E100010
  klaver icoon
Laatste revisie: 29-11-2012

E100010 - voorstel voor wijziging Frontex-verordening



Dit voorstel betreft wijzigingen van Verordening (EG) nr. 2007/2004 van de Raad tot oprichting van een Europees agentschap voor het beheer van de operationele samenwerking aan de buitengrenzen van de lidstaten van de Europese Unie (Frontex), die ervoor moeten zorgen dat het agentschap de komende jaren op welomschreven en correcte wijze functioneert.

Het voorstel heeft ten doel de verordening in het licht van de uitgevoerde evaluaties en praktijkervaring aan te passen om de opdracht van het agentschap te verduidelijken en geconstateerde tekortkomingen te verhelpen.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

Nationaal

De commissie voor I&A/JBZ heeft op 8 november 2011 besloten om de brief van de minister voor Immigratie en Asiel d.d. 31 oktober 2011 over onder meer het tijdig ontvangen van Raadsdocumenten over de herziening van de Frontex-verordening mee te nemen in het overleg met de Commissie Meijers op 29 november 2011 .

Europees

Verordening (EU) nr. 1168/2011PDF-document werd formeel aangenomen op 25 oktober 2011 en gepubliceerd in Pb EU L304 d.d. 22 november 2011.

Link naar Frontex Observatory van Statewatch.


Kerngegevens

volledige titel

Voorstel voor een verordening tot wijziging van Verordening (EG) nr. 2007/2004 tot oprichting van een Europees agentschap voor het beheer van de operationele samenwerking aan de buitengrenzen van de lidstaten van de Europese Unie (Frontex)

document Europese Commissie

COM(2010)61PDF-document, d.d. 24 februari 2010

rechtsgrondslag

De artikelen 74 en 77, lid 1, onder b) en c), van het Verdrag betreffende de werking van de EU

commissie Eerste Kamer

beleidsterreinen

verwant dossier


Implementatie

Verordening (EU) nr. 1168/2011PDF-document werd formeel aangenomen op 25 oktober 2011 en gepubliceerd in Pb EU L304 d.d. 22 november 2011.


Behandeling Eerste Kamer

De commissie voor de JBZ-raad besloot op 9 maart 2010 dat zij dit voorstel wil agenderen voor procedure in de eerstvolgende vergadering. Op 16 maart 2010 besloot de commissie de behandeling aan te houden tot ontvangst van het BNC-fiche.

Tijdens de vergadering van de commissie voor de JBZ-Raad van 1 juni 2010 heeft de commissie besloten  schriftelijke vragen te stellen over onderhavig voorstel. Tijdens de volgende vergadering 8 juni 2010 zal de commissie besluiten welke vragen aan de regering worden gesteld en welke aan de Europese Commissie.

Op 15 juni 2010 heeft de commissie voor de JBZ-Raad de brief vastgesteld met vragen aan de minister van Justitie inzake het voorstel voor wijziging van de Frontex-verordening.

Tijdens de commissievergadering op 28 september 2010 werd besloten de minister een rappel te sturen over de beantwoording van de brief van 15 juni 2010.

De minister van Justitie heeft op 6 oktober 2010 de brief van de commissie voor de JBZ-Raad over de aanpassing van de Frontex-verordening beantwoord.

De commissie heeft de brief van de minister op 26 oktober 2010 voor kennisgeving aangenomen.

Op 13 september 2011 besloot de commissie voor I&A/JBZ, bij de bespreking van het verslag van de JBZ-Raad van 9 en 10 juni 2011, om de minister voor Immigratie en Asiel een brief te sturen met de vraag wanneer de commissie Raadsdocumenten over de herziening van de Frontex-verordening tegemoet kan zien. Deze brief is op 16 september 2011 verstuurd.

De commissie voor I&A/JBZ zal op 8 november 2011 spreken over de reactie van de minister van Immigratie & Asiel d.d. 31 oktober 2011 in reactie op de brief van 16 september 2011 met de vraag wanneer de commissie Raadsdocumenten over de herziening van de Frontex-verordening tegemoet kan zien.

De commissie voor I&A/JBZ heeft op 8 november 2011 besloten om de brief van de minister voor Immigratie en Asiel d.d. 31 oktober 2011 over onder meer het tijdig ontvangen van Raadsdocumenten over de herziening van de Frontex-verordening mee te nemen in het overleg met de Commissie Meijers op 29 november 2011 . Indien dit overleg nieuwe inzichten oplevert, wordt de brief opnieuw geagendeerd.


Behandeling Tweede Kamer


Standpunt Nederlandse regering

Nederland heeft belang bij een effectief beheer van de buitengrenzen van de lidstaten van de Europese Unie en bij een doeltreffende preventie en bestrijding van illegale immigratie en samenwerking op het gebied van terugkeer. Het Nederlandse kabinet steunt onderhavig voorstel dat daaraan bijdraagt.

Door het opheffen van de grenscontroles aan de binnengrenzen fungeren de EU buitengrenzen voor Nederland als buitengrenzen. Het Nederlandse kabinet meent dan ook dat Verordening (EG) nr. 2007/2004 zodanig dient te worden gewijzigd dat de operationele slagkracht en flexibiliteit van FRONTEX dient te worden versterkt, omdat het agentschap moet kunnen anticiperen op verschuivende illegale migratiestromen richting de EU. Een verbeterde inzet van materieel kan volgens het kabinet alleen worden bereikt met een betere voorbereiding en meer tijdige planning.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Frontex is het grensagentschap van de Europese Unie. Het is opgericht bij Verordening (EG) nr. 2007/2004, operationeel sinds mei 2005 en gevestigd in Warschau.

Dit voorstel beoogt naar aanleiding van een aantal evaluaties en in de praktijk opgedane ervaring de Frontex-verordening aan te passen teneinde het mandaat van het agentschap te herzien. De operationele capaciteit van het agentschap dient vergroot te worden en daarbij dient te worden gewaarborgd dat alle getroffen maatregelen evenredig zijn en de grondrechten en rechten van vluchtelingen en asielzoekers ten volle geëerbiedigd worden, met name wat betreft het verbod op refoulement.

Het voorstel is een verdere ontwikkeling van het Schengenacquis ter bestrijding van illegale migratie en mensenhandel. De voorgestelde wijzigingen zien onder meer op de beschikbaarstelling van technische uitrusting en grenswachten, een rol voor Frontex bij terugkeeroperaties en het stationeren van

verbindingsfunctionarissen in derde landen.

Lees meer: uitgebreide samenvattingPDF-document


Behandeling Raad

Op 30 september 2011 heeft de Raad de wijziging van de Frontex-verordening aangenomen.

Op 23 juni 2011 hebben de Raad en het Europees Parlement (EP) overeenstemming bereikt over de wijziging van de Frontex-verordening. De tekst moet nu formeel goedgekeurd worden in het EP en vervolgens formeel goedgekeurd worden door de Raad.

JBZ-raad 9-10 juni 2011

Het Voorzitterschap koppelde terug van de trilogen tussen de Raad, Commissie en het EP die hebben plaatsgevonden en lichtte de compromisvoorstellen toe inzake de verplichting van lidstaten om personeel bij Frontex te detacheren, de monitoring van gezamenlijke terugkeeroperaties, en de oprichting en naam van de grenswachterspool voor snelle grensinterventiemissies.

Nederland staat positief ten opzichte van compromisvoorstellen van het Voorzitterschap. Het Voorzitterschap streeft ernaar om de onderhandelingen over de wijziging van de Frontexverordening nog deze zomer af te ronden. Nederland ondersteunt het streven van het Voorzitterschap om snel tot een akkoord te komen.

Nederland heeft belang bij een effectief beheer van de buitengrenzen van de lidstaten van de EU en bij een doeltreffende preventie en bestrijding van illegale immigratie en samenwerking op het gebied van terugkeer. Nederland is daarom voorstander van de voorstellen van de Commissie om de Frontexverordening te wijzigen. Met de wijzigingen moet Frontex flexibeler worden en meer operationele slagkracht krijgen. Dit gebeurt door de inrichting van speciale teams. Ook moet de wijziging ervoor zorgen dat er meer materieel beschikbaar is om in gezamenlijke operaties in te zetten. Bovendien krijgt Frontex meer mogelijkheden om gezamenlijke terugkeervluchten te coördineren.

JBZ-Raad 12 mei 2011

Het Voorzitterschap en de Commissie gaven een beknopte stand van zaken van de onderhandelingen tussen de Raad en het Europees Parlement (EP) over de aanpassing van de Frontexverordening. Zij riepen de lidstaten op tot het tonen van meer flexibiliteit in hun standpunten, mede gelet op de situatie in Noord-Afrika en de opdracht van de Europese Raad het werk in juni af te ronden.

JBZ-Raad 11-12 april 2011 (agendapunt 28)

Het Voorzitterschap presenteerde een stand van zaken van de onderhandelingen van de wijziging van de Frontexverordening. Nederland is voorstander van de voorstellen van de Europese Commissie om de Frontex-verordening te wijzigen.

Het voorstel is in werkgroepen van de Raad uitgebreid besproken. Op dit moment zijn de amendementen van het Europees Parlement onderwerp van de bespreking in de raadswerkgroepen. Volgens de Commissie is de opstelling van het Europees Parlement positief. Het Voorzitterschap en de Raad streven erna om de onderhandelingen over de wijziging van de Frontex-verordening nog deze zomer af te ronden.

JBZ-Raad 24 en 25 februari 2011

Grensagentschap Frontex zal het werkprogramma 2011 presenteren. Dit werkprogramma is in grote lijnen een voortzetting van het programma dat in 2010 is uitgevoerd. Het voorlopige budget van Frontex is voor 2011 iets lager dan in 2010: ruim € 86 miljoen. Van dit bedrag wordt 62% besteed aan operationele activiteiten. Frontex verwacht echter in 2011 door een efficiënter gebruik van middelen ruim 10% meer gezamenlijke operaties te coördineren dan in 2010. Operatie POSEIDON, die aan de Griekse buitengrenzen op zee en aan land wordt uitgevoerd, zal het gehele jaar plaatsvinden.

Het kabinet steunt het voorliggende werkprogramma. Het is belangrijk dat de lidstaten, via onder meer de ondersteuning door Frontex, samenwerken bij het beheer van de buitengrenzen. De problematiek die hiermee samenhangt, zoals illegale immigratie en grensoverschrijdende criminaliteit, is een problematiek die in haar aard een gezamenlijke aanpak van de lidstaten vereist.

JBZ-raad 8 en 9 november 2010

De Europese Commissie heeft op 24 februari 2010 voorstellen gepresenteerd om de Frontex-verordening te wijzigen. Het vorige kabinet heeft in een BNC-fiche van 21 april (22112, nr. 1013) zijn standpunt ten aanzien van deze voorstellen aan uw Kamer kenbaar gemaakt. 

In werkgroepen van de Raad zijn de voorstellen van de Commissie verschillende malen besproken en zijn de technische besprekingen grotendeels afgerond. Begin december wordt het rapport verwacht van de Rapporteur van het Europees Parlement, dhr. Busuttil.

Het Voorzitterschap heeft de stand van zaken toegelicht. Binnen de Raad moet nog een aantal knelpunten worden opgelost, zoals de relatie tussen Frontex-evaluaties en risico-analyse en de Schengen-evaluaties, de mogelijke uitbreiding van het mandaat voor uitwisseling van persoonsgegevens, en de vraag of in de periodieke evaluatie van het Agentschap ook het perspectief van een Europese grenswacht mee moet worden genomen. Besprekingen met het Europees Parlement zullen weldra beginnen.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

Op 10 mei 2010 heeft Eurocommissaris voor Binnenlandse Zaken een toespraak gehouden voor de commissie Burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (LIBE) van het Europees Parlement. Zij heeft een aantal van de initiatieven die ze al heeft genomen en die ze nog van plan is te nemen gepresenteerd.

De LIBE commissie heeft op 12 november 2010 het ontwerpverslag over de Frontex richtlijn gepubliceerd.

Op 12 juli 2011 heeft de LIBE commissie vóór de veranderingen in het mandaat van Frontex gestemd. Naar verwachting zal er midden september plenair worden gestemd over de wijziging van de Frontex-verordening.

Op 13 september 2011 heeft het Europees Parlement (EP) vóór de wijziging van de Frontex-verordening gestemd. Zodra de Raad van Ministers formeel heeft ingestemd, wordt de tekst gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU. Twintig dagen later treedt het in werking.

Op 5 en 6 oktober 2011 vond er in het EP een interparlementaire bijeenkomst plaats 'Democratic accountability of the internal security strategy and the role of Europol, Eurojust and Frontex'. Onder meer de directeur van Europol, Rob Wainwright, gaf een presentatie. 

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

Op 29 april 2010 stuurde de Poolse Senaat een brief aan de Raad van de Europese Unie met een subsidiariteitsbezwaar ten aanzien van onderhavig voorstel.

Op 29 april 2010 heeft de Italiaanse Camera dei Deputati een document aangenomen waarin zij stelt dat het wijzigingsvoorstel aan het subsidiariteitsprincipe voldoet.

Op 14 april 2010 heeft Italiaanse Senato della Repubblica een gunstig commentaar gepubliceerd over het wijzigingsvoorstel.

Op 6 april 2010 heeft de Oostenrijkse Bundesrat een met redenen omkleed advies gepubliceerd waarin zij stelt dat er geen subsidiariteitsbezwaren zijn.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Reacties Derden

Sinds 26 maart 2012 houdt Statewatch een website bij over Frontex, de Frontex Observatory.

De Europese Toezichthouder voor Gegevensbescherming (EDPS) heeft op 30 december 2010 een advies uitgebracht over Frontex. Het advies concentreert zich op de bepalingen van de voorgestelde verordening die gevolgen kunnen hebben voor gegevensbescherming. In het voorstel wordt namelijk vrijwel geen gewag gemaakt van de verwerking van persoonsgegevens door Frontex. De EDPS heeft zijn twijfels over de aanpak die de Commissie in de voorgestelde verordening kiest met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens door Frontex.

Amnesty heeft samen met de European Council on Refugees and Exiles (ECRE) op 21 september 2010 een briefing gepubliceerd over het verordeningsvoorstel inzake Frontex. In de briefing wordt benadrukt dat meer verantwoordelijkheden voor het agentschap gepaard moeten gaan met een versterking van de aansprakelijkheid, transparantie en onafhankelijke monitoring.

Op 18 mei 2010 heeft de Europese Toezichthouder voor Gegevensbescherming (EDPS) een opinie inzake Frontex gepubliceerd.

Op 6 mei 2010 stuurde de Commissie Meijers een brief waarin zij de Kamers aanbeveelt een parlementair behandelvoorbehoud te plaatsen bij onderhavig voorstel.


Alle bronnen