Nieuw Wetboek van Strafvordering

Dit wetsvoorstel moderniseert het strafprocesrecht door middel van de vaststelling van een nieuw Wetboek van Strafvordering. Het Wetboek van Strafvordering bevat regels voor de opsporing, vervolging en berechting van strafbare feiten. Door veroudering van het huidige Wetboek en door verschillende ontwikkelingen in de samenleving is een modernisering van het Wetboek nodig. Het voorstel regelt een grondige herstructurering van het Wetboek waardoor wordt bijgedragen aan de rechtszekerheid en de bruikbaarheid van het Wetboek in de praktijk. Hiermee wordt beoogd het nieuwe Wetboek van Strafvordering toekomstbestendig, voor burgers en professionals toegankelijk en in de praktijk werkbaar te maken. Tevens beoogt het wetsvoorstel in een evenwichtig stelsel van rechtswaarborgen.

Het huidige Wetboek van Strafvordering is in 1926 ingevoerd. De samenleving waarvoor het Wetboek oorspronkelijk is gemaakt is inmiddels ingrijpend veranderd door nationale en internationale ontwikkelingen. Te denken valt aan internationale (drugs)criminaliteit en de daarbij behorende strafrechtspleging, technologische ontwikkelingen, de veranderde rollen binnen het strafrecht en de toegenomen aandacht voor de verdachte en het slachtoffer in het strafproces. Het Wetboek is de afgelopen decennia dan ook talloze malen gewijzigd waardoor het onoverzichtelijk en ontoegankelijk is geworden. De modernisering brengt het Wetboek inhoudelijk bij de tijd en maakt het inzichtelijk. Het voorziet in een (verdere) digitalisering van het strafproces. Daarnaast bevat het een duidelijke beschrijving van de positie van de belangrijkste procesdeelnemers met hun rechten en bevoegdheden.

Het Wetboek bestaat uit acht inhoudelijke boeken. Boek 1 betreft “Strafvordering in het algemeen”. Boek 2 betreft “Het opsporingsonderzoek” en is verreweg het meest omvangrijk. Boek 3 is bescheiden van omvang en ziet op “Beslissingen over vervolging”. Boek 4 is gewijd aan “Berechting” (in eerste aanleg); Boek 5 aan “Rechtsmiddelen”. Boek 6 ziet op “Bijzondere regelingen”. Dit wetsvoorstel bevat de inhoud van deze eerste zes boeken. De Boeken 7 en 8 zijn gewijd aan respectievelijk de “Tenuitvoerlegging” en de “Internationale en Europese strafrechtelijke samenwerking”. Deze beide boeken zijn in dit wetsvoorstel gereserveerd. In aanvulling op de inhoudelijke boeken bevat dit wetsvoorstel een negende boek met slotbepalingen (evaluatie, inwerkingtreding en citeertitel).

Deze samenvatting is gebaseerd op het wetsvoorstel en de memorie van toelichting zoals ingediend bij de Tweede Kamer.

Het voorstel is in behandeling bij de Tweede Kamer.

De Eerste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid (J&V) heeft bij brief van 10 april 2024 vragen gesteld aan de minister voor Rechtsbescherming over de te hanteren gezamenlijke termijn voor de implementatie van het nieuwe Wetboek van Strafvordering (EK 36.327 / 29.279, A met bijlage).

Behandeling modernisering Wetboek van Strafvordering

De Eerste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid (J&V) heeft op 19 december 2023 gesproken over de toekomstige behandeling van de modernisering van het Wetboek van Strafvordering. De commissie heeft besloten om externe ondersteuning aan te trekken voor de behandeling van dit pakket wetsvoorstellen. Een voorbereidingsgroep wordt ingesteld om het aantrekken van externe ondersteuning en de invulling van deze ondersteuning verder vorm te geven. In deze groep nemen de leden Marquart Scholtz (BBB), Recourt (GroenLinks-PvdA), Vogels (VVD), Doornhof(CDA), Dittrich (D66) en Talsma (ChristenUnie), zitting.

ingediend

20 maart 2023

titel

Vaststelling van het nieuwe Wetboek van Strafvordering (Wetboek van Strafvordering)

schriftelijke voorbereiding

ondertekening

inwerkingtreding

Op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip dat voor de verschillende boeken, hoofdstukken, titels, afdelingen, paragrafen, artikelen of onderdelen daarvan verschillend kan worden vastgesteld.

22