haar rapport over migratiedeals met derde landen gepresenteerd. Het rapport dat door de Assemblee is aangenomen stelt dat de Europese Unie de mensenrechten van vluchtelingen riskeert als ze de migratiecontrole verplaatst naar derde landen. Veel van deze landen kunnen de basis mensenrechten niet garanderen, zoals vastgelegd in de Europese Conventie van de Mensenrechten en de VN Vluchtelingen Conventie. Om dit wel te garanderen zou de EU bij dergelijke afspraken een mensenrechten impactassessment moeten uitvoeren, de effecten op de mensenrechten moeten monitoren, en de samenwerking opschorten als deze rechten van vluchtelingen en migranten worden geschonden. Ook zouden de EU-lidstaten hun verantwoordelijkheid moeten delen bij verzoeken om vluchtelingen te hervestigen.
Onderzoek naar moord op Malta
Pieter Omtzigt heeft van de commissie voor Juridische Zaken en Mensenrechten toestemming gekregen om in zijn onderzoek naar de moord op de Maltese journaliste Daphne Caruana Galizia getuigen anoniem te horen. Hij baseert zijn onderzoek op drie uitgangspunten:
-
1)dat de moord lang van tevoren gepland was
-
2)dat de verdachte personen gemotiveerd waren door haar onderzoekswerk en
-
3)dat de drie gearresteerde verdachten zeer waarschijnlijk in opdracht handelden.
Het is de tweede keer in de geschiedenis van PACE dat getuigen anoniem gehoord zullen worden. Alleen bij het onderzoek naar de CIA-vluchten van Dick Marty is dat tot nu toe gedaan.
Rapport over een Pools vliegtuigongeluk, waarbij in 2010 de Poolse president en 95 andere personen omkwamen
De commissie voor Juridische Zaken en Mensenrechten heeft verder ingestemd met een rapport en ontwerp-aanbeveling van Pieter Omtzigt, waarin hij Rusland vraagt om onverwijld de resten van een Pools vliegtuig terug te geven, dat in 2010 bij Smolensk verongelukte. Bij dit ongeluk met een Tu-154M bij Smolensk kwamen in 2010 96 mensen om, inclusief de Poolse president Kaczynski. Omtzigt stelt in zijn resolutie dat de Russen zo snel mogelijk de wrakstukken van het vliegtuig aan de Poolse autoriteiten moeten overdragen. Dat had Rusland al in 2011 moeten doen, toen het technisch onderzoek was afgerond.
Herbezinning op de rol en de missie van de Parlementaire Assemblee
Mart van de Ven, Tiny Kox en Ria Oomen namen deel aan de laatste vergadering van een ad hoc commissie, die zich het afgelopen halfjaar gebogen heeft over het functioneren van de Assemblee. Een belangrijke aanleiding daarvoor was het conflict van de Assemblee met Rusland, als gevolg waarvan het Russische parlement al enige jaren geen delegatie meer naar Straatsburg stuurt en sinds juli 2017 geen contributie meer betaalt aan de Raad van Europa. De Assemblee heeft naar aanleiding van het werk van de ad hoc commissie besloten om in de sessie van oktober 2018 een rapport op de agenda te zetten over zaken die het lidmaatschap van de assemblee bepalen, zoals 'credentials' en 'voting rights'. Begin september stelt de commissie voor het reglement van orde, immuniteit en institutionele zaken ('Rules Committee') een rapporteur aan. Tiny Kox werkt ondertussen aan een rapport over de 'role and mission of the Assembly: main challenges for the future', dat (naar verwachting) in januari 2019 op de agenda komt. Tegen de achtergrond van het recente corruptieschandaal, waardoor de Assemblee het afgelopen jaar geplaagd werd, is besloten om nog eens veertien voormalige leden van de Assemblee voor de rest van hun leven de toegang te ontzeggen tot het gebouw van de Raad van Europa. Dit besluit volgt op eerdere sancties die tegen verschillende (oud-)leden zijn genomen na publicatie van het rapport van een onafhankelijke onderzoekscommissie op 22 april.
Witwassen en psychosociale problemen
De hoorzitting op dinsdag in de commissie Juridische Zaken en Mensenrechten, geïnitieerd door Mart van de Ven als rapporteur inzake de strijd tegen witwassen van geld, ging over de 'Global Laundromats'. Dit was een grootschalige witwasoperatie vanuit Rusland en Azerbeidzjan via Moldavië, waar veel Westerse banken bij waren betrokken. Dergelijke praktijken vereisen een nieuwe, holistische manier van kijken en aanpak, over grenzen heen. Woensdag gaf Reina de Bruijn-Wezeman een terugkoppeling in de commissie Sociale Zaken over haar gesprek met het bureau van de VN-Mensenrechtencommissaris. Dit was in het kader van haar rapport over bescherming van mensen met psychosociale problemen.
Aangenomen teksten
Hier vindt u een overzicht van de tijdens deze sessie aangenomen rapporten, resoluties en aanbevelingen van de PACE.
Deel dit item: