Parlementair jaar 2024/2025, 32e vergadering
Aanvang: 13.30 uur
Sluiting: 13.50 uur
Status: ongecorrigeerd
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
Voorzitter: Bruijn
Tegenwoordig zijn 67 leden, te weten:
Van Aelst-den Uijl, Aerdts, Bakker-Klein, Van Ballekom, Baumgarten, Belhirch, Bezaan, Van Bijsterveld, Bovens, Bruijn, Croll, Crone, Dessing, Doornhof, Fiers, Van Gasteren, Geerdink, Goossen, Van der Goot, Griffioen, Van Gurp, Hartog, Van Hattem, Heijnen, Holterhues, Huizinga-Heringa, Janssen, Janssen-van Helvoort, Jaspers, Kaljouw, Karimi, Kemperman, Van Kesteren, Klip-Martin, Kluit, Van Knapen, Koffeman, Kroon, Lagas, Van Langen-Visbeek, Lievense, Van der Linden, Marquart Scholtz, Martens, Van Meenen, Meijer, Nanninga, Van den Oetelaar, Perin-Gopie, Petersen, Prins, Ramsodit, Recourt, Rietkerk, Van Rooijen, Roovers, Rosenmöller, Schalk, Van Strien, Talsma, Thijssen, Van Toorenburg, Visseren-Hamakers, Vogels, Vos, De Vries en Van Wijk,
en de heer Van Oostenbruggen, staatssecretaris Fiscaliteit, Belastingdienst en Douane.
De voorzitter:
Ik open de vergadering van de Eerste Kamer der Staten-Generaal van dinsdag 10 juni 2025. Ik heet de leden, de medewerkers, de aanwezigen op de publieke tribune en iedereen die deze vergadering via de livestream volgt van harte welkom.
De voorzitter:
Ingekomen zijn berichten van verhindering van de leden:
Van Apeldoorn en Van de Sanden, wegens werkzaamheden voor de Nederlandse delegatie in de COSAC;
Veldhoen, wegens werkzaamheden voor de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa;
Nicolaï en Panman, wegens bezigheden elders;
Oplaat, wegens ziekte.
Dit bericht wordt voor kennisgeving aangenomen.
De voorzitter:
De commissie voor Financiën heeft de Kamer verzocht om op 1 juli aanstaande een artikel 51-debat te houden over de Voorjaarsnota. De Kamer dient hiertoe te besluiten conform artikel 51 van het Reglement van Orde.
Kan de Kamer zich daarin vinden? Dat is het geval.
Daartoe wordt besloten.
De voorzitter:
Op verzoek van de VVD-fractie heb ik op grond van artikel 30 van het Reglement van Orde van de Eerste Kamer het lid Van der Linden aangewezen als lid van de vaste Kamercommissie voor Financiën.
Dan heb ik heden ingevolge artikel 31 van het Reglement van Orde van de Eerste Kamer op voorstel van de BBB-fractie het lid Marquart Scholtz aangewezen als ondervoorzitter van de commissie voor Justitie en Veiligheid in plaats van het lid Croll.
De ingekomen stukken staan op een lijst die in de zaal ter inzage ligt. Op die lijst heb ik voorstellen gedaan over de wijze van behandeling. Als aan het einde van de vergadering daartegen geen bezwaren zijn ingekomen, neem ik aan dat de Kamer zich met de voorstellen heeft verenigd.
Aan de orde is de behandeling van:
- de brief van de voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie & Asiel / JBZ-Raad d.d. 3 juni 2025 houdende het voorstel aan de Kamer om in te stemmen met de voorgenomen medewerking van het kabinet aan de toetreding van Moldavië tot Haags Kinderbeschermingsverdrag 1996 (32317, letter PM);
- de brief van de voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie & Asiel / JBZ-Raad d.d. 3 juni 2025 houdende het voorstel aan de Kamer om in te stemmen met goedkeuring in de Raad van herziene versie EU-verordening identiteitskaarten en verblijfsdocumenten (COM(2024)316) (32317, letter PN);
- het wetsvoorstel Wijziging van de Kaderwet EZK- en LNV-subsidies in verband met actualisering van enkele bepalingen ten behoeve van een betere aansluiting op de gewenste en gangbare praktijk, alsook enkele wijzigingen van ondergeschikte aard en herstel van wetstechnische gebreken in andere wetten op het terrein van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (Wijziging van de Kaderwet EZK- en LNV-subsidies en enkele andere wetten op het terrein van EZK 20..) (36588);
- het wetsvoorstel Regels met betrekking tot het tegemoetkomen van burgers ten aanzien van wie door de Belastingdienst en de Dienst Toeslagen ten onrechte geen medewerking aan een buitengerechtelijke schuldregeling is gegeven (Wet onverplichte tegemoetkoming onterechte afwijzing buitengerechtelijke schuldregeling) (36675);
- de brief van de voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie & Asiel / JBZ-Raad d.d. 3 juni 2025 over het plaatsen van een parlementair behandelvoorbehoud bij het EU-voorstel voor een Terugkeerverordening (COM(2025)101) (36761, letter B).
Deze brieven en wetsvoorstellen worden zonder beraadslaging en zonder stemming aanvaard.
De voorzitter:
Verlangt iemand aantekening? Mevrouw Nanninga namens JA21.
Mevrouw Nanninga i (JA21):
Dank u wel, voorzitter. Wij vragen aantekening bij 36761, letter B. Dat is het parlementair behandelvoorbehoud bij het EU-voorstel voor een Terugkeerverordening.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Nanninga. Dan de heer Van Hattem namens de PVV.
De heer Van Hattem i (PVV):
Dank, voorzitter. De PVV-fractie vraagt aantekening bij dezelfde brief van de voorzitter van de commissie voor I&A.
De voorzitter:
Dank u wel. Wenst een van de andere leden nog aantekening te vragen? Dat is niet het geval.
De leden van de fracties van de PVV en JA21 wordt conform artikel 88 van het Reglement van Orde aantekening verleend dat zij geacht willen worden zich niet met de brief van de voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie & Asiel / JBZ-Raad d.d. 3 juni 2025 over het plaatsen van een parlementair behandelvoorbehoud bij het EU-voorstel voor een Terugkeerverordening (COM(2025)101) (36761, letter B) te hebben kunnen verenigen.
Thans zijn aan de orde de stemmingen. Ik heet de staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst, die namens de regering bij de stemmingen aanwezig is, van harte welkom in de Eerste Kamer. Hebben voldoende leden de presentielijst getekend? Dat is het geval.
Ik heb begrepen dat de heer Koffeman de moties op de letters F en G (36228) wenst aan te houden. Kan de Kamer zich daarin vinden? Dat is het geval.
Op verzoek van de heer Koffeman stel ik voor zijn moties (36228, letters F en G) aan te houden.
Daartoe wordt besloten.
De voorzitter:
Dit betekent dat deze moties geen onderdeel meer uitmaken van de stemmingslijst.
Stemmingen Wet plan van aanpak witwassen
Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme in verband met het verbod op contante betalingen voor goederen vanaf 3.000 euro (Wet plan van aanpak witwassen) (36228).
De voorzitter:
Dan stemmen wij allereerst over het wetsvoorstel 36228, Wijziging van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme in verband met het verbod op contante betalingen voor goederen vanaf 3.000 euro (Wet plan van aanpak witwassen). Wenst een van de leden een stemverklaring over het wetsvoorstel af te leggen? De heer Kemperman namens de Fractie-Kemperman.
De heer Kemperman i (Fractie-Kemperman):
Voorzitter, dank u wel. Welk probleem lost deze wet op en wie wil hem zo graag? Weer een Nederlandse kop op Europese wetgeving. Dat is, denk ik, noodzakelijk omdat ons land waarschijnlijk financieel onveiliger is dan de ons omringende landen in Europa of omdat we hier niet met contant geld kunnen omgaan. Ik weet het niet. Na het lezen van de wettekst en ook na het debat is het voor mij nog steeds volkomen onlogisch waarom we deze grens willen verlagen tot maximaal €3.000. Weer extra burgerbetutteling door een al verstikkende overheid, opnieuw extra vrijheidsbeperking en weer meer werk voor toezicht en verantwoording. En voor degenen die zich afvragen waarom jonge ondernemers massaal ons land verlaten, is hier het antwoord: door een overheid die zich met dit soort wetten bezighoudt en Kamers die ermee instemmen.
De voorzitter:
Kortom, u stemt …
De heer Kemperman (Fractie-Kemperman):
Voor zover het nog niet duidelijk was: ik zal tegen deze wet stemmen, voorzitter.
De voorzitter:
Dank u wel. Mevrouw Vogels namens de VVD.
Mevrouw Vogels i (VVD):
De VVD-fractie in de Eerste Kamer zal voor het wetsvoorstel Plan van aanpak witwassen, 36228, stemmen, met het verbod op contant betalen vanaf €3.000. De VVD hecht eraan dat contant geld als middel om betalingen te verrichten blijft bestaan in onze samenleving en dus moet worden geaccepteerd. Tegelijkertijd vindt de VVD het belangrijk dat uitzonderingen op die acceptatieplicht kunnen worden gemaakt in het kader van de veiligheid. Denk daarbij aan telefoonwinkels, die ter voorkoming van overvallen al jaren geleden cashless zijn geworden. De motie-Baumgarten vraagt die uitzondering te laten gelden voor alle bedrijven die nu al contante betalingen weigeren, waaronder begrepen de bakker op de hoek. Dat gaat de VVD te ver. Daarom zal de VVD-fractie in de Eerste Kamer tegen deze motie stemmen en overigens ook de motie van Forum voor Democratie niet steunen.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Vogels. De heer Kroon namens de BBB-fractie.
De heer Kroon i (BBB):
Dank u wel, voorzitter. De BBB-fractie heeft de argumenten gewogen en beschouwt de fundamentele inperking van de vrijheid om in contanten te betalen gezien de reeds vergaande acceptatie van digitaal betalen in de samenleving als een beperkte en proportioneel voor de doelstelling van de wet. De toezegging van de minister dat hij in toezicht en handhaving oplossingen zoekt voor bonafide ondernemers die de wet overtreden maar deze transacties bij de overheid melden, was een voorwaarde voor de BBB om in te kunnen stemmen met deze wet, evenals de toezegging over indexatie. De BBB hechtte veel waarde aan het feit dat door het amendement-Flach deze wet garandeert dat bedrijven betalingen in contanten van burgers tot aan €3.000, uitzonderingen daargelaten, moeten accepteren. Dit verzekert de relevantie van contanten in de samenleving. De motie van de heer Baumgarten is goed bedoeld, maar wat ons betreft te vroeg. We wachten de AMvB van de staatssecretaris daarop verder af. Naar het oordeel van mijn fractie had het drempelbedrag wel iets hoger mogen zijn. Vanuit dit perspectief steunen wij de motie-Van den Oetelaar.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Kroon. Wenst een van de andere leden nog een stemverklaring af te leggen? De Partij van de Arbeid-Groenlinksfractie, de heer Martens.
De heer Martens i (GroenLinks-PvdA):
GroenLinks-Partij van de Arbeid is het.
De voorzitter:
Excuus.
De heer Martens (GroenLinks-PvdA):
De motie-Baumgarten kwam net aan de orde, dus die doe ik nu ook. De inhoudelijke parlementaire behandeling van de cashverplichting, waar deze motie op zit, komt bij de behandeling van de AMvB, waarin onder andere de uitzonderingen worden uitgewerkt. Deze motie geeft in onze ogen een signaal dat veiligheid daar belangrijk bij is. Wij delen dat. De motie verwoordt het vervolgens eigenlijk te scherp, alsof dat te allen tijde aangeroepen zou moeten kunnen worden door retailers en dergelijke. Dat gaat ons te ver. Het gaat ons om het signaal. Het moet om een serieus veiligheidsrisico gaan, want wij hechten zwaar aan het behoud van cash voor de samenleving. Maar ik heb ook geleerd dat je moties niet altijd met een advocaat erbij hoeft te lezen. Dat gezegd hebbende omarmen wij het signaal en kunnen wij voor de motie-Baumgarten stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Martens. De heer Schalk namens de SGP.
De heer Schalk i (SGP):
Dank u wel, voorzitter. Zwart geld mag niet en witwassen moeten we dus aanpakken. Daar zijn we op zich voor. Tijdens het debat was de SGP kritisch over deze wet, met name vanwege het verbod op contante betalingen boven €3.000. Wat de SGP betreft is de noodzakelijkheid van deze drempel niet goed onderbouwd in het licht van de drempel van €10.000, die met het Europese AML-pakket gaat gelden. Oftewel een zwaardere eis in Nederland dan Europa van ons vraagt. Dat gaat in tegen het beleid van onze demissionaire regering om geen nationale koppen boven Europese wetgeving voor te stellen. Daarom zal de SGP tegen deze wet stemmen.
Vindt u het goed dat ik ook meteen de moties doe, zoals de anderen dat ook deden?
De voorzitter:
Vooruit.
De heer Schalk (SGP):
Voor deze keer. Dank. Eerst de motie-Van den Oetelaar. Dat is een wat ludieke motie. Ik hou van ludieke acties, maar dat betekent dat we later nog een keertje, dus twee keer dit hele wetgevingstraject door zouden moeten en dat lijkt ons niet goed. Bovendien is het eigenlijk een verkapt amendement. Daarom zullen we tegen deze motie stemmen. De motie-Baumgarten krijgt steun, met dien verstande dat het uitzonderingsbesluit in verband met veiligheid niet ten koste mag gaan van het recht om cash te betalen. Dat is de interpretatie die de SGP daaraan geeft en in die zin kunnen wij de motie steunen.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Schalk. Wenst een van de andere leden nog een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.
We stemmen bij zitten en opstaan.
In stemming komt het wetsvoorstel.
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, D66, het CDA, Volt, de SP, de PvdD, de VVD, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van de SGP, de PVV, FVD, JA21 en Fractie-Kemperman ertegen, zodat het is aanvaard.
Stemmingen moties Wet plan van aanpak witwassen
Aan de orde zijn de stemmingen over moties, ingediend bij de behandeling van het wetsvoorstel Wijziging van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme in verband met het verbod op contante betalingen voor goederen vanaf 3.000 euro (Wet plan van aanpak witwassen),
te weten:
-
-de motie-Van den Oetelaar over het verhogen van de cashbeperking (36228, letter H);
-
-de motie-Baumgarten over het uitzonderingsbesluit voor ondernemers wegens veiligheidsrisico's (36228, letter I).
(Zie vergadering van 27 mei 2025.)
De voorzitter:
Dan stemmen wij over de motie 36228, letter H, de motie van het lid Van den Oetelaar over het verhogen van de cashbeperking. Wenst een van de leden een stemverklaring over de motie af te leggen? Dat is niet het geval.
We stemmen bij zitten en opstaan.
In stemming komt de motie-Van den Oetelaar (36228, letter H).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van de PVV, FVD, BBB, 50PLUS en Fractie-Kemperman voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de SP, de PvdD, de VVD, JA21 en de ChristenUnie ertegen, zodat zij is verworpen.
Dan stemmen wij over de motie 36228, letter I, de motie van het lid Baumgarten over het uitzonderingsbesluit voor ondernemers wegens veiligheidsrisico's. Wenst een van de leden een stemverklaring over de motie af te leggen? Dat is niet het geval.
We stemmen bij zitten en opstaan.
In stemming komt de motie-Baumgarten (36228, letter I).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, JA21, de ChristenUnie en 50PLUS voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van OPNL, de PVV, FVD, de SP, de PvdD, de VVD, BBB en Fractie-Kemperman ertegen, zodat zij is verworpen.
Stemming Gebruik biometrie bij automatische grenscontrole
Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van de Vreemdelingenwet 2000 teneinde te voorzien in een grondslag voor het gebruik van biometrie bij automatische grenscontrole (36300).
De voorzitter:
Dan stemmen wij over het wetsvoorstel 36300, Wijziging van de Vreemdelingenwet 2000 teneinde te voorzien in een grondslag voor het gebruik van biometrie bij automatische grenscontrole.
Wenst een van de leden een stemverklaring over het wetsvoorstel af te leggen? Dat is niet het geval.
We stemmen bij zitten en opstaan.
In stemming komt het wetsvoorstel.
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, FVD, de SP, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van de PvdD en Fractie-Kemperman ertegen, zodat het is aanvaard.
Stemming Verbetermaatregelen gastouderopvang
Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van de Wet kinderopvang in verband met verbetermaatregelen van de gastouderopvang (36513).
De voorzitter:
Dan stemmen wij ten slotte over het wetsvoorstel 36513, Wijziging van de Wet kinderopvang in verband met verbetermaatregelen van de gastouderopvang. Wenst een van de leden een stemverklaring over het wetsvoorstel af te leggen? Mevrouw Ramsodit namens GroenLinks-Partij van de Arbeid.
Mevrouw Ramsodit i (GroenLinks-PvdA):
Voorzitter. De fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid stemt tegen dit wetsvoorstel. Onze fractie onderschrijft het belang van de kwaliteitseisen voor de kinderopvang. De toezichtnorm voor de kwaliteit van de gastouderopvang is in 2023 verankerd in de Wet kinderopvang. Meer helderheid realiseren over de toepassing en naleving van de bestaande kwaliteitseisen is inmiddels vol energie in gang gezet. Dit wetsvoorstel is overbodig en versterkt de regeldruk.
De voorzitter:
Dus u stemt tegen. Ja, inderdaad. Dat was de eerste zin. De fractie van OPNL, de heer Van der Goot.
De heer Van der Goot i (OPNL):
Dank u wel, voorzitter. De OPNL-fractie staat achter het streven van dit wetsvoorstel om de kwaliteit van de gastouderopvang te verbeteren. Tegelijkertijd hebben wij tijdens de behandeling kritische vragen gesteld over de mogelijke onbedoelde effecten hiervan. Het aantal actieve gastouders neemt al geruime tijd af en onderzoek in opdracht van het ministerie van SZW wijst erop dat strengere regelgeving hieraan bijdraagt. Zoals ook in de Tweede Kamer is benadrukt, onder andere door mevrouw Van der Plas, raakt dit met name plattelandsgebieden, waar 60% van de gebruikers van de gastouderopvang woont. De minister heeft onze zorgen over het verdwijnen van de sociale voorzieningen in de regio niet kunnen wegnemen. Daarom zal de OPNL-fractie tegen dit wetsvoorstel stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Van der Goot. De heer Schalk namens de SGP.
De heer Schalk i (SGP):
Dank u wel, voorzitter. De SGP is voorstander van het verbeteren van het kinderopvangstelsel, maar wij zien dit wetsvoorstel niet als een goede stap. Regelgeving voor gastouderopvang dient principieel laagdrempeliger te zijn dan voor kindercentra. Verder is onduidelijk hoe het toezicht in de praktijk zal uitvallen en zijn er zorgen over de rechtszekerheid van gastouders, met name waar het de inspectierapporten betreft die zonder meer in het LRK gepubliceerd worden zonder dat gastouders daartegen op kunnen komen. Pas nadat gemeenten een besluit hebben genomen op basis van een dergelijk rapport kunnen gastouders in verweer komen, maar de schade is dan mogelijk al geleden. Vanwege onder andere deze zorgen, zal de SGP tegen dit wetsvoorstel stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Schalk. Mevrouw Van Wijk namens de BBB-fractie.
Mevrouw Van Wijk i (BBB):
Dank u, voorzitter. BBB meent dat in deze wetswijziging een werkbare ondergrens voor kwaliteit en toezicht is verankerd. Onderzoek heeft in april jongstleden laten zien dat er ook in de regio geen dalende trend is van kinderopvang, kinderdagopvang, maar wel van gastouders. BBB is tegen extra regeldruk voor gastouders. Hiertoe heeft het kabinet al stappen kunnen zetten. Het heeft toegezegd zeer terughoudend te zijn met extra eisen. Het werkveld heeft breed aangegeven deze wetswijziging nodig te hebben voor duidelijkheid en de waardering. Alles overwegende zal BBB voor deze wet stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Van Wijk. Wenst een van de andere leden nog een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.
We stemmen bij zitten en opstaan.
In stemming komt het wetsvoorstel.
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van D66, het CDA, Volt, de PVV, de SP, de VVD, JA21, de ChristenUnie en BBB voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, FVD, de PvdD, 50PLUS en Fractie-Kemperman ertegen, zodat het is aanvaard.
Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van de stemmingen en tevens aan het einde van de vergadering. Ik dank alle leden, de staatssecretaris, de medewerkers die deze vergadering mogelijk hebben gemaakt en de aanwezigen op de publieke tribune voor hun komst naar de Kamer. De vergaderdag van de Eerste Kamer wordt vanmiddag en vanavond voortgezet in verschillende commissievergaderingen, die u hier en thuis kunt volgen. Ik sluit de vergadering.