Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

nationaal

Op 14 februari 2017 stuurden de commissies I&A/JBZ en V&J de brief aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie met vragen inzake het voorstel voor een verordening tot instelling van ETIAS. Op 13 april 2017 stuurde de staatssecretaris van V&J antwoord op de vragen van de commissies I&A/JBZ en V&J. De brief werd op 18 april 2017 door de commissies voor kennisgeving aangenomen.

Europees

Op 19 september 2018 is de verordening (EU) 2018/1240 tot oprichting van een Europees reisinformatie- en -autorisatiesysteem (ETIAS) en tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1077/2011, (EU) nr. 515/2014, (EU) 2016/399, (EU) 2016/1624 en (EU) 2017/2226, gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie (L236/1).

volledige titel

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot instelling van een Europees systeem voor reisinformatie en -autorisatie (ETIAS) en tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 515/2014, (EU) 2016/399, (EU) 2016/794 en (EU) 2016/1624

document Europese Commissie

COM(2016)731, d.d. 16 november 2016

rechtsgrondslag

artikel 77 (lid 2, onder b en d), artikel 87 (lid 2, onder a) en artikel 88 (lid 2, onder a) VWEU

commissies Eerste Kamer

beleidsterreinen

Op 19 september 2018 is de verordening (EU) 2018/1240 tot oprichting van een Europees reisinformatie- en -autorisatiesysteem (ETIAS) en tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1077/2011, (EU) nr. 515/2014, (EU) 2016/399, (EU) 2016/1624 en (EU) 2017/2226, gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie (L236/1).

De implementatie van het Europees systeem voor reisinformatie en –autorisatie (ETIAS) wordt voorzien voor mei 2023 (32.317, MQ).

Op 13 april 2017 stuurde de staatssecretaris van V&J antwoord op de vragen van de commissies I&A/JBZ en V&J. De brief werd op 18 april 2017 door de commissies I&A/JBZ en V&J voor kennisgeving aangenomen.

Op 14 februari 2017 stuurden de commissies I&A/JBZ en V&J de brief aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie met vragen inzake het voorstel voor een verordening tot instelling van ETIAS.

Op 7 februari 2017 leverde de fractie van GroenLinks inbreng voor schriftelijk overleg inzake dit voorstel. De conceptbrief zal per e-mail aan de leden van de commissies worden voorgelegd zodat fracties zich desgewenst kunnen aansluiten.

Op 17 januari 2017 besloten de commissies I&A/JBZ en V&J - op voorstel van de fractie van GroenLinks - het voorstel in behandeling te nemen. Op 7 februari 2017 wordt inbreng voor schriftelijk overleg geleverd.

Op 13 januari 2017 stuurde de regering het BNC-fiche inzake dit voorstel naar de Kamer.

Op 29 november 2016 besloten de commissies I&A/JBZ en V&J het BNC-fiche af te wachten alvorens te beslissen over het in behandeling nemen van het voorstel.

Op 31 januari 2017 stemde de Tweede Kamer plenair overeenkomstig met het voorstel van de commissie voor Europese Zaken, het parlementair behandelvoorbehoud is hiermee formeel beëindigd. Dezelfde dag is de brief verstuurd naar de regering met de gemaakte afspraken.

Op 26 januari 2017 stuurde de voorzitter van de commissie voor Europese Zaken een brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer met daarin het advies om het parlementair behandelvoorbehoud formeel te beëindigen met de volgende afspraken:

• a. 

  De Kamer wordt per brief geïnformeerd over belangrijke vorderingen in de onderhandelingen op dit dossier, zo mogelijk via de geannoteerde agenda's.
• b. 

  De Kamer wordt daarbij in het bijzonder geïnformeerd over ontwikkelingen ten aanzien van:

  • a. 

    de verhouding tussen dit voorstel en de reeds bestaande vormen van informatie-uitwisseling;
  • b. 

    de haalbaarheid van het voorstel;
  • c. 

    bescherming van privacy en het uitgangspunt dat maatregelen niet verder gaan dan noodzakelijk;
  • d. 

    de vijfjarige geldigheidsduur van de autorisatie en het houden van zicht op ontwikkelingen die zich in de tussentijd

  voordoen;

  • e. 

    de kosten van het systeem.

Op 24 januari 2017 stemde de Tweede Kamer in met het plaatsen van een behandelvoorbehoud op dit voorstel. De vaste commissie voor Veiligheid en Justitie heeft een algemeen overleg gevoerd met de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie inzake de informele JBZ-Raad van 26-27 januari 2017 en het behandelvoorbehoud inzake ETIAS.

Op 21 december 2016 besloot de vaste commissie voor Veiligheid en Justitie dit voorstel te agenderen voor het algemeen overleg op 24 januari 2017 over de informele JBZ-Raad 26 en 27 januari 2017 (JBZ-onderwerpen op het terrein van asiel- en vreemdelingenbeleid) en besloot de kamer te verzoeken om een behandelvoorbehoud op dit voorstel te plaatsen.

De minister van Buitenlandse Zaken stuurde op 13 januari 2017 het BNC-fiche aan de Kamer. Het kabinet verwelkomt het ETIAS omdat het systeem het reizigersproces faciliteert en het werk van de grenswachters effectiever kan worden uitgevoerd doordat er een eerste check voorafgaand aan de reis plaatsvindt. Het kabinet beoordeelt de subsidiariteit als positief tegen de achtergrond van de Europese afspraken met betrekking tot het vrij verkeer van personen en de samenwerking in het kader van het Schengen acquis. De totstandkoming van een Europees systeem voor reisinformatie en -autorisatie van niet visumplichtige derdelanders tot het Schengengebied kan niet worden gerealiseerd door de lidstaten afzonderlijk. Het kabinet onderschrijft dat afspraken hierover op Europees niveau moeten worden gemaakt.

De proportionaliteit van het voorstel wordt over het algemeen positief beoordeeld. Het kabinet is positief waar het voorstel bijdraagt aan versterking van het grensbeheer, de bestrijding van illegale immigratie en ernstige criminaliteit en terrorismebestrijding. Zoals eerder is aangegeven heeft het kabinet toch nog een aantal vragen over de uitvoeringsaspecten. In dit verband acht het kabinet het bijvoorbeeld van belang dat het ETIAS optimaal kan worden benut door de grenswachters in de betreffende lidstaten en dat het niet alleen een hit- no hit registratiesysteem is maar dat op basis van de informatie uit het ETIAS actief interventies in het kader van het grenstoezicht kunnen worden uitgevoerd. Daarnaast zal het kabinet er op letten dat de voorstellen vanuit het perspectief van de privacy van de reiziger niet verder gaan dan noodzakelijk voor het bereiken van de doelstelling van het ETIAS.

De Europese Commissie stelt voor om een Europees systeem voor reisinformatie en -autorisatie (ETIAS) in te voeren waarin niet-visumplichtige reizigers informatie registreren over hun voorgenomen reis naar het Schengengebied. Met dit systeem kan vooraf worden bepaald of hun aanwezigheid op het grondgebied van de lidstaten geen risico vormt uit het oogpunt van irreguliere migratie, veiligheid of volksgezondheid. Volgens de Europese Commissie zal dit bijdragen tot een efficiënter beheer van de EU-buitengrenzen en tot een verbetering van de interne veiligheid, en zal bovendien wettig reizen over de Schengengrenzen heen vergemakkelijken.

Om te bepalen of een reisaanvraag wordt goedgekeurd of afgewezen, zal een geautomatiseerd systeem voorafgaande controles uitvoeren. Als hieruit blijkt dat er redenen zijn om de toegang te weigeren, dan wordt de aanvraag eerst beoordeeld door de centrale ETIAS-eenheid, die zal worden ingebed in het Europees Grens- en kustwachtagentschap. Zien ook zij redenen om de toegang te weigeren, dan wordt de aanvraag doorgezonden naar de nationale ETIAS-eenheid waar de aanvrager naar toe wil reizen. De nationale ETIAS-eenheid besluit uiteindelijk of de toegang wordt geweigerd.

Het voorstel biedt rechtshandhavingsinstanties en Europol de mogelijkheid om gegevens in het centrale ETIAS-systeem te raadplegen om terroristische misdrijven of andere ernstige strafbare feiten te voorkomen, op te sporen of te onderzoeken. Er zijn waarborgen opgenomen om misbruik te voorkomen. De termijn voor bewaring van de gegevens van de ETIAS-aanvraag bedraagt vijf jaar, te rekenen vanaf het laatste gebruik van de reisautorisatie of vanaf de laatste beslissing tot weigering, intrekking of nietigverklaring van de reisautorisatie. Een reisautorisatie is vijf jaar geldig en kan voor meerdere reizen worden gebruikt. De kosten bedragen 5 euro voor aanvragers boven de 18.

Op 3 september 2018 ondertekenden de voorzitter van het Europees Parlement en de voorzitter van de Raad de overeengekomen definitieve tekst van de ontwerpverordening.

Tijdens de JBZ-Raad van 8-9 juni 2017 hebben de ministers een algemene benadering bereikt inzake dit voorstel.

Tijdens de JBZ-Raad van 27-28 maart 2017 werd een voortgangsverslag inzake dit voorstel besproken.

Tijdens de informele JBZ-Raad van 26-27 januari 2017 werd dit voorstel besproken. Onder het Maltees Voorzitterschap is de discussie over het voorstel vervolgd, waarbij de inzet van het Voorzitterschap is om in juni een Raadspositie te bereiken.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 3 september 2018 ondertekenden de voorzitter van het Europees Parlement en de voorzitter van de Raad de overeengekomen definitieve tekst van de ontwerpverordening.

Op 5 juli 2018 nam het Europees Parlement een resolutie aan waarmee wordt ingestemd met een voorlopige overeenkomst tussen het Europees Parlement en de Raad inzake de definitieve tekst van de ontwerpverordening.

Op 17 mei 2018 publiceerde de onderzoeksdienst van het Europees Parlement een briefing inzake het Europees systeem voor reisinformatie- en autorisatie (ETIAS).

Op 23 oktober 2017 stemde het Europees Parlement in met het verslag van de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) inzake de ontwerpverordening.

Op 26 juni 2017 besprak de LIBE-commissie van het Europees Parlement het ontwerpverslag inzake het Europees systeem voor reisinformatie- en autorisatie (ETIAS).

Op 22 maart 2017 presenteerde de Europese Commissie het voorstel aan het Europees Parlement. Een groot onderdeel van het debat ging over het ontbreken van het Impact Assessment bij dit voorstel. De Europese Commissie wijdt dit aan de spoed waarmee dit voorstel op tafel moest komen.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

De deadline voor het indienen van een subsidiariteitsbezwaar is 14 maart 2017.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.

Op 6 juli 2017 publiceerde de Commissie Meijers een notitie met commentaar op dit verordeningsvoorstel.