E200029
Laatste revisie: 17-06-2021

E200029 - Commissiemededeling: Een renovatiegolf voor Europa



De renovatiegolfstrategie van de Europese Commissie is gericht op de verbetering van de energieprestatie van gebouwen. De Commissie streeft ernaar het renovatietempo ten minste te verdubbelen in de komende tien jaar. De renovaties moeten leiden tot betere energie- en hulpbronnenefficiëntie.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in commissie Eerste Kamer.

nationaal

Op 23 februari 2021 nam de commissie het verslag schriftelijk overleg voor kennisgeving aan.

Europees

Tijdens de Energieraad van 11 juni 2021 (21.501-33, 870) heeft de Raad met de Raadsconclusies betreffende het voorstel ingestemd.


Kerngegevens

volledige titel

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's: Een renovatiegolf voor Europa - groenere gebouwen, meer banen, hogere levenskwaliteit

document Europese Commissie

COM(2020)662PDF-document, d.d. 14 oktober 2020

commissies Eerste Kamer

beleidsterreinen

verwante dossiers


Behandeling Eerste Kamer

Op 23 februari 2021 nam de commissie het verslag schriftelijk overleg voor kennisgeving aan.

Op 21 januari 2021 is de brief met vragen en opmerkingen van de fractie van de PVV verstuurd naar de minister van BZK. Op 8 februari 2021 stuurde de minister een antwoord. Op 9 februari 2021 werd het verslag van het schriftelijk overleg gepubliceerd (35.699, A).

Op 12 januari 2021 leverde de fractie van de PVV inbreng voor schriftelijk overleg.

Op 8 december 2020 besloot de commissie om inbreng te leveren voor schriftelijk overleg tijdens de eerstvolgende vergadering na het kerstreces.


Behandeling Tweede Kamer

Op 15 april 2021 stelde de commissie EZK schriftelijke vragen aan de minister van EZK over het voorstel, naar aanleiding van de geannoteerde agenda voor de informele Energieraad van 22 april 2021. Tijdens deze informele bijeenkomst vond een beleidsdebat plaats over de renovatiegolf. Op 22 april 2021 zijn de vragen per brief beantwoord (21.501-33, 853).


Standpunt Nederlandse regering

In het BNC-fiche van 14 oktober 2020 geeft het kabinet zijn standpunt over het voorstel. Het kabinet is positief over de mededeling van de Commissie. Het uitgangspunt van het kabinet is dat Europese regelgeving ondersteunend is aan nationaal beleid. De financieringsplannen van de Commissie moeten volgens het kabinet aansluiten op de meest prangende uitdagingen in de lidstaten en op de potentie van private financiering. Het kabinet zal de Nederlandse aanpak met de Commissie delen, om tegenstrijdig beleid op nationaal en Europees niveau te voorkomen. Met het oog op voorspelbaarheid van beleid is het kabinet voorstander van duidelijke Europese doelen over een langere periode.

Het kabinet steunt de oproep van de Commissie om samen te werken met stakeholders op lokaal, nationaal en Europees niveau. Het kabinet zal aandacht vragen voor de praktische uitvoerbaarheid, projectondersteuning, technische expertise en een laagdrempelige toegankelijkheid van de Europese innovatie- en samenwerkingsprogramma's. Het kabinet verwelkomt de aandacht van de Commissie voor aanpak op wijkniveau en het initiatief om de renovatie met zoveel mogelijk circulaire maatregelen te bewerkstelligen.

Het kabinet erkent daarnaast dat er rekening moet worden gehouden met lagere inkomens, maar is geen voorstander van een Europese verplichting om bepaalde doelgroepen of gebouwen met voorrang te renoveren. Ondersteuning van huishoudens met een lager inkomen is volgens het kabinet onderdeel van het Nederlandse armoedebeleid. Het kabinet is wel voorstander van het plan om in de lange termijn renovatiestrategie te rapporteren over het tegengaan van armoede en het ondersteunen van huishoudens met een lager inkomen.

De reacties van EU-lidstaten op het voorstel om renovaties te versnellen zijn overwegend positief. Wel is nog veel onduidelijk over de praktische uitwerking van het plan. Landen wachten daarom concrete onderliggende wet- en regelgeving af. Meerdere landen hebben aangegeven dat de Europese plannen moeten aansluiten op nationale maatregelen. De commissie voor Industrie, onderzoeken en energie (ITRE) van het Europees Parlement is overwegend positief over de mededeling.

De bevoegdheid van de EU voor het voorstel beoordeelt het kabinet positief. De EU heeft op het vlak van milieu en energie een gedeelde bevoegdheid met de EU-lidstaten.

Ook tegenover de subsidiariteit van het voorstel staat het kabinet positief. De Europese klimaatdoelstellingen kunnen de lidstaten niet afzonderlijk verwezenlijken volgens het kabinet. Het verdubbelen van de renovatiegraad in de EU is noodzakelijk om de doelstellingen te behalen.

Ten slotte beoordeelt het kabinet de proportionaliteit van het voorstel positief. De voorstellen van de Commissie zijn geschikt om bij te dragen aan de Europese doelstelling voor klimaatneutraliteit in 2050. De voorgestelde maatregelen moeten lidstaten ondersteunen, en gaan daarmee niet verder dan noodzakelijk.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

De Europese Commissie publiceerde op 14 oktober 2020 haar renovatiegolfstrategie die gericht is op de verbetering van de energieprestatie van gebouwen. De Commissie streeft ernaar het renovatietempo ten minste te verdubbelen in de komende tien jaar en ervoor te zorgen dat renovaties leiden tot een verbetering van de energie- en hulpbronnenefficiëntie. Hierdoor zou de levenskwaliteit van bewoners en andere gebruikers worden verbeterd, de uitstoot van broeikasgassen in Europa worden verminderd, de digitalisering worden bevorderd en het hergebruik en de recycling van materialen worden verbeterd.

In de strategie zal prioriteit worden gegeven aan maatregelen op de volgende drie gebieden:

  • Het koolstofvrij maken van verwarming en koeling;
  • het aanpakken van energiearmoede en de slechtst presterende gebouwen;
  • en het renoveren van openbare gebouwen zoals scholen, ziekenhuizen en overheidsgebouwen.

Tegen 2030 zouden er 35 miljoen gebouwen kunnen worden gerenoveerd en 160.000 nieuwe groene banen worden gecreëerd in de bouwsector.


Behandeling Raad

Tijdens de Energieraad van 11 juni 2021 (21.501-33, 870) heeft de Raad met de Raadsconclusies betreffende het voorstel ingestemd.

Tijdens de Energieraad van 11 juni 2021 (21.501-33, 856) wordt gestemd over de Raadsconclusies betreffende het voorstel. Nederland is voornemens om in te stemmen met de conclusies.

Op 22 april 2021 vond tijdens de informele Energieraad een beleidsdebat plaats over het voorstel (21.501-33, D), waarbij onder andere werd ingegaan op de financiering. De lidstaten waren positief over de algemene inzet van het voorstel, maar hadden verschillende ideeën over de manier waarop zij financiering willen ondersteunen. Veel lidstaten vinden het belangrijk om bij de implementatie van de renovatiegolf rekening te houden met de armste huishoudens.

Op 16 maart 2021 stelde het Portugees Voorzitterschap nieuwe ontwerpconclusies voor.

Op 15 februari 2021 stelde het Portugees Voorzitterschap ontwerpconclusies voor.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

De commissie voor Industrie, onderzoek en energie (ITRE) van het Europees Parlement behandelt het voorstel. De commissies voor Begroting (BUDG), Economische en monetaire Zaken (ECON), Werkgelegenheid en sociale zaken (EMPL), Milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI) en Regionale ontwikkeling (REGI) zijn aangesteld als adviescommissies.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

Op 27 januari 2021 nam de Tsjechische Senaat een resolutiePDF-document aan over het voorstel. De Senaat is van mening dat de focus moet liggen op het wegnemen van bestaande barrières en op het stimuleren van eigenaren van gebouwen om grondige renovaties uit te voeren, in plaats van op het stellen van nieuwe verplichtingen en doelen. De Senaat is het niet eens met het opnemen van de uitstoot van gebouwen in het EU-emissiehandelsysteem (EU ETS).

Op 27 november 2020 stuurde de Duitse Bondsraad in het kader van een politieke dialoog over het voorstel een briefPDF-document aan de Europese Commissie. De Bondsraad verwelkomt het doel om het renovatietempo te verhogen. De Europese Commissie vraagt de lidstaten om EU-programma's aanvullende steun te bieden, met name om private investeringen te mobiliseren. De Bondsraad vraagt de Commissie om dit te specificeren. Daarnaast vraagt de Bondsraad om meer concrete informatie over het nieuw Europees Bauhausinitiatief.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen